Some Soybean [Glycine max. L. Merill ] Types of Cultivation as a Second Crop in Mardin Province Ecological Conditions

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 2, 44 - 51, 01.12.2020

Zakir Gümüş Vedat Beyyavaş

Öz

This research was carried out with 3 replications according to the trial pattern of random blocks in the Kaynarca Village of Kızıltepe District of Mardin City in 2019 production year in order to determine the yield and yield components of some soybean varieties as the second crop under Mardin conditions. In the study, 10 soybean varieties Prota, Anp-2018, Sharkey, Malina, Altunsoy, Nazlıcan, Cinsoy, Umut-2002, Samsoy, Adasoy that belong to different maturation groups were used as plant material. In this study, plant height, number of pod per plant, number of seeds per pod ,yield of per decar, 1000 seeds weight, oil percentage and harvest index characteristic were investigated. According to our results, plant height varied from 41.20 to 104.83 cm, number of brunch per plant from 3.56 to 4.66 units, number of seed per pod from 1.89 to 2.37 units, thousand seed weight from 141.23 to 204.31 g, oil ratio from %15.20 to 20.27, yield of per decar from166.66 to 332.14 kg, harvest index from % 40.53 to 60.97 were determined

Anahtar Kelimeler

Soybean[Glycine max L. Merill ], yield, aftercrop, variety, oil rate

Bazı Soya [Glycine max. L. Merill ] Çeşitlerinin Mardin İli Ekolojik Koşullarında İkinci Ürün Olarak Yetiştirilebilme Olanakları

Öz

Bu araştırma, Mardin koşullarında ikinci ürün olarak bazı soya çeşitlerinin verim ve verim unsurlarının belirlenmesi amacıyla 2019 üretim yılında, Mardin İli Kızıltepe İlçesi Kaynarca Köyü’nde, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Çalışmada, farklı olgunlaşma gurubuna giren 10 soya çeşidi Prota, Anp-2018, Sharkey, Malina, Altınsoy, Nazlıcan, Cinsoy, Umut-2002, Samsoy, Adasoy materyal olarak kullanılmıştır. Çalışmada, bitki boyu, bitki başına bakla sayısı, bakla başına tohum sayısı, hasat indeksi, bin tohum ağırlığı, dekara verim ve yağ oranı özellikleri incelenmiştir. Çalışma sonucunda bitki boyunun 41.20-104.83 cm, bitki başına bakla sayısı 81.50-133.90 adet, bakla başına tohum sayısı 1.89-2.37 adet, bin tohum ağırlığı 141.23-204.31 g, dekara verim 166.66332.14 kg/da, hasat indeksi % 40.53-60.9 ve yağ oranı % 15.20-20.2 arasında kaldığı saptanmıştır

Anahtar Kelimeler

Soya [Glycine max L. Merill ], verim, ikinci ürün, çeşit, yağ oranı

Kaynakça

• Acar, F., 2015. Doğu Geçit Bölgesinde Bazı Soya Çeşitlerinin Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi. Bingöl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Bingöl, 64s.
• Altınyüzük, H., 2017. Soya Çeşitlerinin Çukurova Koşullarında II. Ürün Olarak Verim ve Kalite Özelliklerinin İncelenmesi. Selçuk Ünv., Yüksek Lisans Tezi, Konya, 75s.
• Anonim, 2018. Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü (TEPGE), Tarım Ürünleri Piyasaları Soya Verileri, 4s.
• Arıoğlu, H. H., 2007. Yağ Bitkileri Yetiştirme ve Islahı. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Genel Yayın No:220, Ders kitapları Yayın No: A-70 Adana, 198s.
• Arıoğlu, H. H., Bakal, H., Güllüoğlu, L., Kurt, C., Sinan, S. ve Onat, B., 2015. Ana Ürün Koşullarında Yetiştirilen Bazı Soya Çeşitlerinin Önemli Agronomik ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi, Türkiye 11.Tarla Bitkileri Kongresi 7-10 Eylül 2015, Çanakkale, s.358- 362.
• Ay, B., 2012, Türkiye de Islah Edilmiş Yeni Soya (Glycine max. L. Merrill) Çeşitlerinden Orta Karadeniz Bölgesi Koşullarında Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü, Samsun, s.22- 48.
• Bakoğlu, A. Ve Ayçiçek, M., 2005. Elazığ Şartlarında Soya Fasulyesinin (Glycine max L.) Tarımsal Özellikleri ve Tohum Verimi, Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17 (1): 52-58.
• Cinsoy, A., Tuğay, E., Atikyılmaz, N. Ve Eşme, S., 2005. Ana ve İkinci Ürün Soya Tarımında Verim ve Diğer Bazı Özellikler Üzerine Bir Araştırma. Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt 1, İzmir, s.399-402.
• Çalışkan, S. Ve Arıoğlu, H. H., 2004, Amik Ovası Koşullarında İkinci Ürün Olarak Yetiştirilebilecek Soya Çeşit ve Hatlarının Belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 9 (1-2): 23-32.
• Güllüoğlu, L. Ve Arıoğlu, H. H., 2005. Harran Ovası Koşullarında Bazı Bitki Büyüme Düzenleyici Uygulamalarının İkinci Ürün Soyada (Glycine max L. Merill.) Önemli Tarımsal Özellikler Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 9 (2): 37-43.
• Herridge, D. F. Ve Danso, S. K. A., 1995. Enhancing Crop Legume N2 Fixation Through Selection and Breeding. In: Management of Biological Nitrogen Fixation For The Development of More Productive and Sustainable Agricultural Systems, Eds: Springer, p. 51-82.
• Karaaslan, D., 2011. Diyarbakır İkinci Ürün Şartlarında Bazı Soya Hatlarının Verim ve Kalite Kriterlerinin Belirlenmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15(3): 37-44.
• Karasu, A., Öz, M. Ve Göksoy, A. T., 2002. Bazı Soya Fasulyesi [Glycine max (L.) Merill] Çeşitlerinin Bursa Koşullarına Adaptasyonu Konusunda Bir Çalışma. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16 (2): 25-34.
• Kınacı, M., 2011. Çanakkale Koşullarında Soya Fasulyesi Çeşitlerinin Verim ve Bazı Kalite Unsurlarının Belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya, 69s.
• Okçu, M., Tozlu, E., Pehluvan, M., Kaya, C., Kumlay, M. Ve Dizikısa, T., 2007. Erzurum- Pasinler Ekolojik Şartlarında Farklı Soya Fasulyesi (Glycine max L.) Çeşitlerinin Uyumu Üzerine Bir Araştırma. 1.Ulusal Yağlı Tohumlu Bitkiler ve Biyodizel Sempozyumu, Sunulu Bildiriler Kitabı, s.28-31.
• Sarımehmetoğlu, O., 2006. Çukurova Bölgesi Çiftçi Koşullarında Yetiştirilen Soya Ürününde Bazı Önemli Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Adana, s.23-64.
• Sincik, A., Göksoy, A.T., Turan, Z.M., 2005. Bursa Koşullarında Bazı Soya (Glycine max (L.) Merill) Çeşitlerinin Verim ve Verim Öğelerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi, Antalya (Araştırma Sunusu II), s.1095-1099.
• Sincik, M., Göksoy, A. T., Turan, Z. M., 2008. Farklı Soya Fasulyesi (Glycine max L.) Hatlarının Bursa Ekolojik Koşullarında Bazı Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(1): 55-62.
• Şenyiğit, E., Sincik, M., Bayram, G., Demir, E. Ve Dinç, A., 2015. İleri Generasyon Soya Hatlarının Bursa Ekolojik Koşullarında Bazı Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Türkiye 11.Tarla Bitkileri Kongresi, 7-10 Eylül 2015, Çanakkale, s.367- 370.
• Tayyar, Ş. Ve Gül, M. K., 2007. Bazı Soya Fasulyesi (Glycine max (L.) Merr.) Genotiplerinin Ana Ürün Olarak Biga Şartlarındaki Performansları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 17 (2): 55-59.
• Tischnert, T., L. Allphin, K. Chase, Orf, J.K and Lark, K.G. 2003. Genetics of Seed Abortion and Reproductive Traits in Soybean. Crop Sci., V.43, N 2, p.464-473.
• Ünal, İ., Önder, M., 2008. Melezleme Yöntemiyle Elde Edilen Soya (Glycine max. (L.) Merr.) Hatlarının Bazı Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(45): 52-57.
• Vega Claudia R.C., Andrade, F. H., Sadras, V.O., Uhart, S.A., Valentinuz, O.R., 2001. Seed Number as a Function of Growth. A Comparative Study in Soybean, Sunflower and Maize. Crop Sci., 41: 748-754.
• Yaver, S. Ve Paşa, C., 2009. Tekirdağ Koşullarında Bazı Soya Fasulyesi Çeşitlerinin Verim Kriterleri Üzerine Bir Araştırma. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt 1, Hatay, s.197-200.
• Yetgin, S., 2008. Çukurova Bölgesinde Ana Ürün Koşullarında Bazı Soya Çeşit ve Hatlarının Verim ve Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisana Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Adana, s.20-40.
• Yılmaz, A., Beyyavaş, V., Cevheri, İ. ve Haliloğlu, H., 2005. Harran Ovası Ekolojisinde İkinci Ürün Olarak Yetiştirilebilecek Bazı Soya (Glycine max. L. Merill.) Çeşit ve Genotiplerinin Belirlenmesi. H.Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 9 (2): 55-61.