DİN EĞİTİMİNDE ARAÇ OLARAK MÜZİKAL MATERYAL TASARIMI

Yıl 2022, Sayı: 17, 1 - 26, 31.12.2022

Yiğit Can Eyüboğlu Aslı Çelik

Öz

Dünyada ve ülkemizde yaşanan bilgi çağı ve değişen ihtiyaçlar doğrultusunda bireylerin temel bilgi ve becerilerin yanında yeni bilgi ve beceriler geliştirmesi ve bunları çeşitli alanlarda kullanabilir olması beklenmektedir. Milli Eğitim Bakanlığı değişen ihtiyaçlara uygun program çalışmalarına 2004 yılında başlamış ve son olarak 2018 yılında öğretim programlarını güncellemiştir. Yapılan güncellemeler ile birlikte öğretmen merkezli eğitimin yerini öğrencinin kendi yaşantısı yoluyla yorumlama, değerlendirme, tartışma yapabileceği yapılandırmacı eğitim sistemi almıştır. Bu sistemde eğitimde teknoloji ve materyal kullanımına dikkat çekilerek FATİH ve EBA gibi teknolojik sistemler oluşturulmuştur. Teknolojinin gelişimi ve değişen ihtiyaçlar doğrultusunda uzaktan eğitimin örgün eğitim içine dahil olmasıyla birlikte sınıf ortamı ve sınıf ortamı dışında kullanılabilecek materyallere de ihtiyaç vardır. Bu materyaller web tabanlı veya farklı programlar aracılığıyla hazırlanabilmektedir.
MEB tarafından hazırlanan öğretim programlarında çeşitli dersler bulunmaktadır. Bu programlarda bulunan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (DKAB) dersi ilköğretim 4. Sınıftan itibaren başlamaktadır. Ders kapsamında öğrencilerin insana saygı, düşünceye saygı, hürriyete saygı, ahlaki olana saygı ve kültürel mirasa saygıdan oluşan 5 temel hususta bilinçlenerek problemleri çözebilme yetisine sahip olmaları beklenmektedir. Materyaller bilgiyi somutlaştırır, öğrenmeyi kolaylaştırır ve öğrencinin derse ilgisini çeker. Etkili ve kalıcı öğrenme için materyallerin mümkün olduğunca çok duyu organına hitap etmesi gerekmektedir. Yapılan incelemelerde işitsel materyallerin eksikliği göze çarpmaktadır. Bu araştırmanın amacı öğretim teknolojileri alanından faydalanılarak din eğitiminde kullanılabilecek müzikal materyaller geliştirmek ve materyallerde olması gereken özellikleri saptamaktır. Araştırmada temel araştırma yöntemi kullanılarak ve doküman incelemesi yapılarak din eğitiminde araç olarak kullanılmak üzere müzikal materyallerin özellikleri neler olmalıdır? sorusuna cevap aranmıştır. Araştırmanın sonunda DKAB dersinde kullanabilecek müzikal materyallerin özellikleri belirlenerek ilköğretim 4. sınıf müfredatına yönelik inanç öğrenme alanında şarkılar bestelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Müzik, Eğitim, Din eğitimi, Öğretim materyalleri, Müzikal materyal.

Musical material design as a tool in religious education

Öz

In line with the information age and changing needs in the world and in our country, it is expected that individuals will develop new knowledge and skills in addition to basic knowledge and skills and be able to use them in various fields. The Ministry of National Education started the program studies in accordance with the changing needs in 2004 and finally updated the curriculum in 2018. With the updates made, teacher-centered education has been replaced by a constructivist education system where students can interpret, evaluate and discuss through their own life. In this system, technological systems such as FATIH and EBA were created by drawing attention to the use of technology and materials in education. With the inclusion of distance education in formal education in line with the development of technology and changing needs, there is a need for materials that can be used in and outside the classroom environment. These materials can be prepared via web-based or different programs.
There are various courses in the curriculum prepared by the Ministry of National Education. The Religious Culture and Moral Knowledge (RCMK) course in these programs starts from the 4th grade of primary education. Within the scope of the course, students are expected to have the ability to solve problems by being conscious of 5 basic issues, which are respect for human beings, respect for thought, respect for freedom, respect for morality and respect for cultural heritage. Materials embody knowledge, facilitate learning and attract students' interest in the lesson. For effective and permanent learning, the materials should appeal to as many senses as possible. In the examinations, the lack of auditory materials is striking. The aim of this research is to develop musical materials that can be used in religious education by making use of the field of instructional technologies and to determine the features that should be in the materials. What should be the characteristics of musical materials to be used as a tool in religious education by using the basic research method and document analysis in the research? The answer to the question has been sought. At the end of the research, the characteristics of the musical materials that can be used in the RCMK lesson were determined and songs were composed in the field of faith learning for the 4th grade curriculum of primary school.

Anahtar Kelimeler

Music, Education, Religious education, Teaching materials, Musical material

Kaynakça

• Akdoğan, B. (2010). Türk Din Musikisi Dersleri. Ankara: Bilge Ajans ve Matbaası.
• Akdoğan, B. (2010). Türk Din Musikisi Dersleri. Ankara: Bilge Ajans ve Matbaası.
• Can, S. (2013). Program Geliştirme Açısından Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programlarının İncelenmesi (2000-2010 İstanbul Örneği). İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı; Din Eğitimi Bilim Dalı.
• Can, S. (2013). Program Geliştirme Açısından Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programlarının İncelenmesi (2000-2010 İstanbul Örneği). İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı; Din Eğitimi Bilim Dalı.
• Çelikkol, Ö. (2007). Kelime Kazanımında Müziğin Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, 91. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Çelikkol, Ö. (2007). Kelime Kazanımında Müziğin Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, 91. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Değer, A. Ç. (2012). Çocuk Korolarının Eğitiminde Bir yaklaşım Olarak Eğitsel Oyun Kullanımının Öğrencilerin Müziksel Erişi Düzeylerine Etkisi. Doktora Tezi . Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitiüsü.
• Değer, A. Ç. (2012). Çocuk Korolarının Eğitiminde Bir yaklaşım Olarak Eğitsel Oyun Kullanımının Öğrencilerin Müziksel Erişi Düzeylerine Etkisi. Doktora Tezi . Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitiüsü.
• Demirel, Ö., Seferoğlu, S., & Yağcı, E. (2004). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Demirel, Ö., Seferoğlu, S., & Yağcı, E. (2004). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Ergan, M. S. (1994). Türkiye Müzik Bibliyografyası: Kitaplar, Notalar (1929-1993). Konya: MS Ergan.
• Ergan, M. S. (1994). Türkiye Müzik Bibliyografyası: Kitaplar, Notalar (1929-1993). Konya: MS Ergan.
• Ergin, A. (1998). Öğretim Teknolojisi ve İletişim. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ergin, A. (1998). Öğretim Teknolojisi ve İletişim. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ertürk, S. (2013). Eğitimde "Program" Geliştirme. Ankara: Edge Akademi.
• Ertürk, S. (2013). Eğitimde "Program" Geliştirme. Ankara: Edge Akademi.
• Eskicumalı, A. (2013). Eğitimin Temel Kavramları. Y. Özden, & S. Turan içinde, Eğitim bilimine giriş (s. 2-23). Ankara: Pegem Akademi.
• Eskicumalı, A. (2013). Eğitimin Temel Kavramları. Y. Özden, & S. Turan içinde, Eğitim bilimine giriş (s. 2-23). Ankara: Pegem Akademi.
• Gazimihal, M. R. (1961). Musiki Sözlüğü. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Gazimihal, M. R. (1961). Musiki Sözlüğü. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Gökşenli, E. Y. (2011). Yabancı Dil Olarak ispanyolca Öğretiminde Müziğin Öğretim Aracı Olarak Kullanımı. (s.6).
• Gökşenli, E. Y. (2011). Yabancı Dil Olarak ispanyolca Öğretiminde Müziğin Öğretim Aracı Olarak Kullanımı. (s.6).
• Gümüş, G. (2000). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Programındaki Hz. Muhammed`in Hayatına Özel Öğretim Yöntemleri Açısından Bir Yaklaşım. Yüksek Lisans Tezi, 29. Ankara, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü .
• Gümüş, G. (2000). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Programındaki Hz. Muhammed`in Hayatına Özel Öğretim Yöntemleri Açısından Bir Yaklaşım. Yüksek Lisans Tezi, 29. Ankara, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü .
• Halis, İ. (2002). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Halis, İ. (2002). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karşal, E. (2004). Okul Öncesi Dönemi Çocuklarda Müzik Yeteneğinin Matemetik Yeteneği ile İlişkisi ve Müzik Eğitiminin Matematik Performansı Üzerine Etkileri. 24. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Karşal, E. (2004). Okul Öncesi Dönemi Çocuklarda Müzik Yeteneğinin Matemetik Yeteneği ile İlişkisi ve Müzik Eğitiminin Matematik Performansı Üzerine Etkileri. 24. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kılavuz, M. A., & Yılmaz, H. (2009). Örgün ve Yaygın Eğitimde Öğrenenlerin İhtiyaçları Doğrultusunda Din Eğitimi ve Öğretimi. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18(2), (s. 123-139).
• Kılavuz, M. A., & Yılmaz, H. (2009). Örgün ve Yaygın Eğitimde Öğrenenlerin İhtiyaçları Doğrultusunda Din Eğitimi ve Öğretimi. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18(2), (s. 123-139).
• Koçak, Z. (1996). Geçmişten Günümüze Eğitimimizde Çocuk Şarkılarının Kronolojik Gelişimi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Üniversitesi.
• Koçak, Z. (1996). Geçmişten Günümüze Eğitimimizde Çocuk Şarkılarının Kronolojik Gelişimi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Üniversitesi.
• Korkmaz, M. (2016). Din Öğretimi Teknolojisi ve Materyal Geliştirme. Kayseri: Kimlik Yayınları.
• Korkmaz, M. (2016). Din Öğretimi Teknolojisi ve Materyal Geliştirme. Kayseri: Kimlik Yayınları.
• MEB. (2018). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB.
• MEB. (2018). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB.
• Modiri, I. G. (2010). Okul Öncesinde Müzik Aracılığı İle Yabancı Dil Öğretimi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(23), 508.
• Modiri, I. G. (2010). Okul Öncesinde Müzik Aracılığı İle Yabancı Dil Öğretimi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(23), 508.
• Oğuzkan, F. (1993). Eğitim Terimleri Sözlüğü. Ankara: Emel Matbaacılık.
• Oğuzkan, F. (1993). Eğitim Terimleri Sözlüğü. Ankara: Emel Matbaacılık.
• Onuray Eğilmez, H. (2009). Piyano Eğitimi Başlangıç Aşamasında 6-8 Yaş Çocukları İçin Kullanılması Öngörülen Öğrenmeyi Hızlandırıcı ve Pekiştirici Görsel Çalışmalar. Uludağ Üniversitesi Eitim Fakültesi Dergisi(32), 5-22.
• Onuray Eğilmez, H. (2009). Piyano Eğitimi Başlangıç Aşamasında 6-8 Yaş Çocukları İçin Kullanılması Öngörülen Öğrenmeyi Hızlandırıcı ve Pekiştirici Görsel Çalışmalar. Uludağ Üniversitesi Eitim Fakültesi Dergisi(32), 5-22.
• Özdemir, M. (2010). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin DKAB Derslerinde Öğretim Materyali Hazırlama ve Kullanma Durumu: Konya İl Merkezi Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi.
• Özdemir, M. (2010). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin DKAB Derslerinde Öğretim Materyali Hazırlama ve Kullanma Durumu: Konya İl Merkezi Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi.
• Özkan, İ. H. (2010). Türk Mûsikı̂si Nazariyatı ve Usûlleri: Kudüm Velveleleri. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
• Özkan, İ. H. (2010). Türk Mûsikı̂si Nazariyatı ve Usûlleri: Kudüm Velveleleri. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
• Tanrıkorur, Ç. (1998). Müzik Kimliğimiz Üzerine Düşünceler. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
• Tanrıkorur, Ç. (1998). Müzik Kimliğimiz Üzerine Düşünceler. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
• Topbaşı, F. (2006). Okulöncesi Dönem 6 Yaş Grupların Törel (Ahlâkî) Gelişiminde Dramanın Yeri ve Önemi. Yüksek Lisans Tezi, XIII. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği (Din Eğitimi) Anabilim Dalı.
• Topbaşı, F. (2006). Okulöncesi Dönem 6 Yaş Grupların Törel (Ahlâkî) Gelişiminde Dramanın Yeri ve Önemi. Yüksek Lisans Tezi, XIII. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği (Din Eğitimi) Anabilim Dalı.
• Tosun, C. (2016). Din ve Ahlak Öğretimi. C. Tosun, & F. Çapçıoğlu (Dü) içinde, Bilimsel Bir Disiplin Olarak Din ve Ahlak Öğretimi (s. 18). Ankara: Ankara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Yayınları.
• Tosun, C. (2016). Din ve Ahlak Öğretimi. C. Tosun, & F. Çapçıoğlu (Dü) içinde, Bilimsel Bir Disiplin Olarak Din ve Ahlak Öğretimi (s. 18). Ankara: Ankara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Yayınları.
• Türk Dil Kurumu. (tarih yok). Haziran 28, 2021 tarihinde https://sozluk.gov.tr/. adresinden alındı
• Türk Dil Kurumu. (tarih yok). Haziran 28, 2021 tarihinde https://sozluk.gov.tr/. adresinden alındı
• Uçar, M. (2015). 5-9 Yaş Aralığındaki Çocukların Piyano Eğitimde Öğrenmeyi Sağlayıcı ve Destekleyici Görsel Materyal Geliştirme. Yüksek Lisans Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi.
• Uçar, M. (2015). 5-9 Yaş Aralığındaki Çocukların Piyano Eğitimde Öğrenmeyi Sağlayıcı ve Destekleyici Görsel Materyal Geliştirme. Yüksek Lisans Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi.
• Varış, F. (1976). Eğitimde Program Geliştirme: Teori ve Teknikler. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları. www.meb.gov.tr. (tarih yok). Haziran 28, 2021 tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı Resmi Web Adresi: http://meb.gov.tr/vizyon-misyon/duyuru/8851 adresinden alındı
• Varış, F. (1976). Eğitimde Program Geliştirme: Teori ve Teknikler. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları. www.meb.gov.tr. (tarih yok). Haziran 28, 2021 tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı Resmi Web Adresi: http://meb.gov.tr/vizyon-misyon/duyuru/8851 adresinden alındı
• Yalın, H. İ. (2015). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yalın, H. İ. (2015). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yanpar Yelken, T. (2014). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yanpar Yelken, T. (2014). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yeni, B. (2016). Dini Mûsikînin İlköğretim Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersine Karşı Tutumlarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, 3-5. Samsun: On Dokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yeni, B. (2016). Dini Mûsikînin İlköğretim Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersine Karşı Tutumlarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, 3-5. Samsun: On Dokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yönetken, H. B. (1993). Türkiye'de Müzik Eğitiminin Önemi-Müzik Eğitimi. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Yönetken, H. B. (1993). Türkiye'de Müzik Eğitiminin Önemi-Müzik Eğitimi. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Yürümez, E. (2014). 1930-2000 Yılları Arasında Bestelenen 180 Türk Müziği Çocuk Şarkısının makam Usûl Konu Bestekar ve Ses Aralıkları Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yürümez, E. (2014). 1930-2000 Yılları Arasında Bestelenen 180 Türk Müziği Çocuk Şarkısının makam Usûl Konu Bestekar ve Ses Aralıkları Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.