SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİMİNDE DİJİTAL ÖYKÜLEME İLE EFSANELERDEN YARARLANMA: NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 4, 1623 - 1638, 15.12.2020

Tuğba Selanik Ay

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2020.20.58249-613142

Cited By: 3

Öz

Günümüzde yazılı metinler öğrencilerin yeterince ilgisini çekmemeye başlamıştır. Bu sorunun çözümünde metinleri ses, görsel, karikatür, slogan gibi çoklu ögelerle daha ilgi çekici hale getirebilen dijital öykülemelerden yararlanılabilir. Bu araştırmanın temel amacı sosyal bilgiler öğretiminde dijital öyküleme ile efsanelerden yararlanmanın ilkokul öğrencilerinin görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesidir. Araştırma 4. sınıfına devam etmekte olan 37 ilkokul öğrencisi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak öğrencilerin tuttuğu ders günlükleri ve uygulama sonunda öğrencilerin tasarlayarak yazdıkları efsaneler kullanılmıştır. İlkokul öğrencilerinin yazdığı efsanelerin çözümlenmesi sonucunda efsanelerde sosyal unsurlar, duygular, coğrafi unsurlar, doğal afetler, olağanüstü unsurlar ve hava olayları olmak üzere toplam 6 ana temaya ulaşılırken; günlüklerden elde edilen veriler ise akademik ve duyuşsal bağlamda sınıflandırılmıştır. Araştırma sonucunda akademik bağlamda belirtilen görüşlerin dijital öykülemeler ve efsanelerin ilişkilendirildiği kazanımlara uyumlu olduğu; duyuşsal bağlamda ise sosyal bilgiler dersini sevdirme, öğrencilerin ilgisini çekme, farklı edebî türlere ilgiyi artırma, teknolojiyi daha etkili kullanma gibi katkıların ilkokul öğrencileri tarafından ifade edildiği belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar ışığında sosyal bilgiler dersinde dijital öyküleme yoluyla efsanelerden yararlanılması önerilebilir. 

Anahtar Kelimeler

sosyal bilgiler öğretimi, edebi ürün, efsane, dijital öyküleme

BENEFITTING LEGENDS VIA DIGITAL STORYTELLING ON TEACHING SOCIAL STUDIES: A QUALITATIVE RESEARCH

Öz

Nowadays, written texts are not getting enough attention of the students. To solve this problem, digital storyteling can be used which can make texts more interesting with sound, visuals, cartoons and slogans. The main aim of this study is to evaluate the use of legends via digital storytelling in social studies teaching based on the primary school students’views. The study was carried out on 37 primary school students (20 female, 17 male). The diaries in which the students recorded their views during the implementation process and the legends written by them at the end of the application were used as data collection tools. As a result of the analysis of the legends written by primary school students, a total of 6 main themes were reached: social elements, emotions, geographical elements, natural disasters, extraordinary elements and weather events. It has been determined that the social studies course includes opinions about the use of digital stories and legends in academic and affective context. The views expressed in the academic context are consistent with the learning outcomes associated with digitalstories and legends. It has been concluded that in addition to their contributions to popularizing social studies in the affective context, attracting their interest in literary genres such as legends and digital narratives in the context of effective use of technology attracted students' attention. In the light of the results obtained, it can be suggested to benefit from legends through digital storytelling in social studies course. 

Anahtar Kelimeler

teaching social studies, literary product, legend, digital storytelling

Kaynakça

• Çengelci, T. (2013). Sosyal bilgiler dersinde yararlanılan toplumsal ve kültürel kaynakların belirlenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(43), 219-236.
• Demir, N. (2013). Türk efsaneleri I. Edge Akademi.
• Demir, S. & Akengin, H. (2014). Sosyal bilgiler öğretimi. Pegem Akademi Yayınları.
• Deveci, H. & Selanik-Ay, T. (2009). İlköğretim öğrencilerinin günlüklerine göre günlük yaşamda değerler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), 167-181.
• Kaymakcı, S. (2013). Sosyal bilgiler ders kitaplarında sözlü ve yazılı edebî türlerin kullanım durumu. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 2013(20), 230-255.
• Kolaç, E., Demir, T. & Karadağ, R. (2012). Öğretmen adaylarının dil eğitiminde çocuk edebîyatı metinlerinin kullanımına yönelik görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 161(161), 1-18.
• Leming, J. S., Ellington, L., & Schug, M. (2006). The state of social studies: A national random survey of elementary and middle school social studies teachers. Social Education, 70(5), 322-327.
• Moore, D. W., Bean, T. W., Birdyshaw, D., & Rycik, J. A. (2000). Adolescent literacy: A position statement for the Adolescent Literacy Commission of the International Reading Association. International Reading Association.
• National Council for the Social Studies. (NCSS). (1994). The curriculum standards for social studies. Silver Spring, MD: National Council for the Social Studies.
• Oruç, Ş. & Ulusoy, K. (2008). Sosyal bilgiler öğretimi alanında yapılan tez çalışmaları. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 2008(26), 121-132.
• Öztürk, C. & Otluoğlu, R. (2005). Sosyal bilgiler öğretiminde edebî ürünler ve yazılı materyaller. Pegem Yayınları.
• Sakaoğlu, S. (1992). Efsane araştırmaları. Konya Selçuk Üniversitesi, Selçuk Üniversitesi Yayınları
• Şimşek, A. (2000). İlköğretim sosyal bilgiler dersi öğretiminde hikaye anlatım yönteminin (storytelling) kullanımı [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Şimşek, A. (2001). Tarih eğitiminde efsane ve destanların rolü. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(3), 11-21.
• Tural, S. (2000). Tarihten destana akan duyarlılık. Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
• Türk Dil Kurumu. (TDK). (http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=EFSANE) adresinden 23.03.2016 tarihinde erişilmiştir.
• Yeşilbursa, C. & Sabancı, O. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal bilgiler öğretiminde edebî ürünlerin kullanımına yönelik görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 19-33.
• Yılar, Ö. (2005). Mit-efsane ve eğitim. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2005(11), 383-392.