Uluslararası İlişkiler Açısından Siber Güvenlik ve NATO’nun Siber Güvenlik Stratejileri

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 127 - 154, 08.10.2021

Zülfükar Aytaç Kişman Özge Güleç

Öz

Soğuk savaşın bitmesiyle ülkelerin güvenlik tedbirleri ve uluslararası güvenlik sistemi tamamen değişmiştir. Soğuk savaşın getirmiş olduğu tehditlerin ortadan kalkmasıyla Kuzey Atlantik Paktı Örgütü (NATO) yeni ve çok farklı bir güvenlik ortamıyla karşı karşıya kalmıştır. Siber uzayda kritik altyapıların korunması meselesi NATO üyesi ülkelerin önemli gündem maddelerinden biridir. Bu konuda çalışma yapan üye ülkeler, kritik altyapıların korunması ile ilgili yasal alanda ve teknik uygulamalarda ciddi yol almıştır. Bu çerçevede İttifakın sistemdeki yapısal değişiklikleri incelenip, yeni duruma uyum sürecinde ne gibi sorunlarla karşılaştığı ve bu sorunlar karşısında ne gibi politikalar uygulandığı ve konunun uluslararası ilişkiler bağlamındaki önemi incelenmiştir. Çalışmanın birinci bölümde, siber güvenliğin tanımı, günümüzdeki önemi, uluslararası ilişkiler açısından siber güvenlik; ikinci bölümde NATO’nun tarihi, NATO'nun siber güvenlik stratejileri ve NATO’nun dahil olduğu siber kriz örnekleri; üçüncü bölümde NATO üyesi ülkelerin siber güvenlik çalışmaları ve sonrasında da sonuç yazılarak öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

NATO, Siber Güvenlik, Uluslararası İlişkiler

Cyber Security From the Perspective of International Relations and Cyber Security Strategies of NATO

Öz

With the end of the Cold War, the security measures and international security system of the countries were completely changed. With the disappearance of the threats posed by the Cold War, the North Atlantic Treaty Organization (NATO) faced a new and very different security environment. The issue of the protection of critical infrastructures within the cyber space is one of the important agenda items of NATO member countries. Member States have made significant progress in the the protection of critical infrastructures in terms of legal and technical issues. In this context, the structural changes in the system of the Alliance were examined and the problems faced during the adaptation process to the new state and the policies implemented against these problems and the importance of the issue with regard to international relations were examined. In the first part of the study, the definition of cyber security, its current importance, cyber security in terms of international relations, the history of NATO; in the second part, NATO's cyber security strategies and examples of the cyber crisis involving NATO; in the third part, the cyber security studies of NATO member countries and the conclusion part has been added with suggestions.

Anahtar Kelimeler

NATO, Cyber Security, International Relations

Kaynakça

• Ada, M., Çakır, H. (2017). Kuzey Atlantik Antlaşma Örgütü’nün (NATO) Siber Güvenlik Stratejisinin İncelenmesi. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(2), 632-656.
• Akyeşilmen, Nezir. "Rethinking Cybersecurity: A Quick Transformation." Cyberpolitik Journal 2.3 (2017): 173-179.
• Bıçakcı, S. (2012). Yeni Savaş ve Siber Güvenlik Arasında NATO’nun Yeniden Doğuşu. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 9(34), 204-226.
• Bıçakcı, S. (2014). Nato’nun Gelişen Tehdit Algısı: 21. yüzyılda siber güvenlik. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 10(40), 100-130.
• Darıcılı, B. (2015). Nato’nun Siber Güvenlik Stratejisi’nin Analizi. Uluslararası İlişkiler Konferansı Uluslararası Sistemde Yeni Düzen Arayışları, 21-22 Ekim 2015, s.407-417.
• Güngör, U., & Güney, O. (2017). Uluslararası İlişkilerde Güvenliğin Dönüşümü Çerçevesinde Bilgi Güvenliği ve Siber Savaş. Karadeniz Araştırmaları, (55), 131-146.
• Güntay, V. (2018). Siber Güvenliğin Uluslararası Politikada Etki Aracına Dönüşmesi ve Uluslararası Aktörler. Güvenlik Stratejileri.
• Gürkaynak, M., & İren, A. A. (2011). Reel Dünyada Sanal Açmaz: Siber Alanda Uluslararası İlişkiler. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 263-279.
• Gürkaynak, M. (2005). Soğuk Savaş Sonrasında Nato ve Avrupa Güvenliği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (1), 7-27.
• Hekim, H., &Başıbüyük, O. (2013). Siber Suçlar ve Türkiye’nin Siber Dergisi, 14(27), 79-111. Güvenlik Politikaları. Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Dergisi, 135-158
• Dijital Türkiye Platformu, (2017). Türkiye’nin Siber Güvenlik Stratejisine Yönelik Değerlendirmeler. İstanbul: Dijital Türkiye.
• İstanbul Bilgi Üniversitesi Bilişim ve Teknoloji Hukuku Enstitüsü, (2012). Siber Güvenlik Raporu. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Bilişim Ve Teknoloji Hukuku Enstitüsü.
• Seren, M. (2006). Siber Tehditlerle Mücadelede Farkındalık ve Hazırlık. Ankara: Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Analiz, (183).
• Ulaştırma D. & Bakanlığı, H. (2013). Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014 Eylem Planı. T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Ankara, 8(2018), 2013-2014.
• Ada, M. (2018). NATO Üyesi Ülkelerin Siber Güvenlik Stratejileri Açısından İncelenmesi. Ankara: Adli Bilişim Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Aytekin, A. (2015). Türkiye’nin Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planının Değerlendirilmesi. Ankara: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bilişim Sistemleri Anabilim Dalı, Gazi Üniversitesi.
• Güngör, M. (2015). Ulusal Bilgi Güvenliği Strateji ve Kurumsal Yapılanma. Ankara: Kalkınma Bakanlığı Bilgi Toplumu Dairesi Başkanlığı Uzmanlık Tezi.
• Sanalp, S. (2016). Çeşitli Ülkelerde Usom ve Some Yapılandırılması ve Türkiye Modeli Önerisi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Bilgi Üniversitesi Doktora Tezi.
• Somuncu, G. (2018). NATO’nun Güvenlik Alanında Yeni Bir Boyut: Siber Güvenlik. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
• Tarhan, K. (2018). Uluslararası Güvenliğin Bir Bileşeni Olarak Siber Güvenlik. Konya: Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Turhan, M. (2010). Siber Güvenliğin Sağlanması Dünya Uygulamaları ve Ülkemiz İçin Çözüm Önerileri. Ankara: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Uzmanlık Tezi.
• Armaoğlu, F. (1989), 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, 1914-1995 (Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları,229-230).
• NATO. (1995). NATO El Kitabı Ortaklık ve İşbirliği. Brüksel: NATO Basın Yayın ve Enformasyon Bürosu.
• Sarınay, Y. (1988). Türkiye'nin Batı İttifakına Yönelişi ve NATO'ya Girişi. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları Kültür Eserleri Dizisi.
• Siber Güvenlik Nedir? https://www.kaspersky.com.tr/resource-center/definitions/what-is-cyber-security Erişim Tarihi: 24.03.2019
• NATO. (2017). Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) https://www.nato.int/nato-welcome/index_tr.html Erişim Tarihi: 12.02.2019
• Altınışık, H. Hibrit Savaş ve Siber Saldırılar. http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:bHvUyQuekg4J:www.siberteror.org/siberteror2017/files/HalimAltinisik.pdf+&cd=5&hl=tr&ct=clnk&gl=tr Erişim Tarihi: 01.10.2019.
• NATO. (2010). NATO’yu Keşfedin https://www.nato.int/nato_static_fl2014/assets/pdf/pdf_publications/20111116_Discover_NATO_TUR.pdf. Erişim Tarihi: 12.02.2019.