Yerel Yönetimlerin Çevre Harcamaları İle Hava Kalitesi İlişkisi: İl Bazlı Bir Analiz

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 1, 36 - 47, 14.06.2018

Sercan Yavan Hakan Hotunluoğlu

Öz

Günümüzde çevre sorunları, süregelen üretim ve tüketim
ilişkilerinin bir sonucu olarak yorumlanmaktadır. Gelişmişlik düzeylerine göre
tüm dünya ülkelerinde farklı boyutlarda yaşanan bu sorunlar, son yıllarda
kitleleri somut önlemler almaya itmiştir. Çevre ile ilgili sorunların çözümünde
yapılan çalışmalar genellikle merkezi hükümet kapsamında gerçekleştirilse de,
yerel yönetimlerinde bu konuda önleyici faaliyetleri gerçekleştirmek üzere
çevresel harcamaları söz konusu olmaktadır. Esasında birer tepki niteliğinde
doğan ve şekillenen yeşil yerel yönetim akımları genellikle daha iyi bir
yaşamın inancından hareket etmektedir. Yeşil yerel yönetim akımları kimi zaman
tükenmekte olan kaynaklardan gelecekte mahrum kalınabileceği korkusu kimi zaman
da kökten bir değişim yaratma arzusundan kaynaklanmaktadır. Bu yüzden çevre
kirliliğinin önlenmesinde merkezi hükümet yanında yerel yönetimlerinde bazı
görevleri üstlenmesi gerekmektedir. Çevre kirliliği birçok kavramı bir arada
barındıran bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kapsamda çevre kirliliğinin
bütününü oluşturan etmenler hava kirliliği, su kirliliği, toprak kirliliği ve
diğer çevresel sorunlardan oluşmaktadır. Her bir kirliliğin tespiti için farklı
ölçütler kullanılmaktadır. Çalışmada hava kalitesi ölçütü olarak havadaki
partikül (PM10) madde ölçümü baz alınmıştır. Bu çalışmada yerel yönetimlerin
hava kirliliğini önlemeye yönelik yapmış oldukları çevresel harcamalarının
etkinliği üzerinde durulmuş, yapılan harcamaların gerçekten hava kalitesini
iyileştirme konusunda etkili olup olmadıkları araştırılmıştır. Çalışma
Türkiye’deki 81 ile ait yerel yönetimlerin yapmış oldukları çevresel harcamalar
ile, il bazında hava kirliliği göstergesi olarak alınan partikül madde (PM10)
arasındaki ilişki incelenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Yerel Yönetimler, Çevre Kirliliği, Yerel Harcamalar

Kaynakça

• Dogeroglu, T. (2002). Air Pollution in Turkey. Içinde Global Atmospheric Change and its Impact on Regional Air Quality (ss. 183-188). Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-94-010-0082-6_28
• Firdaus, G., & Ahmad, A. (2011). Changing air quality in Delhi, India: determinants, trends, and policy implications. Regional Environmental Change, 11, 743-752. https://doi.org/10.1007/s10113-011-0207-z
• Greene, W. H. (2003). Econometric Analysis (5. bs). New Jersey: Prentice Hall.
• Gürler, A. Z., Erdal, G., Bal, H. S. G., & Ayyıldız, B. (2017). Ekolojik Ekonomi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Hausman, J. A. (1978). Specification tests in econometrics. Econometrica: Journal of the econometric society, 1251–1271.
• History Of Air Pollution. (t.y.). Geliş tarihi 25 Temmuz 2018, gönderen http://www.enviropedia.org.uk/Air_Quality/History.php
• Isife, C. T. (2012). Environmental Problems in Nigeria - A Review. Sustainable Human Development Review, 4, 21-38.
• Mayer, H. (1999). Air pollution in cities. Atmospheric Environment, 33(24), 4029-4037. https://doi.org/10.1016/S1352-2310(99)00144-2
• Pires, J. C. M., SOUSA, S. I. V., PEREİRA, M. C., ALVİM-FERRAZ, M. C. M., & MARTİNS, F. G. (2008). Management of air quality monitoring using principal component and cluster analysis—Part I: SO2 and PM10. Atmospheric Environment, 42(6), 1249-1260. https://doi.org/10.1016/j.atmosenv.2007.10.044
• Ramanathan, V., & FENG, Y. (2009). Air pollution, greenhouse gases and climate change: Global and regional perspectives. Atmospheric Environment, 43(1), 37-50. https://doi.org/10.1016/j.atmosenv.2008.09.063
• T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI. (T.Y.). Geliş tarihi gönderen http://webdosya.csb.gov.tr/db/nigde/webmenu/webmenu16107.pdf
• TUİK. (T.Y.-A). Geliş tarihi 20 Haziran 2018, gönderen https://biruni.tuik.gov.tr/cevredagitimapp/hava.zul
• TUİK. (T.Y.-B). Geliş tarihi 19 Haziran 2018, gönderen http://www.tuik.gov.tr/VeriTabanlari.do?ust_id=105&vt_id=9