Elektronik Oyunların Oluşturulması Uygulaması ve Bu Oyunlar ile Yapılan Yarışmaların Fıkıh Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 275 - 290, 31.12.2024

Shawish Murad

Öz

Bu çalışmada "Elektronik Oyunların Oluşturulması ve Oynanmasının Fıkhı" başlığı altında, elektronik oyunların kavramı ve çeşitleri hakkında bir giriş yapılmış, ayrıca bu oyunlarda animasyonların nasıl oluşturulduğundan bahsedilmiştir. Ayrıca elektronik oyunların oynanmasının hükmü ve bu oyunlarda ücretli veya ücretsiz yapılan yarışmaların hükmü ele alınmıştır. Çalışmanın sonunda ise konuyla ilgili önemli sonuçlar ve tavsiyeler sunulmuştur. Elektronik oyunların hükmü, oyunların içeriğine bağlıdır: Meşru eğlence amaçlı oyunlar ve animasyonlar caizdir, helal içerikli oyunların üretimi, geliştirilmesi ve ücretli olarak satılması da caizdir. Ancak, haram unsurlar içeren oyunların animasyonları ve içeriği, dinen caiz değildir. Elektronik oyunların oynanması genelde mubahtır, ancak oyun kötülükler veya zararlar içeriyorsa haramdır. Fayda ve zararlar eşitse, hüküm yine haram olabilir. Fayda zararları aşıyorsa, oyun mubah, müstehap veya vacip olabilir. Ücretsiz yarışmalar, oyunun meşruluğuna bağlı olarak meşrudur. Ücretli yarışmalar ise, savaş ve cihad yöntemlerini öğretme amacı taşıyorsa, caiz kabul edilir. Araştırmacı, İslam ülkelerine, İslami kurallara uygun animasyon türleri üretmeleri ve Müslümanların kontrolünde olacak şekilde yarışmalar düzenlemelerini tavsiye etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Fıkıh, Oluşturma, Uygulama, Yarışmalar, Elektronik Oyunlar.

Teşekkür

اشكركم جزيل الشكر ، وأسأل الله أن يعينكم على حمل لواء العلم والعلماء

The Jurisprudence of Creating and Practicing Electronic Games and Competitions

Öz

This study, titled "The Jurisprudence of Creating and Playing Electronic Games and Competitions," introduces the concept and categories of electronic games, how animations are created, and the rulings on playing electronic games and on both paid and free competitions. It concludes with key findings and recommendations. Creating animations in electronic games is permissible if intended for legitimate entertainment. Producing, developing, and selling games with halal content for a fee is also allowed. However, if animations lead to religious prohibitions, their creation is not permitted. Playing electronic games is generally allowed but becomes forbidden if it involves corruption or harm, or if benefits and harms are equal. If benefits outweigh harms, the ruling can range from permissibility to recommendation or obligation. Free competitions are permissible based on the game’s legality, while paid competitions are allowed if they teach combat and jihad techniques. The researcher recommends that Islamic countries produce animations according to Islamic guidelines and organize competitions under Muslim supervision.

Anahtar Kelimeler

Jurisprudence, Creation, Practice, Competitions, Electronic Games.

فقه إنشاء وممارسة الألعاب الإلكترونية والمسابقات فيها

Öz

هذه الدراسة الموسومة بــ" فقه إنشاء وممارسة الألعاب الإلكترونية والمسابقات فيها" مهدت فيها بمفهوم الألعاب الإلكترونية وأقسامها، وتحدثت عن كيفية إنشاء الرسوم المتحركة فيها، وحكم ممارسة الألعاب الإلكترونية، وحكم المسابقات المدفوعة الأجر أو المجانية فيها، وختمت الدراسة بأهم النتائج والتوصيات؛ إذ إن حكم إنشاء الرسوم المتحركة في الألعاب الإلكترونية إذا كانت الغاية منها الترفيه المشروع فهو جائز؛ كما يجوز إنتاج وتطوير وبيع الألعاب ذات المحتوى المشروع مقابل أجر، أما إن كانت الرسوم المتحركة فيها تؤدي إلى محظور شرعي فإنشاؤها وصناعتها غير جائز شرعاً. ممارسة الألعاب الإلكترونية مباح عموماً، وتصبح حراماً إذا كان فيها مفاسد أو مضار، وكذلك إن تساوت المنافع والمفاسد. أما إن غلبت المنافع المفاسد؛ فيكون حكمها دائراً بين الإباحة والاستحباب والوجوب. المسابقات المجانية مشروعة حسب شرعية اللعبة؛ فتعتبر المسابقات المدفوعة الأجر جائزة إذا كانت تهدف إلى تعليم أساليب الحرب والجهاد. ويوصي الباحث الدول الإسلامية بإنتاج أنواع الرسوم المتحركة وفق الضوابط الإسلامية وتنظيم المسابقات تحت رقابة المسلمين.

Anahtar Kelimeler

الفقه, إنشاء, ممارسة, المسابقات, الألعاب الإلكترونية

Kaynakça

• Ahmed, A. (2016). el-Li’b ve Eseruhu alâ Ameliyyeti’t-Ta’lim Lede Eftâl Merhale Mâ Kable’l-Medrese. Mecelletu’l-Kulliyyeti’t-Terbiye, Zaviye Üniversitesi, Libya, 1/6.
• Askerî, E. el-Furûk el-Lugaviyye. Tah: Muhammed Selim. Kahire: Dâru’l-İlm ve’s-Sekâfe li’l-Neşr ve’l-Tevzi.
• Buhârî, M. (1993). Sahih el-Buhârî. (5. Baskı). Tah: Mustafa Dib el-Bugâ. Dımaşk: Dâru İbn Kesîr.
• Bûtî, M. (2006). et-Tasvîr Beyne Hâceti’l-Asr ve Da‘va’bi’ş-Şeria. (2. Baskı). Dımaşk: Dâru’l-Farabî.
• Derdir, A. el-Şerhu’l-Kebîr alâ Muhtasarı Halîl. Beyrut: Dâru’l-Fikr.
• Ebû Davud, (2009). Sünenu Ebî Davud. Tah: Muhammed Muhyiddin Abdulhamid. Beyrut: el-Mektebetü’l-Asriyye.
• Emin, M. (21/07/2024). Delîluke’ş-şamil ila bermceti el-el’âb. Akademi Sitesi. https://academy.hsoub.com/programming/game-development/%D8%AF%D9%84%D9%8A%D9%84%D9%83-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A5%D9%84%D9%89-%D8%A8%D8%B1%D9%85%D8%AC%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%A8-r2304
• Hüseyin, A. (2023). el-El‘âbu’l-İlektroniyye fi’l-Fıkhi’l-İslamiyye: Dirâse Fıkhiyye Tatbikiyye, Türkiye: Bingöl Üniversitesi, Temel İslam Bilimleri Bölümü, Yüksek Lisans Tezi.
• İbn Hibbân, M. (2012). Sahih İbn Hibbân. Tah: Muhammed Sönmez ve Halis Aydemir. Beyrut: Dâru İbn Hazm.
• İbn Kudâme, A. (1997). el-Muğnî. (3. Baskı). Tah: Abdullah et-Türkî. Riyad: Dâru Alemi’l-Kutub..
• İbnü’l-Mülakkın, Ö. (2004). el-Bedr el-Münir fi Tahrici’l-Ahadis ve’l-Asar el-Vakıa fi’ş-Şerhi’l-Kebir. Tah: Mustafa Ebu’l-Gayt. Riyad: Dâru’l-Hicre li’n-Neşr ve’t-Tevzi.
• İbnü’l-Mülakkın, Ö. (2008). et-Tavdih li Şerhi’l-Camiu’s-Sahih. Tah: Halid er-Ribât. Dımaşk: Dâru’n-Nevadir.
• İsa, L. (23/07/2024). “Lı’bat Fırst To Fıght”. Mevki el-Sekafe el-İslamiyye. https://slm404.wordpress.com/2012/07/18/%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A9-first-to-fight/
• İslâmiyye. V. (1983). “Hükm es-Sibâk”. el-Mavsûa’l-Fıkhiyye el-Küveytiyye, Kahire: Matabi Dâru’s-Safve.
• İzz, A. (1991). Kavâidu’l-Ahkâm fi Mesâlihi’l-Enâm. Tah: Taha Abdurrauf. Kahire: Mektebetu’l-Kulliyyati’l-Ezheriyye.
• Karâfî, A. Envâru’l-Burûk fi Envâi’l-Furûk. Beyrut: Alemu’l-Kutub.
• Kasânî, A. (1910). Bedâ’iu’s-Sanâ’i fî Tertîbi’ş-Şerâ’i. Kahire: Matbaatu Şirket el-Matbuatu’l-İlmiyye.
• Kattân, M & Lutfi. B. (14/07/2024). “Ahkâm Mutaallika bi’l-El‘âbi’l-İlektroniyye”. Rabitatu’l-Ulemai’s-Sûriyyin. file:///C:/Users/User/Desktop/%D9%81%D9%82%D9%87%20%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%A8%20%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%84%D9%83%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A9%20%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9/fea98a336ee981e3a08d8edacc6efb9f.pdf
• Kuvaydir, M. (2012). Eser el-El‘âbu’l-İlektroniyye ala el-Sulukiyyat lede’l-Eftâl. Cezayir: el-Cezayir Üniversitesi, Kulliyyetu’l-Ulûmi’s-Siyâsiyye ve’l-İlâm, Yüksek Lisans Tezi.
• Mecme, L. el-Mucem el-Vasit. İskenderiye: Dar el-Da’ve.
• Merdâvî, A. (1995). el-İnsâf fî Marifeti’r-Râcih mine’l-Hilâf. Tah: Abdullah b. Abdulmuhsin et-Türkî. Kahire: Hicr li’t-Tıbaa ve’n-Neşr.
• Merkez, T. (2014). “Kısm el-Atıme ve’l-Libâs ve’z-Zîne ve’l-Adâb”. el-Mavsûa’l-Muyessere fî Fıkhi’l-Kadâya’l-Muasıra. el-İmam Muhammed b. Suud Üniversitesi. Riyad: Merkez el-Temeyyüz el-Bahsi.
• Mudeune. (21/07/2024). el-Rusûmu’l-Mutaharrike li El‘âb el-Vidyû: İstihdimatu’r-Rusûmi’l-Mutaharrike fi Sınaati’l-el‘âb. Mevki el-Mudeune. https://loreleiwebdesign.com/ar/video-game-animation-uses-of-animation-in-the-gaming-industry/.
• Münâvî, M. (1937). Feyzu’l-Kadîr Şerhu’c-Câmiu’s-Sagîr. Kahire: el-Mektebetü’l-Ticâriyyeti’l-Kübrâ.
• Münâvî, M. (1988). et-Teysîr bî Şerhi’c-Camiu’s-Sagîr. (2. Baskı). Riyad: Mektebetu’l-İmam eş-Şâfiî.
• Müslim, H. (1955). Sahih Müslim. Tah: Muhammed Fuad Abdulbaki. Kahire: Matbaatu İsa el-Babî el-Halebî ve Ortakları.
• Osman, E. (2021). el-El‘âbu’l-İlektroniyye ve Ahkâmıha fi’l-Fıkhi’l-İslamiyye. el-Şerîa ve’l-Kânûn Dergisi, Ezher Üniversitesi, el-Şerîa ve’l-Kânûn Fakültesi, Kahire, 1/12.
• Saadî, M. (2020). el-Elâb el-İlektroniyye ve Ahkâmıha’ş-Şerîa Dirâse Fıkhiyye Mukârene. el-Cemi‘yye’l-Fıkhiyye’s-Suudiyye Dergisi, İmam Muhammed b. Suud el-İslâmiyye Üniversitesi, el-Şerîa Fakültesi, Riyad, 340/49.
• Subkî, T. (1991). el-Eşbâh ve’n-Nezâir. Tah: Adil el-Mevcûd ve Ali Muavviz. Beyrut: Dâru’l-Kutub el-İlmiyye.
• Suyûtî, C. (1983). el-Eşbâh ve’n-Nezâir. Beyrut: Dârul-Kutubi’l-İlmiyye. 1. Baskı, 1983.
• Şâfiî, M. (1983). el-Ümm. (2. Baskı). Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1983.
• Şethrî, S. (1997). el-Müsâbakât ve Ahkâmıha fi’ş-Şerîa’l-İslamiyye. Riyad: Dâru’l-Âsıme.
• Târifî, A. (2007). el-Tefsîr ve’l-Beyân li Ahkâmi’l-Kurân. Tah: Abdulmecid b. Halid el-Mübârek. Riyad: Dâru’l-Minhâc.