Walter Benjamin’de Durağan Diyalektik: Tarih, İmge ve Yöntem Üzerine Tartışmalar

Yıl 2025, Sayı: 2, 35 - 47, 30.09.2025

Selvihan Polat

Öz

Bu çalışmada Walter Benjamin’in “durağan diyalektik” kavramı, tarih, imge ve yöntem ilişkisi bağlamında ele alınmaktadır. Kavram, Pasajlar ile Tarih Kavramı Üzerine metinlerinde merkezi bir rol üstlenmesine karşın sistematik bir doktrin şeklinde değil, fragmanter pasajlar ve aforizmalar aracılığıyla ortaya konmaktadır. Benjamin’in edebi montajı söylemeyi geri çekip göstermeyi öne çıkarmaktadır; bu yöntemle geçmiş, parçalı alıntıların yan yana getirilmesi yoluyla yeniden kurgulanmakta ve tarihsel malzemenin ihmal edilmiş artıkları görünür kılınmaktadır. Yaklaşım, çizgisel ve ilerlemeci tarih tahayyülünden koparak Jetztzeit (şimdi‑zaman) içinde geçmiş ile şimdinin diyalektik kesişimini—yani diyalektik imgelerin meydana gelişini—vurgulamaktadır. İmgelerde beliren Zweideutigkeit (belirsizlik) modernliğin meta fetişizmi aracılığıyla çokanlamlılığı açığa çıkarmakta ve eleştirel okuma için imgeyi merkezileştirmektedir. Adorno ve Tiedemann gibi eleştirmenlerin terminolojik belirsizlik ve yorum gerekliliğine ilişkin itirazlarına rağmen, bu çalışmada alıntıların olduğu gibi sunulduğu montaj tekniğinin Benjamin tarafından bilinçli bir yöntemsel tercih olduğu ve bu tekniğin tarihsel analizde kavramsal ve pratik açıdan yeni imkânlar tanıdığı ileri sürülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Walter Benjamin , durağan diyalektik , diyalektik imge , edebi montaj

Etik Beyan

Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı; bu çalışma kapsamında elde edilmeyen tüm veri ve bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakçada yer verdiğimi beyan ederim.

Walter Benjamin’s “Dialectics at a Standstill”: Debates on History, Image, and Method

Öz

This study examines Walter Benjamin’s concept of “dialectics at a standstill” (durağan diyalektik) within the framework of the relations among history, image, and method. Although the concept occupies a central function in The Arcades Project and On the Concept of History, it is presented not as a systematic doctrine but through fragmentary passages and aphorisms. Benjamin’s literary montage foregrounds showing rather than telling; by juxtaposing fragmented quotations the past is reconfigured and the neglected remnants of historical material are rendered visible. The approach departs from a linear, progressive conception of history and emphasizes the dialectical intersection of past and present in Jetztzeit (the “now‑time”)—that is, the emergence of dialectical images. Zweideutigkeit (ambiguity) that appears in images reveals polysemy through the commodity fetishism of modernity and centers the image for critical reading. Despite critics such as Adorno and Tiedemann who raise objections regarding terminological indeterminacy and the necessity of interpretation, this study argues that the montage technique, in which quotations are presented as they stand, constitutes an intentional methodological choice by Benjamin and that this technique affords new conceptual and practical possibilities for historical analysis.

Anahtar Kelimeler

Walter Benjamin , dialectics at a standstill , dialectical image , literary montage

Kaynakça

• Adorno, T. W. (1938, November 10). Letter to Walter Benjamin. In W. Benjamin, T. W. Adorno, & G. Scholem, The correspondence of Walter Benjamin 1910–1940 (M. R. Jacobson & E. M. Jacobson, Trans., pp. 579–585). University of Chicago Press.
• Adorno, T. W. (2012). Walter Benjamin üzerine (D. Muradoğlu, Çev.). Yapı Kredi Yayınları.
• Agamben, G. (2010). Çocukluk ve tarih: Deneyimin yıkımı üzerine bir deneme (B. Parlak, Çev.). Kanat Kitap.
• Bayram, M. (2021). Kimlik üzerinde politik arzunun belirleyiciliği. In E. Yağanak & M. Açıkgöz (Eds.), Kimlik, bağlam, sınırlar. Ankara: Nika Yayınevi.
• Benjamin, W. (1938, December 9). Letter to Theodor W. Adorno. In W. Benjamin, T. W. Adorno, & G. Scholem, The correspondence of Walter Benjamin 1910–1940 (M. R. Jacobson & E. M. Jacobson, Trans., pp. 585–592). University of Chicago Press.
• Benjamin, W. (2002). The arcades project (H. Eiland & K. McLaughlin, Trans.; R. Tiedemann, Ed.). Harvard University Press.
• Benjamin, W. (2017). Pasajlar (A. Cemal, Çev.). Yapı Kredi Yayınları.
• Benjamin, W. (2019). Origin of the German Trauerspiel (H. Eiland, Trans.). Harvard University Press.
• Çağmar, M. Ş. (2025). Reason, truth and technology in modern societies in the context of The Frankfurt School. Felsefe Arkivi – Archives of Philosophy, 62, 167–175.
• Eiland, H. (2019). Translator’s introduction. In W. Benjamin, Origin of the German Trauerspiel (H. Eiland, Trans.). Harvard University Press.
• Kardeş, M. E. (2022). Walter Benjamin ve kent: Paris. Arete Politik Felsefe Dergisi, 2(2), 7–26. https://doi.org/10.47614/arete.pfd.76
• Osborne, P., & Charles, M. (2021, Fall). Walter Benjamin. In E. N. Zalta (Ed.), The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2021 Edition). Stanford University. https://plato.stanford.edu/archives/fall2021/entries/benjamin/
• Pensky, M. (2004). Method and time: Benjamin’s dialectical images. In D. S. Ferris (Ed.), The Cambridge companion to Walter Benjamin (pp. 177–198). Cambridge University Press.
• Ross, A. (2015). Walter Benjamin’s concept of the image. Routledge.
• Tiedemann, R. (2017). Pasajlar Yapıtı’na giriş (A. Cemal, Çev.). In W. Benjamin, Pasajlar (pp. 9–36). Yapı Kredi Yayınları.