Adıyaman İli Badem Bahçelerinde Saptanan Zararlı Türler

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 1, 47 - 60, 30.06.2021

Şaban Karaat , Mahmut İslamoğlu , Öznur Çağlar , Mehmet Atay

Öz

Bu çalışma, Adıyaman ilinde yer alan önemli badem üretim alanlarında bulunan zararlıların belirlenmesi amacıyla 2018-2019 yıllarında yürütülmüştür. Badem üretim alanlarında bulunan zararlı türlerinin belirlemesi amacıyla darbe yöntemi ve göz ile kontrol yöntemi gibi bazı yöntemler uygulanmıştır. Sürveyler Mart-Ekim ayları arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda böceklerden 4 takıma ait 10 familyadan 12 adet, akarlardan ise 1 adet olmak üzere toplam 13 adet zararlı türü bulunmuştur. Çalışmada belirlenen zararlı böcek türlerinden; Tropinota hirta (Coleoptera: Scarabaeidae), Anarsia lineatella (Lepidoptera: Gelechiidae), Eurytoma amygdali (Hymenoptera: Eurytomidae)’nin yaygınlık ve yoğunluklarına göre önemli oldukları kaydedilmiştir. Diğer zararlılara oranla mücadele yapılmayan bahçelerde ciddi oranda zararlarının gözlenmesinden dolayı badem iç kurdu, Eurytoma amygdali’ye karşı yürütülen mücadele programlarının daha etkin şekilde yapılması, bu zararlının zarar düzeyinin azaltması adına büyük önem arz edecektir.

Anahtar Kelimeler

Adıyaman, Amygdalus communis, sürvey, zararlı

Destekleyen Kurum

Adıyaman Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi

Proje Numarası

TABTFMAP/2018-0001

Teşekkür

Bu çalışma Adıyaman Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından TABTFMAP/2018-0001 numaralı Münferit Araştırma Projesi kapsamında desteklenmiştir. Örneklerin teşhisinde emeği geçen E. Prof. Dr. Abuzer YÜCEL ve Prof. Dr. Şener TARLA’ya (Uşak Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü) teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Alkan,B.,1946. Tarım Entomolojisi.T.C.Tar.Bak.,Ankara Yük.Zir.Enst. Ders Kitabı 31,232.
• Alvarado, M., Villalgordo, E., Berlanga, M., Gonzalez, E and Serrano, a. and de la Rosa, A., 1994. Contribution to the knowledge of the leafhopper Empoasca decedens in peach orchards in the Guadalquivir valley.] Boletin de Sanidad Vegetal, Plagas 20, 771 -783 (in Spanish).
• Anonim, 2018. Pamukta Entegre Mücadele, GAP/TEYAP, Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü/Diyarbakır.
• Anonim, 2000. Pamukta Kırmızı Örümcekler Zirai Müc. Tek. Talimatı, Ankara.
• Ayaz, T., Ülgentürk, S. & Özgen, İ. 2015. Elazığ ve Diyarbakır İlleri Meyve Bahçelerindeki Coccoidea (Hemiptera) Üstfamilyası Türleri ve Yayılış Alanları. GAP VII. Tarım Kongresi Bidirileri, 28 Nisan-1 Mayıs 2015, Şanlıurfa/Türkiye, 737 s.
• Balachowsky, A. S., 1962. Entomologie appliquée à l'agriculture. Tome I. Coléoptères. Premier volume. Entomologie appliquée à l'agriculture. Tome I. Coléoptères. Premier volume.
• Balachowsky, A. S., and Real, P., 1966. La teigne de la pomme de terre. Entomologie appliquee a l’agriculture, 2, 371-381.
• Blackman, R. L., and Eastop, V. F., 2018. Aphids on the World’s Plants: An online identification and information guide. Available on: http://www. aphidsonworld splants. info/(accessed 2018.05. 01).
• Bodenheimer, F. S. 1958. Türkiye’de ziraatta ve ağaçlara zararlı olan böcekler ve bunlarla savaş hakkında bir etüd. Bayur Matbaası, Ankara, 346.
• Bolu, H., 2002. Güneydoğu Anadolu Bölgesi antepfıstığı alanlarındaki böcek ve akar faunasının saptanması. Türk. entomol. derg., 26 (3): 197-208.
• Bolu, H., Yücel, A., Özgen, İ., 2005a. GAP Alanındaki İllerde Meyve Ağaçlarında Zararlı Curculionoidea (Coleoptera) Türleri Üzerinde Bir Değerlendirme. GAP IV. Tarım Kongresi. 280-283 s.
• Bolu, H., Yücel, A., Ayaz, T., 2005b. GAP İlleri Meyve Ağaçlarında Zararlı Lepidoptera Türleri Üzerinde Bir Değerlendirme. GAP IV. Tarım Kongresi. 1360-1365 s.
• Bolu, H., İ. Özgen, A. Bayram, M. Çınar, 2007. Coccinelidae species, distribution areas and their preys in pistachio, almond and cherry orchards in Southeastern and Eastern Anatolia. J. Agric. Fac. HR. U. 11 (1/2): 39-47.
• Bolu, H., Özgen, İ., T. Ayaz, 2011. GAP İlleri Badem Ağaçlarında Zararlı Böcek Türleri Üzerinde Bir Değerlendirme. Türkiye IV Bitki Koruma Kongresi Bildirileri, 28-30 Haziran, Kahramanmaraş, s. 295.
• Bolu, H., Makuloğulları, F., Yılmaz, S., Çiftçi, Ü., Özbek, C., Demir, D., Yılmaz, B.R., 2014. Southeastern Anatolia Region Insect Fauna. V. Bitki Koruma Kongresi Bildirileri. 3-5 Şubat, Antalya. s. 72.
• Bolu, H. and Özgen, İ., 2018. Some Observation About Formicidae (Hymenoptera) in Almond Agroecosystems in East-Southeast Anatolian Region of Turkey. Munis Entomology & Zoology, 13(2), 495-498.
• Börner, C. and Heize, K., 1957. Aphidin Hadb. Pflanzenkrankheiten ed. P. Sorauer, Berlin, 5/4, 402p.
• Chapman, P. J., Lienk, S. E., 1971. Tortricid Fauna of Apple in New York (Lepidoptera: Torticidae), p. 122.
• Demir, A., 2005. Gazi Üniversitesi Zooloji Müzesindeki Cetoniidae (Coleoptera) Familyası Örneklerinin Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bil. Enst., Ankara, 124 s.
• Dieckmann, L., 1968. Revision der westpaläarktischen Anthonomini (Coleoptera: Curculionidae). Beiträge zur Entomologie= Contributions to Entomology, 18(3-4), 377-564.
• Dirimanov, M., Nachev, P., 1974, Entomologya. Izdatealstvo “H. G. DANOV” Plovdiv, 479.
• Ekici, V., ve Günaydın, T., 1969. Investigation on Eurytoma amygdali End. in East and Southeast Anatolia. Bitki Koruma Bülteni.
• FAO, 2021, Food and Agriculture Data, http://www.fao.org/faostat/en/#home Erişim Tarihi: 15.02.2021.
• Grigorov, S. P., 1974, Karantina na restaniata, Zemizdat, Sofya, 346 pp.
• Holman, J., 2009. Host plant catalog of aphids, Palearctic region, New York, Springer.
• Ivanov, S.,1968. Morphologichni Prouchvania Vırhu Bademovia Semeyad (Eurytoma amygdali End.). Gradinarska i Lozarska Nauca, 5(6), 21-32.
• Jacas, J. A., De Mendoza, A. H., Cambra, M., and Balduque, R., 1997. Asymmetrasca decedensr: a new pest of almond in Spain 1. EPPO Bulletin, 27(4), 523-524.
• Kısakürek, Ö. R., 1970. Gaziantep ve Çukurova Bağlarında Unlubit (Planococcus citri Risso)'e Karşı Mücadele Metodunun Araştırılması. Tarım Bakanlığı, Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü, Araştırma Şubesi, Zirai Mücadele Araştırma Yıllığı, 4: 64.
• Kianpour, N., Bijan Hatami, Seyed Habibollah Nourbakhsh, and Masumeh Moghaddam. "Biology and Population Dynamics of Mercetaspis halli (Green) on Almond and Peach Trees in Saman Region, Chaharmahal and Bakhtiari Province." Journal of Plant Protection 30, no. 4 (2017): 587-594.
• Lapre, L. F., Sances, F. V., Toscono, N. C., Oatman, E. R., Voth, V., Johnson, M.W., 1982. The Effects of Acaricides on The Physiology, Growth and Yield of Strawberries. J. Econ. Entomol., 75: 616–619.
• Maçan, G., 1986. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Bademlerde Zarar Yapan Böcek Türleri, Önemlilerinin Tanınmaları, Yayılışları ve Ekonomik Önemleri Üzerinde Araştırmalar. Tar. ve Orm. Bak. Araş. Eser. Ser., No: 5 (19-22).
• Mehrnejad, M.R., 2003. The influence of Host Species on Some Biological and Behavioural Aspects of Dibrachys boarmiae (Hymenoptera: Pteromalidae), Parasitoid of Kermania pistaciella (Lepidoptera: Tineidae), Biocontrol Science and Technology, 13 (2): 219- 229.
• Nizamlıoğlu, K., 1961. Türkiye ziraatına zararlı olan böcekler ve mücadelesi. Bölüm 2, Meyve ağaçları zararlıları, İstanbul, Fasikül 1-11, 1-184.
• Obenberger, J., 1926. Buprestidae, 1. Coleopterorum catalogus, 84, 1-212. Orchards of Turkey. Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica. 40 (1-2), pp. 145-157.
• Önder, F. and N. Adıgüzel, 1979. Some Heteroptera collected by light trap in Diyarbakır (Turkey). Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 3(1): 25-34.
• Popov, V. 1962. Spetsiana Entomologia. Zemizdat, Sofiya, 457
• Schuster, D. J., Price, J. F., Horwand, C. M., Alberegis, E. E., 1979. Two Spotted Spider Mites. Control on Strawberry with Organotin, Naphthoqminone, and Cyclopropane Acaricides. J. Econ. Entomol. 72: 360–361.
• Stichel, W., 1960. Illustrierte bestimmungstabellen der Wanzen. II. Europa, 3 (9-11): 264-351.
• Talhouk, A. S., 1976. Contribution to the knowledge of almond pests in East Mediterranean countries: III. On biology of wood‐boring Coleoptera 1. Zeitschrift für Angewandte Entomologie, 80(1‐4), 162-169.
• Tolga, M. F., and Yoldaş, Z., 2019. Hemiptera species determined in almond orchards in Mugla and Manisa provinces of Turkey and population fluctuation of Monosteira unicostata (Hemiptera: Tingidae). Akademik Ziraat Dergisi, 8(2), 209-216.
• TÜİK, 2021, Bitkisel Üretim İstatistikleri, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr Erişim Tarihi: 15.02.2021.
• Viggiani, G., Guerrıerı, e. and Fılella, F., 1992. Observations and dates of infestations of Empoasca decedens and Zyginu jlummigera on peaches in Campania.] Bollertino del Laboratorio di Entomologia Agraria ‘Filippo Silvestri’ 49, 127-160 (in Italian).
• Yiğit, A. ve Uygun, N., 1982. Adana, İçel ve Kahramanmaraş İlleri Elma Bahçelerinde Zararlı ve Yararlı Faunanın Saptanması Üzerinde Çalışmalar. Bit. Kor. Bül., 22 (4): 163-178.