Organik ve Kimyasal Gübre Kullanımının Karşılaştırılması: Tekirdağ İlinin Muratlı İlçesi Örneği

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 108 - 127, 30.12.2022

Yusuf Mert Kocagöz , Korkmaz Bellitürk , Harun Hurma

Öz

Yeşil devrimi izleyen sanayi devrimi, bitkisel üretimde birim alandan verim artışına neden olurken, tarımda sentetik gübre kullanımını artırmıştır. Tarım ve Orman Bakanlığı 2019 verilerine göre Türkiye’de 2018 sonu itibariyle kullanılan saf bitki besin maddesi (N, P2O5, K2O) bir önceki seneye oranla %18,15 azalarak 2.164.158 ton olmuştur. Toplam işlenen tarım alanı miktarı ise 23.185.463 hektardır. Tarımda yoğun inorganik gübre kullanımı sağlık sorunlarına ve geri dönüşü olmayan çevre kirliliğine neden olmaktadır. Yapılan araştırma organik ve inorganik gübrelerin bitkilerin çeşitli yönleri üzerindeki etkisini gözden geçirmek, Trakya bölgesindeki toprakların organik madde miktarının azlığına rağmen verimi artırmak adına genel olarak bilinçsiz kimyasal gübre kullanımının oransal değerlerine ulaşmaktır. Bu alanda istatistiksel değerler oluşturup bölgenin sosyokültürel etkileriyle değerlendirmek ve yapılması gereken ve yapılacakları belirlemektir. Araştırma sonucunda elde edilen veriler gübre tüketimi konusunda kitlenin yaklaşık %72’si en çok ilköğretim seviyesinde ve üreticileri yaklaşık %89’u arkadaş tavsiyesi ve kendi tecrübelerine göre gübre miktarlarını belirlediği, incelenen işletmelerde düzensizde olsa üreticilerin sadece %11 oranında toprak analizi yaptırdıkları saptanmıştır. Gübre analizi verilerine %50’sinin uymama nedeni eksik geldiği düşüncesidir. Üreticilerin organik gübre bilgi seviyelerine bakıldığında yaklaşık olarak %86’lık kısmı biraz bilgi sahibidir. Yaptığımız anketten aldığımız verilere göre; gübre kullanımı etkinliğinin artırılması amacıyla kimyasal gübrelerin yanında organik ve organomineral gübre kullanımının yaygınlaştırılması, çiftçilerin eğitimsel açıdan desteklenmesi ve bilinçlendirilmesi önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Organik madde, Organik gübre, Kimyasal gübre, Toprak

Destekleyen Kurum

NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ

Comparison Of Organic And Chemical Fertilizer Use: The Case Of Muratlı District Of Tekirdağ Province

Öz

The industrial revolution, which followed the green revolution, increased the use of synthetic fertilizers while increasing the yield from the unit area. According to the 2019 data of the Ministry of Agriculture and Forestry, the pure plant nutrients (N, P2O5, K2O) used in Turkey as of the end of 2018 decreased by 18.15% compared to the previous year and became 2,164,158 tons. Intensive use of inorganic fertilizers in agriculture causes health problems and irreversible environmental pollution. The research carried out is to review the effects of organic and inorganic fertilizers on various aspects of plants, and to reach the proportional values of unconscious chemical fertilizer use in order to increase the yield despite the low amount of organic matter in the Thrace region. It is to create statistical values in this area, evaluate it with the socio-cultural effects of the region, and determine what needs to be done and what to do. As a result of the research, it was determined that about 72% of the population is at primary education level, about 89% of the producers determine the amount of fertilizers based on the advice of friends and their own experiences, and only 11% of the producers have soil analysis, even if it is irregular, in the field of fertilizer consumption. The reason for not complying with 50% of the fertilizer analysis data is the thought that it is incomplete. Considering the organic fertilizer knowledge level of the producers, approximately 86% of them have some knowledge. According to the data we received from our survey; In order to increase the efficiency of fertilizer use, it is important to popularize the use of organic and organomineral fertilizers in addition to chemical fertilizers, to support farmers in terms of education and to raise awareness.

Anahtar Kelimeler

Organic matter, Organic fertilizer, Chemical fertilizer, Soil

Kaynakça

• Aktaş, M. ve M. Ateş, 1998. Bitkilerde beslenme bozuklukları, nedenleri ve tanınmaları. Ankara.
• Atılgan, A. Coşkan, A. Saltuk, B. ve Erkan, M. 2007. Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri. Ekoloji Dergisi, 15(62), 37-47.
• Bellitürk, K. 2008. Trakya Bölgesi topraklarının azot-fosfor-potasyum bakımından incelenmesi. Hasad (Bitkisel Üretim) Aylık Tarım Dergisi, 24(277), 102-106.
• Borlaug, N. 2003. Feeding a world of 10 billion people: The TVA/IDC legacy. Travis P. Hignett Memorial Lecture, March 14, Muscle Shoals. Alabama, USA.
• Bulluck, L. R. and Ristaino, J. B. 2002. Effect of syntheticand organic soil fertility amendments on southern blight, soil microbial communities, and yield of processing tomatoes. Phytopathology, 92(2), 181–189. doi:10.1094/phyto.2002.92.2.181
• Erol, H., Coşkan, A., Doğan, K. ve Gök, M. 2010. Isparta da Yağ Gülü Rosa Damascena Üretiminde organik ve konvansiyonel üretimin toprakların mineral azot içeriğine ve biyolojik aktivitesine etkisi. 5. Ulusal Bitki Besleme ve Gübre Kongresi, Eylül 15(17), 593-598.
• Eyüpoğlu, F. 2002. Türkiye gübre gereksinimi, tüketimi ve geleceği. TKİB, Köy Hizmetleri Gn.Md., Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü İşletme Müdürlüğü Yayınları, Genel Yayın. Ankara
• Eyüpoğlu, F. 1999. Türkiye topraklarının verimlilik durumları. T.C. Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Yayınları. Genel Yayın. Ankara.
• FAO, 2015a. How to feed the world in 2050. http://www.fao.org/fileadmin/templates/wsfs/docs/expert_paper/How_to_Feed_the_World_in_2050.pdf (Erişim tarihi 01.12.2021).
• FAO, 2015b. World fertilizer trendsand outlook to 2018. http://www.fao.org/3/a-i4324e.pdf (Erişim tarihi 01.12.2021).
• Güneri, A. 2008. Gübre Üretim ve Tüketimi. 4. Ulusal Bitki Besleme ve Gübre Kongresi, Konya.
• Güngör, B. 2007. Trakya’da tarımsal yapı, üretim ve başlıca ürünlerde verimlilik analizler. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
• Gözener, B., Sayılı, M. ve Yurdabakan, M., 2016. Önemli ürünlerde gübre kullanım durumu: Tokat İli Kazova Yöresi Örneği.
• Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(2), 41- 47.
• Hurma, H. 2007. Çevre kalitesinin tarım arazisi değerlerine etkisi: Trakya Örneği. Doktora Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
• Hurma, H. 2014. Yeşil ekonomi çerçevesinde küresel tarımının geleceği. XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, Samsun.
• Hurma, H., Demirkol, C. ve Yılmaz, F. 2016. Ergene nehrindeki kirliliğin bölge tarımına verdiği ekonomik zararların incelenmesi. NKUBAP.00.24.AR.10.04 no’lu Proje. Namık Kemal Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi, Tekirdağ.
• Kacar, B. 1994. Gübre Bilgisi 4. Baskı. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayın No:1338, Ders Kitabı; 397, 456 A.Ü.Z.F. Ankara.
• Kacar, B. ve Katkat, V. 2007. Ahır gübresinin olgunlaştırılması, gübreler ve gübreleme tekniği, Nobel Yayınları, 28-32.
• Keskin, S. 2022. Yüreğir ovasındaki üreticilerin kimyasal gübre kullanım potansyeli. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Kızılaslan, H. ve Kızılaslan, N. 2005. Türkiye’de kimyasal gübre kullanımı ve Tokat ili Artova ilçesinde kimyasal gübredeki uygulamalar, gübreleme-çevre ilişkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Yayınları, 129, 42. Tokat.
• Korkutal, İ., Bahar, E. ve Dündar, D. G. 2019. Edirne İli Uzunköprü İlçesi bağcılık yapısının incelenmesi. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 7(1), 127- 136.
• Mishra, A. and Goodwin, B. 2003. Adoption of cropversusrevenueinsurance: A Farm-Level Analysis. Agricultural Finance Review, Fall.
• Nkoa, R. 2014. Agricultural benefit sandenviron mental risks of soil fertilization with anaerobic dige states: a review. Agron Sustain Dev.34, 473–492
• Polat, S., Bellitürk, K. ve Metinoğlu, M. 2019. Evaluation of agricultural fields in terms of soil productivity and environmental health in the industrial zone. Mustafa Kemal University Journal of Agricultural Sciences 24, 222-231.
• Savcı, S. 2012. An agricultural pollutant: chemical fertilizer. International journal of environmental science and development, 3(1), February 2012
• Schachtschabel, P., Blume, H., Brümmer, G., Hartge, K. H. and Schwertmann, U. 1998. Lehrbuch der bodenkunde, (14ed.), Enke, Stuttgart.
• Tayoh, L. N., Kiyo, M. L. I. and Nkemnyi, M. F. 2016. Chemical fertilizer application and farmers perception on food safety in Buea, Cameroon. Agricultural Science Research Journal, 6(12), 287–295.
• Tümsavaş, E. 2003. Ankara ili Ayaş ilçesi tarım işletmelerinde sulu koşullarda buğday ve domates üretim faaliyetlerinde fiziki girdi kullanım düzeyi, üretim maliyetleri ve kimyasal gübre kullanımının ekonomik yönden değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Fakültesi, Ankara.
• Unakıtan, G., Aydın, B., Azabağaoğlu, Ö., Hurma, H., Demirkol, C. ve Yılmaz, F. 2017. Bitkisel üretimde çiftçilerin girdi kullanım bilinç düzeylerinin analizi: Trakya Bölgesi Örneği. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(1), 104-117. DOI: 10.13002/jafag1054
• Yan, X. and Gong, W. 2010. The role of chemicaland organic fertilizers on yield, yield variability and carbon seque stration results of a 19-year experiment. Plant Soil. 331, 471–480.
• Yüzbaşıoğlu, R., 2020. Üreticilerin kimyasal gübre kullanım bilinç düzeylerinin incelenmesi: Tokat Merkez İlçe Örneği. Turkish Journal of Agricultural Engineering Research, 1(2), 452-465.
• Zhu, Z. L. and Chen, D. L. 2002. Nitrogen fertilize ruse in China contribution stofood production, impacts on theen vironment and bestman agement strategies. Nutr Cycl Agroecosys, 63, 117–127.