Öz
Fetvâ; yiğit, genç, kavî manasındaki fetâ kökünden gelmekte olup, müşkül bir meselenin hükmünü kaynaklarından araştırarak ortaya koymayı ifade etmektedir. Fetvâ verme zorlu ve ciddî bir iş olduğundan fetvâyı veren şeyhülislam veya müftüler için ukde-güşâ-yı işkâl, müşkil-güşâ gibi sıfatlar kullanılmıştır. Osmanlı fetvâ kitapları bilim dalları için çok önemli bilgi ve belgeler içermekte olup, dil ve edebiyat alanı da bunlar arasındadır. Fetvâ kitaplarında hukukî konuların yanı sıra dil ve edebiyat konuları da sıklıkla geçmekte, manzum fetvâlar ise bu konuların en önemli kısmını oluşturmaktadır. Osmanlı manzum fetvâ geleneğinin ilk isimlerinden birisi de Şeyhülislam Ebussuud Efendi’dir. O, tespit edilen Osmanlı manzum fetvâlarının önemli bir kısmını vermiş ise de fetvâ kitaplarında bazı fetvâları isimsiz, yanlış ve iç içe geçecek biçimde kaydedildiğinden yanlış tasniflere yol açabilmiştir. Daha önce yaptığımız bir çalışmada da böyle bir karışıklığın oluştuğu görüldüğünden hem düzeltme yapmak hem de sonradan tespit edilen fetvâ veya fetvâ mahiyetindeki sözlerini eklemek amacıyla bu çalışma yapılmış bulunmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ahmed Rifat (t.y.), Devhatü’l-meşâyih maa zeyl, İstanbul.
- Atâî (1268). Zeyl-i Şakâik li-Atâyî, İstanbul.
- Akgündüz, A. (1994). “Ebüssuud Efendi”, Diyanet İslâm Ansiklopedisi, C.10, s.365-371, İstanbul.
- Atar, F. (1995). “Fetvâ”, Diyanet İslâm Ansiklopedisi, s.486-496, İstanbul.
- Eliaçık, M. (2016), “Ebussuud Efendi’nin Manzum Fetvâları”, Turkish Studies, Volume 11/15 Summer, s.105-118.
- Eliaçık, M. (2016). “Rubâî-Müstezâd Şeklinde Yazılmış Arapça Bir Manzum Fetvâ”, Journal of History School, 9/XXVI s.709-717.
- Eliaçık, M. (2019), “Şeyhülislam Ebussuud Efendi’nin Şiir ve Edebiyatla İlgili Fetvâları”, Researcher: Social Science Studies, 7/3 s. 37-43.
- Mütercim Asım (1305), Kamus Tercümesi, Matbaa-i Osmaniye, İstanbul.
Öz
Fatwa; It comes from the root of brave, young, curse, and refers to revealing the verdict of a difficult issue by researching its sources. Since giving fatwa is a difficult and serious task, adjectives such as ukde-güşâ-yı işkâl, muşkil-güşâ were used for the sheikhulislam or muftis who gave the fatwa. Ottoman fatwa books contain very important information and documents for branches of science, language and literature are among them. In addition to legal issues, language and literature issues are frequently mentioned in fatwa books, and poetry fatwas constitute the most important part of these subjects. One of the first names of the Ottoman poetic fatwa tradition was Sheikh-ul-Islam Ebussuud Efendi. Although he gave an important part of the Ottoman poetry fatwas found, some fatwas were recorded anonymously, inaccurately and in an intertwined manner, which led to incorrect classifications. Since it was seen that such a confusion occurred in a previous study, this study was carried out in order to both correct and add the words in the form of fatwa or fatwa that were determined later.
Anahtar Kelimeler
Sheikh-ul-Islam Ebussuud Efendi poetry fatwa correction additions
Kaynakça
- Ahmed Rifat (t.y.), Devhatü’l-meşâyih maa zeyl, İstanbul.
- Atâî (1268). Zeyl-i Şakâik li-Atâyî, İstanbul.
- Akgündüz, A. (1994). “Ebüssuud Efendi”, Diyanet İslâm Ansiklopedisi, C.10, s.365-371, İstanbul.
- Atar, F. (1995). “Fetvâ”, Diyanet İslâm Ansiklopedisi, s.486-496, İstanbul.
- Eliaçık, M. (2016), “Ebussuud Efendi’nin Manzum Fetvâları”, Turkish Studies, Volume 11/15 Summer, s.105-118.
- Eliaçık, M. (2016). “Rubâî-Müstezâd Şeklinde Yazılmış Arapça Bir Manzum Fetvâ”, Journal of History School, 9/XXVI s.709-717.
- Eliaçık, M. (2019), “Şeyhülislam Ebussuud Efendi’nin Şiir ve Edebiyatla İlgili Fetvâları”, Researcher: Social Science Studies, 7/3 s. 37-43.
- Mütercim Asım (1305), Kamus Tercümesi, Matbaa-i Osmaniye, İstanbul.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 8 Ekim 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 24 Kasım 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 1 Sayı: 1 |
