ACEM AȘÎRAN MAKAMINDAKİ “BİR HABER VER EY SAB”ESERİ ÖRNEKLEMİNDE; KLÂSİK TÜRK MÛSİKÎSİ KADIN SES İCRÂCILARINDAN MERAL UĞURLU VE SABİTE TUR GÜLERMAN’IN TAVIR ÖZELLİKLERİNİN TAHLİLİ VE MUKÂYESESİ

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 7, 102 - 120, 30.06.2019

Esin Doğan

Öz

Klâsik Türk Mûsikîsi eserleri, neredeyse 20. yüzyıla kadar “meșk” ile varlığını sürdürmüș, bu mûsikînin üslûbu da meșk halkasında șekillenerek, günümüze kadar ulașmıștır. Bugün, icrâcıların birbirinden farklarını ortaya koyma ihtiyacı sebebiyle icrâ tavırlarını tanımlamaya ve birbirinden ayırmaya yönelik çalıșmalar yapılmakta, bu çalıșmalarla yeni yetișen icrâcılara kaynak olușturmak amaçlanmaktadır. Bu nedenle, Klâsik Türk Mûsıkîsi’nin kabul görmüș kadın hânendelerinden Meral Uğurlu ve Sabite Tur Gülerman’ın tavırlarının incelenmesi, çalıșmamıza konu olmuștur. Bu icrâcıların yorumlarındaki benzerlik ve farklılıkları göstermek amacıyla, ortak icrâ ettikleri Acem Așîran makamındaki “Bir haber ver ey sabâ” adlı eser tercih edilmiș, icrâcıların kullanmıș oldukları süsleme teknikleri, ifade unsurları, nota dıșı icrâ unsurları ile benzer ve farklı yönleri notaya alınarak asıl nota ile karșılaștırılmıștır. Sonuç olarak, her iki icrâcının aynı süsleme tekniklerini benzer ve farklı yerlerde kullandıkları tespit edilmiș, ayrıca eser icrâlarında, Uğurlu’ya göre Gülerman’ın tartımsal çeșitleme unsurunu daha çok kullandığı belirlenmiștir.

Anahtar Kelimeler

Klâsik Türk Mûsikîsi, Meşk, İcrâ, Üslûp, Tavır

Kaynakça

• KAYNAKLARAk, A.Ş. (2002). Türk Musikîsi Tarihi. Akçağ Yayınları,Ankara.Behar, C. (1992). Zaman, Mekân, Müzik.,Afa Yayıncılık,İstanbul.Beşiroğlu, Ş. (1998). Türk Mûsikîsinde Üslûp ve Tavır Açısından Meşk. İstanbul Kültür Bakanlığı Yayınları,İstanbul.Bilgin, N. (2006). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi. Siyasal Kitabevi, Ankara.Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi, Ankara.Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayıncılık,Ankara.Karasar, N. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayıncılık, Ankara.Oter, S.T.(2018, 15-20 Temmuz). Uluslararası Müzik Eğitim Birliği. 33. Dünya Konferansı, Türk Dünyası Oturumu. Bakü, Azerbaycan,359-364.Özbilen, N.Ö. (2007). Fasıl Şarkıcılığı Açısından Türk Makam Müziğinde Süslemeler. Sanatta Yeterlilik Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Temel Bilimler Ana Sanat Dalı, Türk Sanat Müziği Programı, İstanbul.Özçelik, S. (2002). Batı Müziği Yazısında Süslemeler. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. (Cilt.22). Sayı.3, ss.77-91.Öztuna, Y. (2006). Büyük Türk Mûsikîsi Ansiklopedisi.(Cilt.1). Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.Öztuna, Y. (2006). Büyük Türk Mûsikîsi Ansiklopedisi.(Cilt.2). Kültür BakanlığıYayınları, Ankara.Sezgin, B.S. (1982). Düşündüklerimiz. San’at ve Kültürde Kök, (14).Sözer, V. (2005). Müzik Ansiklopedik Sözlük. Remzi Kitabevi Yayınları, İstanbul. Şen, H,O. (1998). Alâeddin Yavaşça. TRT Müzik Dairesi Başkanlığı Yayınları,Ankara.Turgay, N.Ö., Ayangil, R. (2016). Fasıl Müziği İcrasında Nota Dışı Farklılıklar. Rast Müzikoloji Dergisi. (Cilt.4). Sayı.1, ss.1165-1184.Türk Dil Kurumu, (2005).Türkçe Sözlük. TDK, Ankara.Türk Dil Kurumu, (2011).Türkçe Sözlük. TDK, Ankara.Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (1999). Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin, Ankara.Yıldırım, Şimşek,. (2006). Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin, Ankara.İnternet Kaynakları:İnternet 1: Akdoğu, O. (2016). Doğru Bilinen Yanlışlar. Müzik Eğitimcileri Sitesi. Erişim:http://www.muzikegitimcileri.net/forum/viewtopic.php?f=17&t=1093/Yayın.Htm(29.01.2019)