Etik İlkeler ve Yayın Politikası
Anadolu Journal of Research in Developmental Disabilities (AJRIDD) Dergisi yayımlanan içeriklerde en üst düzeyde doğruluğu korumayı amaçlamaktadır. AJRIDD Dergisi yayın politikasında etil ilkeler önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle yayımlanan çalışmaların yansız ve etik olması amacıyla Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayımlanan rehberler ve politikalar dikkate alınarak “AJRIDD Etik İlkeler ve Yayın Politikası” hazırlanmıştır. COPE ilkelerine aykırı durumları içeren çalışmalar bu dergide yayımlanmayacaktır.

Etik Kontrol Listesi
• Başkalarının hak iddia edebileceği, yayımlanmamış her türlü araç, yöntem veya verinin kullanım öncesi resmi izni alındı mı?
• Makalede ve çevrimiçi gönderim formunda tüm yazarların isimleri yer alıyor mu?
• Metinde yer alan tüm materyallere açık ve eksiksiz bir şekilde atıfta bulunuldu mu?
• Veriler dikkatlice kontrol edildi mi ve derginin gerektirdiği tüm ek veriler eklendi mi?
• Dergiye ilişkin herhangi bir çıkar çatışması beyan edildi mi?
• Herhangi bir şekil, tablo ve veri setinin yeniden kullanılması için (yazılı) izin alındı mı?
• Makale aynı anda yalnızca AJRIDD Dergisi’ne gönderildi mi?
Son olarak, makaleyi gönderdikten sonra tüm yazarlara haber verin.

Yazar(lar)ın Sorumlulukları
• AJRIDD’ye çalışmaların özgün ve güncel olması beklenmektedir. Yararlanılan tüm kaynaklar için yazım kurallarında da açıkça belirtildiği üzere uygun ve doğru bir şekilde kaynak gösterilmelidir.
• AJRIDD’ye gönderilen makalelerin başka dergi veya dergilere gönderilmediği belirtilmeli ve “Telif Hakkı Devir Formu” doldurulmalıdır.
• Çalışmanın planlama, uygulama ve yazma süreçlerinde içeriğe ilişkin herhangi bir katkı sunmayan kişiler yazar olarak belirtilmemelidir. Yayımlanmak üzere gönderilen çalışmaların varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumlar ve ilişkiler açıklanmalıdır.
• Çalışmada yazar olan kişilerin bağlı oldukları kurum/kuruluş isimleri ve adresleri doğru ve eksiksiz olarak belirtilmelidir.
• Makale hakemler tarafından değerlendirme sürecindeyken çalışmaya ilişkin ham veriler yazarlardan istenebilir. Bu durumda istendiğinde yazar(lar)ın ham verileri Editör Kurulu’na iletmesi beklenmektedir. Ayrıca yazar(lar) çalışmaya ilişkin verileri beş yıl süreyle saklamakla yükümlüdür.
• Yazar(lar) hakem sürecinde veya yayımlanma sürecinde çalışmalarında bir hata tespit ettiklerinde editörler kurulunu bilgilendirmekle yükümlüdür. Düzeltmelere veya geri çekme süreçleri için de editörler kurulu ile iletişime geçmelidir.

Hakem Sorumlulukları
• Hakemler, sadece uzman oldukları alana ilişkin çalışmaları değerlendirmeyi kabul etmelidir.
• Yazar(lar)ın kim olduğuna ilişkin bir araştırma yapmamaları, eğer yazar(lar)ın kim olduğunu anlamaları halinde ise değerlendirme sürecini sonlandırmaları gerekmektedir.
• Gönderilen çalışmayı yansız, bağımsız ve önyargısız bir şekilde değerlendirmelidir.
• Hakemler, değerlendirme yaptıkları çalışmalarda kendi kimliklerini işaret eden eylemlerde bulunmamalıdır. Örneğin değerlendirme dosyasında isimleri olmamalıdır.
• Hakemlerin değerlendirilmesi için gönderilen çalışmalara ilişkin kabul, ret veya revizyon kararlarını ve bu karara ilişkin gerekçelerini hakem değerlendirme formu ile dergiye bildirmeleri gerekmektedir.
• Hakemler, inceledikleri çalışmalardan kabul edilen çalışmaları yayımlanma sürecinden sonra kullanabilir. Red almış bir çalışmaya ilişkin herhangi bir bilgi paylaşımı yapmaması gerekmektedir.
• Değerlendirme yaparken bilimsel ve nazik bir dil kullanımı önemlidir. Yazar(lar)a veya çalışmaya yönelik herhangi bir hakaret, iftira veya aşağılayıcı yorumların yapılmaması gerekmektedir.
• Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmalara ilişkin yorumlarını ve kararını zamanında ve yukarıda yer alan etik sorumlulukları dikkate alarak gerçekleştirmelidir.

Editör Sorumlulukları
1. Genel Sorumluluklar
• Editör, AJRIDD Dergisi’nde yayımlanan ve yayımlanma sürecine kabul edilen tüm makalelerden sorumludur.
• Derginin niteliğini artırma ve gelişimine katkı sağlama noktasında yapılması gerekenlerden sorumludur.
• Dergide yayımlanan çalışmaların kalitesini artırmaya yönelik süreçleri yürütmekten sorumludur.
• Süreçlerin tamamında etik ilkelere uygunluğu sürdürme ve fikri mülkiyet haklarının korunmasından sorumludur.
• Düşünce özgürlüklerini desteklemekten sorumludur.
2. Okuyucularla İlişkiler
• Editör, kuyuculardan gelen geri bildirimleri dikkate almaktan, bu geri bildirimlere açıklayıcı ve bilgilendirici dönüşler sağlamakla yükümlüdür.
• Okuyucuların dergiye erişme nedenleri olan dergi amacına uygun çalışmaların yayımlanmasından sorumludur.
3. Yazarlarla İlişkiler
• Editör, dergiye gönderim sürecinde ve değerlendirme sürecinde yazar(lar)ın gereksinim duyabileceği her türlü bilgi ve yenilikleri takip etmelidir. Gerekli durumlarda dergi sayfasında güncellemeler yapmalıdır.
• Editör, dergiye gönderilen çalışmaları belirlenen kurallar çerçevesinde değerlendirmeli, ilk gönderim sürecinde reddetme kararı alırsa bu kararın gerekçesini de açıklayarak yazar(lar)a iletmelidir. Yazım kurallarına veya makale şablonuna uymayan bir durumla karşılaştığın da ise yazar(lar)a durumu açıklamalı ve düzenlemeler için zaman tanımalıdır.
• Editör, gönderilen çalışmalarda ciddi bir problem belirlemedikçe olumlu hakem dönüşlerini dikkate almalıdır.
• Yazar(lar) makale değerlendirme süreçlerinde bilgi almak istediğinde kör hakemlik sürecine zarar vermeyecek şekilde bilgi sunmalıdır.
4. Hakemlerle İlişkiler
• Editör, yayımlanmak üzere gönderilen çalışmaları hakemlerin uzmanlık alanlarına uygun olarak atamalıdır.
• Hakemlerin değerlendirme sürecinde gereksinim duydukları bilgileri sağlamalıdır.
• Editör, uygun bir dil kullanmayan ve belirli bir nitelik içermeyen yorumlarda bulunan veya geç dönüş sağlayan hakemleri hakem listesinden çıkarmalıdır.
• Editör, hakem listesini güncel konuları takip ederek uzmanlık alanlarına göre sürekli genişletmelidir.
• Editör, kör hakemlik sürecine zarar vermeyecek şekilde hakemleri ifşa eden durumları kontrol altına almalıdır.
• Editör hakemlerin performanslarını artırıcı uygulamalar planlamalıdır.
5. Editörler Kurulu ile İlişkiler
• Kurul üyelerinin çalışmalarını tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirmelerine yönelik planlamalar yapmalıdır.
• Kurul ile düzenli iletişim sürdürmelidir.
• Editör ve kurul üyeleri derginin gelişimini desteklemek için belirli aralıklarla toplantılar düzenlemelidir.

Etik İlkeler
1. İntihal ve Etik Dışı Davranışlar
Dergiye yayımlanmak üzere gönderilen tüm çalışmalar için yazar(lar) sisteme intihal raporu yüklemelidir. Belirli bir oranın (%15) üstünde olan makaleler değerlendirme süreçlerine alınmayacaktır. Belirlenen ölçütün üstünde intihal oranına sahip çalışmalar detaylı olarak incelenir ve gerekli görülürse gözden geçirilmesi ve düzeltilmesi amacıyla yazar(lar)a geri gönderilir. Etik dışı durumlar tespit edildiğinde ise doğrudan reddedilir.
2. Etik Kurul Onay Belgesi
AJRIDD Dergisi’ne gönderilen çalışmalarda insan ve hayvan haklarının ihlal edilmemesi esastır. Bu dergide, insanları veya hayvanları içeren tüm araştırmalar için, araştırma yöntemine uygun olarak bir etik kurul onayı alınmış olması şarttır. Bu onay, üniversiteler, enstitüler veya Sağlık Bakanlığı gibi yetkili kurumlardan alınmalıdır. AJRIDD Dergisi’nde, etik kurul onayı alınmasını gerektiren tüm çalışmalarda onay belgesinin alınması ve sisteme yüklenmesi zorunludur. Bu çalışmalarda, çalışmada ismi geçen tüm yazarların belgede adının geçmesi zorunludur. Ayrıca çalışmanın yöntem kısmında bilgilendirilmiş onam, etik kurul adı, etik kurul onay tarihi ve numarası ile ilgili bir açıklama yer almalıdır.
3. Dergi Sahibi ve Yayıncı ile İlgili İlişkiler
Editör ve yayıncı arasındaki ilişki, editöryal bağımsızlık ilkesi üzerine kuruludur. Editör tüm karar süreçlerini yayıncı ve dergi sahibinden bağımsız olarak yürütmektedir.
4. Fikri Mülkiyet Haklarının Korunması
AJRIDD Dergisi, yayımlanan makalelerin fikri mülkiyet haklarını korumayı taahhüt eder. Bu haklara yönelik her türlü ihlal girişiminde, dergi ve yazar(lar)ın haklarını sonuna kadar takip eder ve savunur.
5. Katılımcıların Kişisel Verilerinin, Haklarının ve Çıkarlarının Korunması
Çalışmada yer alan katılımcıların sağladıkları bilgilerin gizliliği ve kişisel bilgileri güvence altında olmalıdır. Bu nedenle, makalede katılımcıların kimliğini ve kişisel bilgilerini açıkça belirten herhangi bir açıklama çalışmada yer almamalıdır.
6. Çıkar çatışmaları
AJRIDD Dergisi yayım sürecinde yer alan yazar(lar), editörler veya hakemler gibi tüm paydaşlar arasında çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurmakla sorumludur. Dergi, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde gerçekleştirilmesini garanti eder.
7. Yazar Değişikliği
Çalışmada emeği olan yazarlar dikkatle incelenerek makaleye eklenmelidir. Yalnızca gönderim aşamasında yazar değişiklikleri yapılabilir. Gönderim esnasında yazarların isimleri ve sıralamaları doğru bir şekilde eklenmiş olmalıdır.
8. Yapay Zeka Kullanımı
Yazar(lar), gönderdikleri makalelerin içeriğinin titiz bilimsel ve akademik değerlendirme, araştırma ve doğrulama standartlarını karşılamasından ve bu içeriğin yazar(lar) tarafından oluşturulmasından sorumludur. AJRIDD Dergisi’ne gönderilen çalışmalarda yazım dilinin kontrolü veya literatür taraması esnasında gerçekleştirilen okuma süreçleri gibi metnin içeriğini ve özgünlüğünü etkilemeyecek şekilde yapay zeka kullanımı kabul edilebilir. Bunların dışında (örneğin, belirli bir bölümü yapay zeka araçlarına yazdırma) etik dışı amaçlar kapsamında yapay zeka kullanımı kabul edilmemektedir. Yazar(lar), çalışmaların yapay zeka araçlarından birini kullanıyorsa makale gönderim aşamasında dergimize bu durumu bilgilendirmekle sorumludur. Yapay zeka kullanımına ilişkin tüm sorumluluk yazar(lar)a aittir.

Dergi Politikası
1. Makale Değerlendirme Süreci
• Gönderilen çalışmaların objektif bir şekilde değerlendirilebilmesi amacıyla AJRIDD Dergisi’nde kör hakemlik süreci yürütülmektedir. Yazar(lar)ın ve hakemlerin kimliklerini ortaya çıkaran her türlü bilgi gizlenmektedir.
• Dergi yazım kuralları ve şablonuna uymayan çalışmalar için değerlendirme süreci başlatılmaz. Yeniden değerlendirme süreci için yazar(lar)ın gerekli düzenlemeleri yapmaları gerekmektedir. Bu nedenle yazar(lar)ın yazım kuralları ve şablon dosyalarını dikkatlice incelemesi gerekmektedir.
• İlk gönderimden sonra çalışmalar için hakem değerlendirmesine uygundur, değerlendirmeye gitmeden önce revize edilmesi gerekir ya da derginin amaç ve kapsamına uygun değildir gibi kararlar çıkabilir.
• Hakem değerlendirmesine uygun olan çalışmalar için değerlendirme süreci başlatılır. Hakemler değerlendirmeleri tamamladıktan sonra çalışmalar için minör veya majör revizyonlar talep edebilir veya gerekçelerini de belirteler çalışmaları reddedebilir.
• Hakemlerin yorumları doğrultusunda çalışmanın durumuna ilişkin kararlar editör tarafından alınır.
2. Benzerlik Oranı (İntihal) Taraması
Dergiye gönderilen çalışmalara ilişkin benzerlik raporu alma sorumluluğu yazara aittir. Dergi için kabul edilebilir benzerlik oranı en fazla %15’dir. Belirlenen benzerlik oranını aşan çalışmaları editör doğrudan reddetme hakkına sahiptir.
3. Açık Erişim Politikası
AJRIDD açık erişimli bir dergidir ve yayımlanan çalışmaları doğrudan okuyucuya sunar. Dergi, yayımlanan bilimsel içeriğin açık erişim politikasıyla desteklenmesini amaçlamaktadır.
4. Yayımlama Ücreti
AJRIDD Dergisi makale gönderim, kabul veya yayımlama süreçlerinin herhangi bir basamağında ücret talep etmemektedir. Hiçbir ad altında yazar veya kurumundan ücret alınmamaktadır.