Organ Donation According to the Students and their Families in Example of the Social Studies Course

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 1, 0 - 0, 11.02.2016

Nazlı Gökçe , Hacer Özer Zülal Kilci

https://doi.org/10.18039/ajesi.81147

Cited By: 1

Öz

The topic of organ donation has recently been covered in the curricula of different courses such as Social Studies, Science and Technology in Turkey. Organ donation is of great importance for the Social Studies course in terms of its societal, biological, cultural, judicial and religious aspects. Therefore, this study aimed to determine the views of students and their parents regarding organ donation after studying the subject in Social Studies course. The qualitative research method was employed in this study. The semi-structured interviews with 10 students and 10 parents were conducted in 2014-2015 spring term and the results were examined through content analysis.  The results revealed that the students and parents value the organ donation mostly because it saves life, provides a basis for helping each other, and creates joy of life. It was found that the parents’ knowledge about organ donation is limited. They believe that the religious and cultural structure hinder people from organ donation and the views of people who have experience with organ donation may change and they become more sensitive to the issue; however; they are not so interested in organ donation. The study also found that parents are not necessarily aware of what their students know about organ donation and they do not interact with their children about this subject. In light of the study results, some recommendations are presented to raise awareness in students and their parents regarding organ donation.

Sosyal Bilgiler Dersi Örneğinde Öğrencilere ve Ailelerine Göre Organ Bağışı

Öz

Türkiye’de son yıllarda okullarda Sosyal Bilgiler, Fen Bilimleri gibi farklı derslerin öğretim programlarında organ bağışı konusuna yer verildiği görülmektedir. Organ bağışı; toplumsal, yaşamsal, kültürel, hukuksal, dini boyutlarıyla Sosyal Bilgiler dersi için oldukça önemlidir. Bu nedenle araştırmada, Sosyal Bilgiler dersinde organ bağışı konusunu işlemiş olan öğrencilerin ve ailelerinin bu konudaki görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış, 2014-2015 bahar döneminde, 10 öğrenci ve 10 veli ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmış, toplanan veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmanın sonunda öğrenciler ve ailelerinin organ bağışını; çoğunlukla hayat kurtardığı, yardımlaşmayı sağladığı ve yaşam sevinci oluşturduğu için önemli gördükleri belirlenmiştir. Ailelerin Türkiye’de organ bağışının durumuna ilişkin bilgilerinin sınırlı olduğu, dini inançlar ve kültürel yapının organ bağışında bulunmayı engellediğini düşündükleri, organ bağışı konusunda yaşantıları olan insanların konuya bakış açılarının farklılaştığı ve daha duyarlı oldukları, ancak organ bağışı konusuna çok fazla ilgi duymadıkları ve merak etmedikleri bulunmuştur. Ayrıca ailelerin, çocuklarının organ bağışı ile ilgili ne bildiklerinden yeterince haberdar olmadıkları ve çoğunlukla çocukları ile bu konuda herhangi bir paylaşımlarının olmadığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Araştırmanın sonuçları doğrultusunda, öğrenciler ve ailelerinde organ bağışı konusundaki farkındalığı ve ilgiyi arttırmak amacıyla çeşitli öneriler getirilmiştir.

Kaynakça

• Akgün, S., Tokalak, I., Erdal, R. (2002). Attitudes and behavior related to organ donation and transplantation: a survey of university students. Transplant Proc. 34(6), 2009-11.
• Akış, M., Katırcı, E., Uludağ, H. Y., Küçükkılıç, B., Gürbüz, T., Türker, Y., Kayacan…Gül, H. (2008). Süleyman Demirel üniversitesi personelinin organ-doku bağışı ve nakli hakkında bilgi ve tutumları, Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 15(4): 28-33.
• Annadurai, K., Mani, K. ve Ramasamy, J. (2012). a study on knowledge, attitude and practices about organ donation among college students in chennai, tamil nadu. Prog Health Sci, 3(2), 59-65.
• Balcı, E. ve Şahingöz, M. (2014). Hemşirelerin organ bağışına bakışları, Cumhuriyet Medical Journal, 36(4), 503-511.
• Bogdan, R. C. and Biklen, S. K. (2007). Qualitative research for education: An introduction theories and methods (5th ed.). Boston, MA: Pearson Education.
• Bölükbaş, N., Eyüpoğlu, A. ve Kurt, P. (2004). University students' thoughts about organ donation, Journal of Experimental and Clinical Medicine, 21(2), 73-77.
• Burra, P., De Bona, M., Canova, D., D'Aloiso, M. C., Germani, G., Rumiati, R., Ermani, M., Ancona, E. (2005). Changing attitude to organ donation and transplantation in university students during the years of medical school in Italy. In Transplantation Proceedings. 37 (2), 547-550.
• Çelebi, F., Balık, A. A., Yılmaz, İ. ve Polat, K. Y. (2002). Doğu Anadolu bölgesi insanı organ bağışına nasıl bakıyor?. Türkiye Klinikleri Journal Of Medical Ethics-Law And History, 10(1), 34-38.
• Cheng, B., Ho, C. P., Ho, S. ve Wong, A. (2005). An overview on attitudes towards organ donation in Hong Kong, Hong Kong Journal of Nephrology, 7(2), 77-81.
• Chen, J. X., Zhang, T. M., Lim, F. L., Wu, H. C., Lei, T. F., Yeong, P. K. ve Xia, S. J. (2006). Current knowledge and attitudes about organ donation and transplantation among chinese university students. In Transplantation Proceedings. 38(9), 2761-2765.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design choosing among five approaches (2nd ed.). London, UK: Sage.
• D’Alessandro, A. M., Peltier, J. W., A. J. Dahl (2012). The impact of social, cognitive and attitudinal dimensions on college students’ support for organ donation. American Journal of Transplantation, 12, 152-161.
• Demir, T. (2008). Organ nakli ve diyaliz ünitesinde çalışan sağlık profesyonellerinin organ/doku bağışı ve nakline yönelik yaklaşımlarının değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Doğan, P., Toprak, D., Sunal, N. ve Doğan, İ. (2012). Türkiye’de üniversite öğrencilerinin organ nakli konusundaki bilgi, tutum ve davranışları, Smyrna Tıp Dergisi, 1, 16-25.
• Doğanay, A. (2005). Öğretimde kavram ve genellemelerin geliştirilmesi, C. Öztürk ve D. Dilek (Ed), Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (s. 265- 296). Ankara: Pegem Akademi.
• Febrero, B., Ríos, A., López‐Navas, A., Martínez‐Alarcón, L., Almela, J., Sánchez, Á., Sanchez, S., Pairrilla, J. J., Ramirez, P. ve Parrilla, P. (2014). A multicenter study of the attitude of secondary school teachers toward solid organ donation and transplantation in the southeast of spain. Clinical Transplantation, 28(2): 259-266.
• Feeley, T. H., Servoss, T. J. (2005). Examining College Students' İntentions To Become Organ Donors, Journal of Health Communication, 10(3), 237-249.
• Güngörmüş, Z. ve Dayapoğlu, N. (2014). The knowledge, attitude and behaviour of individuals regarding organ donations, TAF Preventive Medicine Bulletin, 13(2): 133-140.
• Kavurmacı, M., Karabulut N. ve Koç, A. (2014). Üniversite öğrencilerinin organ bağışı hakkındaki bilgi ve görüşleri, Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 11(2), 15-21.
• Kılıç, S., Koçak N., Türker, T., Gürpınar, H. ve Gülerik, D. (2010). Kız üniversite öğrencilerinin organ bağışı konusundaki tutumları ve bu tutumlarına etki eden faktörler. Gülhane Tıp Dergisi,52 (1), 36-40.
• Koçak, A., Aktaş, E. Ö., Şenol, E., Kaya, A., Bilgin. (2010). U E. Ege University Faculty of Medicine undergraduates' knowledge level regarding organ donation and transplantation. Ege Med , 49 (3), 153-160.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2005). İlköğretim sosyal bilgiler öğretim programı, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara. Erişim Tarihi: 10.05.2015 http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx
• Milli Eğitim Bakanlığı (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara. Erişim Tarihi: 15.01.2016 http://ttkb.meb.gov.tr/www/guncellenen-ogretim-programlari/icerik/151
• Miles, M. B. and Huberman, M. A. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. London, UK: Sage.
• Naçar, M., Çetinkaya, F., Kanyılmaz, D., Tokgöz, B. ve Ulaş, C. (2001) . Hekim Adaylarının Organ Nakline Bakış Açıları. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi. 10, 123-128.
• Özdağ, N. (2004). Halkın organ bağışı ve nakline bakışı. Nefroloji Hemşireliği Dergisi, 1(1), 46-50.
• Özdağ, N. (2001). Organ nakli ve bağışına toplumun bakışı. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 5(2), 46-55.
• Özer, F. G., Karamanoğlu, A. Y., Beydağ, K. D., Fidancıoğlu, H., Akıncı, E., Şanlı, İ., ... Urak, S. (2008). Sağlık Yüksekokulunda Öğrenim Gören Bir Grup Öğrencinin Organ Nakli/Bağışına Yönelik Görüşleri ve Bilgi Düzeylerine Eğitimin Etkisi, Türk Silahları Kuvvetleri Koruyucu Hekimlik Bülteni, 7(1), 39-46.
• Özkan, S. ve Yılmaz, E. (2009). Hasta yakınlarının organ bağışı ile ilgili bilgi ve tutumları. Aile ve Toplum Eğitim, Kültür ve Araştırma Dergisi, 5(17), 18-29.
• Özmen, D., Çetinkaya, A. Ç., Sarızeybek, B. ve Zeybek, A. (2008). Celal bayar üniversitesi Manisa sağlık yüksekokulu öğrencilerinin organ bağışına ilişkin bilgi ve görüşleri. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 28(3), 311-318.
• Perenc, L., Radochonski, M.ve Radochonski, A. (2012). Knowledge and attitudes of polish university students toward organ donation and transplantation, Psychology, Health & Medicine, 17(6), 667-673.
• Savaşer, S., Mutlu, B., Çağlar, S., Doğan, Z. ve Canbulut, N. (2012). Hemşirelik Son Sınıf Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakışları. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 20(1), 1-9.
• Siebelink, M. J., Albers, M. J. I. J., Roodbol, P. F, and Van de Wiel H. (2014a). An online explorative study towards parents' opinions about organ donation: from individual decisions to family discussions. Archivos Argentinos de Pediatria, 112(3), 224-230.
• Siebelink, M., Roodbol, P., Albers, M. and Van de Wiel H. (2014b). A lesson about organ donation in primary school: support for its development and its effects, American Journal of Transplantation, 14, 822.
• Shu, J., ve diğerleri (2011). Impact of the educational resource one life… many gifts on attitudes of secondary school students towards organ and tissue donation and transplantation, Transplantation Proceedings. 43(5), 1418-20. Erişim Tarihi: 10.07.2015 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21693209
• Sönmez, V. (1997). Sosyal bilgiler öğretimi, Ankara: Anı Yayıncılık.
• TRT Türk Haber Akışı, (2016). Organ nakli nedir? Organ bağışı neden önemlidir? Erişim Tarihi:4 Ocak 2016 http://www.trtmemleketimfm.com/?r=site/haber&kaynak=trt_turk&haber_id=haber/organ-nakli-nedir-organ-bagisi-neden-onemlidir-160393.html
• Vicdan, A. K., Peker, S. ve Üçer, B. (2011). Akşehir sağlık yüksekokulu öğrencilerinin organ bağışı ile ilgili tutumlarının belirlenmesi, TAF Preventive Medicine Bulletin, 10(2), 175-180.
• Vinokur, A. D., Merion, R. M., Couper, M. P., Jones, E. G. ve Dong, Y. (2006). Educational web-based intervention for high school students to increase knowledge and promote positive attitudes toward organ donation. Health Education & Behavior, 33(6), 773-786.
• Yaşar, M., Oğur, R., Uçar, M., Göçgeldi, E., Yaren, H., Tekbaş, Ö. F. ve Korkmaz, A. (2008). Bir sağlık meslek yüksekokulu son sınıf öğrencilerinin organ bağışı konusundaki tutumları ve tutumlarına etki eden faktörler, Genel Tıp Dergisi, 18(1), 33-37.
• Yeter, E. ve Demirtaş, S. (2015). Organ nakilleri ve organ bağışının önemi, Erişim Tarihi: 10.08.2015https://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwie67SLpJfKAhXFuBQKHQTZAJIQFggaMAA&url=http%3A%2F%2Fkisi.deu.edu.tr%2Fbulent.cavas%2Fders%2Fbok3.doc&usg=AFQjCNEm00lIKS8dmnK4Q2ouQSyJmK81VA&bvm=bv.110151844,d.d24
• Yıldırım, A. and Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9th ed.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yücetin, L., Keçecioğlu, N., Ersoy, F. F. (2003). Türkiye’de organ bağışı ve nakline bir bakış. Dialysis, Transplantation and Burns 14(2), 115-118.
• Zhang, L., Li, Y., Zhou, J., Miao, X., Wang, G., Li, D., Nielson, K., Long, Y. ve Li, J. (2007). Knowledge and willingness toward living organ donation: a survey of three universities in changsha, hunan province, china, Transplantation Proceedings, 39(5), 1303-1309.