Hadith Studies in Türkiye: Analysis and Evaluation of Printed Publications from 2010 to 2023

Yıl 2024, Sayı: 3, 1 - 16, 31.12.2024

Orhan Çinici , Ali Sever

Öz

This study presents a descriptive analysis of the academic literature published in the field of hadith in Turkey between 2010 and 2023. The study employs a systematic approach through quantitative parameters to examine the publication dynamics of hadith research during the specified period. The data sets created aim to identify publication patterns and trends in the field of academic production. The research encompasses various parameters, including the chronological distribution of works published in relevant years, publication categories, language diversity, and publishing houses. Specific data on each variable were determined through analysis.
Three separate data sets were created, titled “Hadith Library” “Hadith Academy” and “Theologies” The collected data were then analyzed around the determined research questions, and systematic inferences were developed. In the data collection phase, the catalogues of national publishing houses, the YÖK Academic Platform, the YÖK Information Management System and various academic databases were consulted as sources of reference. A methodological approach was adopted to complete the missing data. The compiled data were subjected to a categorical classification and evaluated by quantitative analysis methods, and the findings were transferred to visual formats.
In the study, the publication activities of academics working in the hadith department and the publication activities of researchers contributing from other disciplines were evaluated comparatively through the data sets created. The findings yielded an opportunity to analyse the dynamics of interdisciplinary interaction and the contribution of different academic approaches to the field, as well as to reveal the quantitative dimension of the academic production of researchers in the field of hadith. Furthermore, the effects of the numerical increase in the number of faculties of theology in 2012 and afterwards, as well as the impact of the global pandemic on hadith literature, were examined. This led to the formulation of several hypotheses in this regard. In this regard, the study examines the evolution of hadith studies in Turkey over the past thirteen years, analysing trends in publishing activities from a historical perspective through an examination of printed publications. It also offers suggestions for future research directions.

Anahtar Kelimeler

hadith, hadith literature, academic publishing, faculties of theology, pandemic

Türkiye’de Hadis Çalışmaları: 2010-2023 Dönemi Basılı Yayınların Analizi ve Değerlendirmesi

Öz

Bu araştırma, 2010-2023 yılları arasında Türkiye’de hadis alanında neşredilen akademik literatürün betimsel analizini sunmaktadır. Çalışma, söz konusu dönemdeki hadis araştırmalarının yayın dinamiklerini, niceliksel parametreler üzerinden sistematik bir yaklaşımla incelemektedir. Oluşturulan veri setleri aracılığıyla alandaki akademik üretimin yayın desenleri ve eğilimleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma kapsamında ilgili yıllarda neşredilen eserlerin kronolojik dağılımı, yayın kategorileri, dil çeşitliliği ve yayınevi gibi çeşitli parametreler analize tabi tutulmuş ve her bir değişkene ilişkin spesifik veriler tespit edilmiştir.
İnceleme sürecinde “Hadis Kitaplığı”, “Hadis Akademisi” ve “İlahiyatlar” başlıkları altında üç ayrı veri seti oluşturulmuş ve toplanan veriler belirlenen araştırma soruları etrafında analiz edilerek sistematik çıkarımlar geliştirilmiştir. Veri toplama aşamasında ise ulusal yayınevlerinin katalogları, YÖK Akademik Platformu, YÖK Bilgi Yönetim Sistemi ve çeşitli akademik veri tabanları referans alınmış, eksik verilerin tamamlanmasında metodolojik bir yaklaşım benimsenmiştir. Derlenen veriler kategorik bir sınıflandırmaya tabi tutularak kantitatif analiz yöntemleriyle değerlendirilmiş ve bulgular görsel formatlara aktarılmıştır.
Çalışmada, hadis anabilim dalında görevli akademisyenlerin yayın faaliyetiyle diğer disiplinlerden katkı sunan araştırmacıların yayın faaliyetleri, oluşturulan veri setleri üzerinden karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular, hadis alanı araştırmacılarının akademik üretiminin niceliksel boyutunu ortaya koymanın yanı sıra disiplinler arası etkileşimin dinamiklerini ve farklı akademik yaklaşımların alana katkısını analiz etme imkanı sağlamıştır. Ayrıca yayıncılık faaliyetlerindeki değişimin temel dinamikleri olarak 2012 yılı ve sonrasında İlahiyat fakültelerinin sayısal artışı ve COVID-19 Pandemisi sürecinin hadis literatürüne etkileri incelenmiş, bu doğrultuda çeşitli hipotezler ileri sürülmüştür. İnceleme bu yönleriyle Türkiye’deki hadis çalışmalarının son on üç yıldaki gelişimini ve yayıncılık faaliyetlerindeki eğilimleri basılı yayınlar üzerinden tarihsel bir perspektifle analiz etmekte ve gelecekteki araştırmaların durumuna yönelik öneriler sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

hadis, hadis literatürü, akademik yayıncılık, ilahiyat fakülteleri, pandemi

Kaynakça

• Alajami, Abdulla. “Beyond Originality in Scientific Research: Considering Relations Among Originality, Novelty, and Ecological Thinking”. Thinking Skills and Creativity 38 (Aralık 2020), 1-6.
• Beyler, Muhammet. “Tecâribu Külliyyâti’l-İlâhiyyât / el-Ulûmü’l-İslâmiyye fî Tedrîsi’l-Ulûmi’l-İslâmiyye bi’l-Lugati’t-Arabiyye fî Câmiâti Türkiyyâ Bernâmeci’l-Hadîs ve Ulûmihî Enmûzecen”. Hadis Tetkikleri Dergisi 14/1 (2016), 51-73.
• Çakan, İsmail Lütfi. 1876-1976 Arası Türkiye’de Hadis Çalışmaları Bibliyografyası. İstanbul: Dilek Matbaası, 1980.
• Çakmak, Ahmet, Yakup Uzunpolat. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerine Göre Salgın Döneminde Uzaktan Eğitim”. Tasavvur / Tekirdağ İlahiyat Dergisi 7/1 (Haziran 2021), 855-892. https://doi. org/10.47424/tasavvur.916587
• Demirbilek, Mesut - Münevver Çetin. “Cumhuriyetten Günümüze Yükseköğretimde Akademik Yükselme ve Atama Süreci”. Yükseköğretim Dergisi 12/2 (2022), 197-216. https://doi.org//10.2399/ yod.21.810002
• Demirci, Selim. İslamcı Dergilerde Hadis Tartışmaları Meseleler Dönemler ve İsimler. İstanbul: İLEM Yayınları, 2022.
• Demirtaş, İlknur vd. “Bilimsel Çalışmalarda Özgünlük Kavramı Üzerine”. Yükseköğretim Dergisi 13/1 (2023), 129-142. https://doi.org/10.2399/yod.23.1169711
• Göksu, İdris - Yusuf İslam Bolat. “Akademik Teşvik Uygulamasının Performansa Yansıması: 2016 ile 2017’nin Karşılaştırmalı Analizi”. Yükseköğretim Dergisi 9/2 (2019), 189-200. https://doi. org//10.2399/yod.18.044
• Kurttekin, Fatma. “COVID-19 Pandemi Sürecinde Uzaktan Eğitim: İlahiyat/İslami İlimler Fakülteleri Öğretim Elemanlarının Görüşleri”. Tasavvur / Tekirdağ İlahiyat Dergisi 8/1 (Haziran 2022), 31-60. https://doi.org/10.47424/tasavvur.1067252
• Okumuş, Ejder. “Covid-19 Küresel Salgın Sürecinde Ev ve Aile”. Mevzu – Sosyal Bilimler Dergisi 6 (Eylül 2021), 89-117. https://doi.org/10.5281/zenodo.5506785
• Özkan, Halit. “Cumhuriyet Dönemi Hadis Çalışmaları: Bir Hasıla”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 21 (01 Mayıs 2013), 10-41.
• Saitoğulları, Ayşe Yasemin. “‘100. Yılında Türkiye Hadisçiliği’ Sempozyumu 20-21 Ekim 2023, ANKARA”. Hadis Tetkikleri Dergisi 22/2 (31 Aralık 2023), 385-404.
• Şahin, Fatih vd. “Motivasyon Kuramları Bağlamında Akademik Teşvik Ödeneği Uygulamasının Değerlendirilmesi”. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi 7/2 (Ağustos 2017), 403-410. https://doi. org/10.5961/jhes.2017.217
• Şahin, Şifa. Akademik Yayıncılığın Değişim Dinamikleri. İstanbul: İstanbul Medeniyet Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
• Şeker, Necmeddin - Recep Bilgin. Açıklamalı Hadis Makaleleri Bibliyografyası -1923-2016-. Kahramanmaraş: SAMER Yayınları, 2020.
• Ünal, Yavuz. Cumhuriyet Türkiyesi Hadis Çalışmaları Bibliyografyası (1920-1992). Samsun, 1993.
• Yeşil, Mahmut. Hadis Bibliyografyası ve Gelişimi: 1101-1411/1689-1990, 1990.
• Hadis Literatürü. “Türkçe Hadis Kitaplığı”. Erişim 05 Ekim 2024. https://www.hadisliteraturu.com/turkce-hadis-literaturu/
• Hadis Literatürü. “Türkiye Hadis Akademisi”. Erişim 05 Ekim 2024. https://www.hadisliteraturu.com/ hadis-akademisi/
• “Türkiye’nin Kovid-19 Salgınıyla Mücadelesinin 2 Yılı”. Erişim 08 Ekim 2024. https://www.aa.com.tr/tr/ koronavirus/turkiyenin-kovid-19-salginiyla-mucadelesinin-2-yili/2529977
• İlahiyat Temel Alanı > Hadis İçin Arama Sonuçları. “Yök Akademi ̇k Yükseköğreti ̇m Akademik Arama Sayfası”. Erişim 05 Ekim 2024. https://akademik.yok.gov.tr/AkademikArama/AkademisyenAra ma?islem=wHdQobvm0FMRi823sFvdF193SU-YD-Q53dNvWJ3fkDnrTr2LYO309zyoE4VIpMBZ