Malatya İli Kale ve Doğanşehir İlçelerinde Deprem Sonrası Çilek Üretiminin Sosyo-Ekonomik Analizi

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 2, 61 - 69, 30.12.2024

Ahmet Aslan , Serkan Doğan

Öz

Bu çalışma, Malatya iline bağlı Kale ve Doğanşehir ilçelerinde ekonomik olarak gerçekleştirilen çilek üretiminin, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında sosyo-ekonomik analizini yapmayı amaçlamaktadır. Araştırma, çilek üreticilerinden elde edilen birincil veriler ile farklı kaynaklardan sağlanan verilerin değerlendirilmesi yoluyla çilek üretiminin çeşitli yönlerini incelemektedir. Tam sayım yöntemiyle belirlenen işletmeler üzerinde gerçekleştirilen anketler, yüz yüze görüşme yoluyla yapılmış ve 2022-2023 üretim sezonunu kapsayan veriler elde edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, işletmelerde toplam üretim maliyetinin 10,864.43 TL/da, değişken maliyetlerin 6,704.26 TL/da, sabit maliyetlerin ise 4,160.17 TL/da olduğu saptanmıştır. Çilek üretim değeri 23,646.81 TL/da, brüt kar 19,486.44 TL/da, mutlak kar 12,782.18 TL/da ve nispi kar ise 2.18 olarak hesaplanmıştır. En yüksek maliyet kalemini iş gücü oluşturmuştur. Depremler, Malatya’nın Doğanşehir ve Kale ilçelerinde tarımsal üretimde büyük aksamalara yol açmış, sulama altyapısının hasar görmesine ve üreticilerin psikolojik olarak olumsuz etkilenmesine neden olmuştur. Bu bağlamda, üreticilerin yaşadığı sıkıntıları hafifletmek için devlet, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları tarafından sağlanan desteklerin sürdürülmesi, altyapı onarımlarının hızla yapılması ve finansal yardımların sağlanması önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Çilek, Deprem, Malatya, Maliyet, Sosyo-Ekonomik Analiz

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

TÜBİTAK 2209

Socio-Economic Analysis of Strawberry Production in Kale and Doğansehir Districts of Malatya Province after the Earthquake

Öz

This study aims to conduct a socio-economic analysis of strawberry production in the Kale and Doğanşehir districts of Malatya, where strawberry cultivation is economically significant, in the aftermath of the February 6, 2023 earthquakes centered in Kahramanmaraş. The research examines various aspects of strawberry production by evaluating primary data collected from strawberry producers along with data from different sources. Surveys were conducted using a full enumeration method, involving face-to-face interviews with producers, and covering data from the 2023 production season. The findings revealed that the total production cost per decare was 10,864.43 TL, with variable costs amounting to 6,704.26 TL/da and fixed costs to 4,160.17 TL/da. The production value of strawberries was determined to be 23,646.81 TL/da, with a gross profit of 19,486.44 TL/da, absolute profit of 12,782.18 TL/da, and relative profit of 2.18. The highest cost item was labor. The earthquakes caused significant disruption to agricultural production in the districts of Doğanşehir and Kale, damaging irrigation infrastructure and negatively impacting the psychological well-being of producers. In this context, it is crucial to continue the support provided by the government, local authorities, and non-governmental organizations to alleviate the difficulties faced by strawberry producers. Rapid repair of infrastructure and financial aid are also essential.

Anahtar Kelimeler

Cost, Earthquake, Malatya, Strawberry, Analysis

Proje Numarası

TÜBİTAK 2209

Kaynakça

• Ağır, H. B., & Saner, G. (2014). İzmir İli Emiralem Beldesinde Açıkta ve Örtü altı Çilek Yetiştiriciliğinde Üretim Maliyetlerinin Belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 51(2), 145-152.
• Akın, A. (2008). Akşehir ilçesinde organik çilek yetiştiriciliğinin benimsenmesi ve yayılması üzerine bir araştırma, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı, Ankara, 210 s.
• Akova, Y. (1992). İçel ili tarım işletmelerinde örtü altı çilek yetiştiriciliğinin ekonomik analizi (Yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Anonim, 2022. Antalya Çilek Çalıştay kitabı https://antalya.tarimorman.gov.tr/Belgeler/%C3 %87ilek%20E-%C3%87al%C4%B1%C5%9Ftay%C4%B1%20Kitab%C4% B1%2 020 .pdf (Erişim tarihi: 13.08.2024).
• Aslan, A. (2013). Malatya ilinde organik ve konvansiyonel kayısı üretimi yapan işletmelerin karşılaştırmalı ekonomik analizi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş.
• Aslan, A. (2022). Malatya ilinde kuru kayısı üretim ve pazarlama etkinliğinin belirlenmesi (Doktora tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Çelik, Y. (2014). Türkiye’de tarım işletmelerinde farklı muhasebe sistemlerine göre masraf ve gelir hesaplama yöntemleri. Tarım Ekonomisi Dergisi, 20(1 ve 2), 41-52.
• Çiçek, A., Erkan, O., 1996. Tarım ekonomisinde araştırma ve örnekleme yöntemleri. GOÜ Ziraat Fakültesi Yayınları No:12, Ders Notları Serisi No:6, Tokat.
• Demirsoy, L. (2023). Çilek Yetiştiriciliği. (Erişim Tarihi 14.03.2023) https://avys.omu.edu.tr/storage/app/public/demirsoy/66716/Hafta%202.pdf
• Ertürk, Y. E., Geçer, M. K., & Karadaş, K. (2017). Türkiye’de Çilek Üretimi ve Pazarlaması, Bahçe Dergisi 46 (Özel Sayı 1: V. Uluslararası Katılımlı Üzümsü Meyveler Sempozyumu): 13–20.
• Gündüz, O. (2002). Malatya ili merkez ilçede kayısı yetiştiriciliği yapan işletmelerin ekonomik analizi, üretim ve pazarlama sorunları (Yüksek lisans tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Gündüz O. Aslan A. Ceyhan V. Bayramoğlu Z., 2020 Malatya Kuru Kayısı Üreticiliği Ekonomisi. Nobel Bilimsel Eserler No: 405.
• Karahan, H., Özsayın, D., & Karaman, S. (2015). Organik çilek yetiştiriciliği yapan işletmelerin Sosyo-Ekonomik açıdan incelenmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 19(1), 9-15.
• Marangoz, M., & İzci, Ç. (2023). Doğal afetlerin ekonomik, sosyal ve çevresel etkilerinin 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremler bağlamında girişimciler açısından değerlendirilmesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 24(52), 1-30.
• Sarılı, M. (2010). Silifke yöresinde açıkta çilek yetiştiriciliğinde mekanizasyon girdileri ve maliyet (Yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). (2023). Bitkisel üretim istatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr (Erişim tarihi: 28.08.2024).