Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

TÜRKİYE’DE ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİ VE 1990’LI YILLARDAKİ TÜRKÇÜ-“TURANCI” DERGİLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

Yıl 2024, Sayı: 10, 99 - 121, 31.12.2024
https://doi.org/10.53507/akademikdusunce.1582190

Öz

Bu çalışma, Türkiye’de erken Cumhuriyet dönemi ve 1990’lı yıllarda yayınlanan Türkçü-Turancı dergileri analiz etmektedir. Bu bağlamda milliyetçi fikirlerin yansıması tarihsel arka plan doğrultusunda karşılaştırmalı perspektifle incelenmiştir. Bu özelliklere yön veren tarihsel ve toplumsal gelişmelerden, iç ve dış dinamiklerden bahsedilmiştir. Türkiye’de milliyetçilik farklı ideolojilere ve söylemlere nüfuz etmiş bir ideolojidir. Bilhassa Kemalist milliyetçilik erken Cumhuriyet döneminde resmi milliyetçilik tanımının bileşeni olarak kullanılmıştır. Soğuk Savaş’ın sona ermesi 1990’larda Türkiye için yeni siyasi alanlar yaratmıştır. Milliyetçilik bu dönemde önemli ölçüde yükselişe geçmiştir. Bu nedenle, 1990’larda milliyetçilik toplumun, devletin, kültürün, eğitimin ve dış politikanın tüm alanlarında önemli etkileri olan bir ideolojidir. Bu bağlamda, bu çalışmada benimsenen temel yöntem dönemin milliyetçi dergilerinin (1930’lu ve 1990’lı yıllardaki) araştırılmasıdır. Bu çalışmada, bahsedilen etkenler bağlamında, Türkçü-“Turancı” dergiler Atsız Mecmua, Orhun, Yeni Orkun, Orkun, Türk Yurdu incelenmiştir. Tarihsel, sosyo-kültürel ve kavramsal arka plan çerçevesinde Türkçülük, Pan-Türkizm, milli kimlik ve Türkiye’de “öteki” olmak tartışılmıştır. Böylece tüm bu değişim ve sürekliliği de çalışmada yapılan karşılaştırma üzerinden görebilmek mümkün olabilecektir.

Kaynakça

  • Akçam, T. (2008). Türk Ulusal Kimliği Üzerine Bazı Tezler. T. Bora ve M. Gültekingil (Ed.), Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce: Milliyetçilik (3. baskı) (ss. 53-62). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Akgönül, S. (2011). Azınlık: Türk Bağlamında Azınlık Kavramına Çapraz Bakışlar (D. Töreli Esnault ve S. Akgönül, Çev.). İstanbul: BGST Yayınları.
  • Akgün, B. ve Çalış, Ş. H. (2008). Tanrı Dağı Kadar Türk, Hira Dağı Kadar Müslüman: Türk Milliyetçiliğinin Terkibinde İslâmcı Doz. T. Bora ve M. Gültekingil (Ed.), Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce: Milliyetçilik (3. baskı) (ss. 584-600). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Aktar, A. (2000). Varlık Vergisi ve “Türkleştirme” Politikaları. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Anderson, B. (2011). Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması (6. baskı) (İ. Savaşır, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Andican, A. A. (1990, Mart). Türk Dünyasında Yeni Dinamikler ve Dengeler. Türk Yurdu, 10(31), 19- 26.
  • Arslan, E. (2008). Türkiye’de Irkçılık. T. Bora ve M. Gültekingil (Ed.), Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce: Milliyetçilik (3. baskı) (ss. 409-426). İstanbul: İletişim Yayınları

Comparative Analysis of Turkist-Turanist Journals in the Early Republic Period and the 1990s in Turkey

Yıl 2024, Sayı: 10, 99 - 121, 31.12.2024
https://doi.org/10.53507/akademikdusunce.1582190

Öz

This study analyzes Turkist-Turanist journals published in the early Republic period and the 1990s in Turkey. In this context the reflection of nationalist thoughts is searched through a comparative perspective by drawing on historical background. Internal and external dynamics, historical and social developments bearing upon these features are also mentioned. Nationalism is an ideology which has penetrated a whole array of different ideologies and discourses in Turkey. Kemalist nationalism has been used as a component of the offical nationalism’s definition in the early Republican period. The end of Cold War has created new policy areas for Turkey in the 1990s. Nationalism have increased significantly in this period. Nationalism is an ideology with substantial effects in all aspects of society, state, culture, education and foreign policy in the 1990s. In this context, the main method adopted in this study is the researching the period’s (in the 1930s and 1990s) nationalist journals. In this study, within the context of mentioned factors, Turkist-“Turanist” journals Atsız Mecmua, Orhun, Yeni Orkun, Orkun and Türk Yurdu are examined. Turkism, Pan-Turkism, national identity and “being other” in Turkey are discussed in the frame of this historical, socio-cultural and theoretical background. So it can be possible to see all this change and continuity, with the comparison in this study.

Kaynakça

  • Akçam, T. (2008). Türk Ulusal Kimliği Üzerine Bazı Tezler. T. Bora ve M. Gültekingil (Ed.), Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce: Milliyetçilik (3. baskı) (ss. 53-62). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Akgönül, S. (2011). Azınlık: Türk Bağlamında Azınlık Kavramına Çapraz Bakışlar (D. Töreli Esnault ve S. Akgönül, Çev.). İstanbul: BGST Yayınları.
  • Akgün, B. ve Çalış, Ş. H. (2008). Tanrı Dağı Kadar Türk, Hira Dağı Kadar Müslüman: Türk Milliyetçiliğinin Terkibinde İslâmcı Doz. T. Bora ve M. Gültekingil (Ed.), Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce: Milliyetçilik (3. baskı) (ss. 584-600). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Aktar, A. (2000). Varlık Vergisi ve “Türkleştirme” Politikaları. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Anderson, B. (2011). Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması (6. baskı) (İ. Savaşır, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Andican, A. A. (1990, Mart). Türk Dünyasında Yeni Dinamikler ve Dengeler. Türk Yurdu, 10(31), 19- 26.
  • Arslan, E. (2008). Türkiye’de Irkçılık. T. Bora ve M. Gültekingil (Ed.), Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce: Milliyetçilik (3. baskı) (ss. 409-426). İstanbul: İletişim Yayınları
Toplam 7 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Politika ve Yönetim (Diğer)
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Duygu Çanakcı 0000-0003-3327-6903

Erken Görünüm Tarihi 31 Aralık 2024
Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2024
Gönderilme Tarihi 9 Kasım 2024
Kabul Tarihi 26 Aralık 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Sayı: 10

Kaynak Göster

APA Çanakcı, D. (2024). TÜRKİYE’DE ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİ VE 1990’LI YILLARDAKİ TÜRKÇÜ-“TURANCI” DERGİLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ. Akademik Düşünce Dergisi(10), 99-121. https://doi.org/10.53507/akademikdusunce.1582190