The Feminist Materialist Approach to Disability Studies: A New Perspective On Body Image And Body Function

Yıl 2023, Sayı: 20, 154 - 166, 31.12.2023

Esra İnce , Arzu Kalkan

Öz

Anahtar Kelimeler

Feminist Materialist Disability Theory, Body Image, Disability, Body Functioning, Difference

ENGELLİLİK ÇALIŞMALARINA FEMİNİST MATERYALİST YAKLAŞIM: BEDEN İMAJI VE BEDEN İŞLEVİNE YENİ BİR BAKIŞ AÇISI

Öz

Türkiye’de gelişmekte olan engellilik çalışmaları, beden işlevselliği ile beden imajı arasında pozitif ilişki olduğu yönünde bir katkıyı ele almayı gerektirmektedir. Bu yazıda da alanda hakim olan tıbbi modelin aksine bedenin etkileşimsel, devinimsel ve bağlamsal olarak ele alınması adına yabancı akademik yazındaki iyileştirici tartışmalar takip edilmiştir. Henüz yeni olmasına rağmen, engelli ve bedensel farklılıkları olan kişilerin deneyimlerini merkeze alan araştırmalar bu literatürü geliştirmek adına oldukça önemlidir. Bu makalede, insanların bedensel algıları ile içinde bulundukları sosyo-materyal dünyalar arasındaki ilişkileri incelemek için beden işlevselliğini feminist materyalist engellilik teorisiyle ele alarak araştırmaya amaçlıyoruz. Feminist materyalist engellilik teorisi, beden imgesini ilişkisel ve süreçsel olarak kavramsallaştırarak ve farklılığa dört açıdan yaklaşarak, farklılığı olumlayıcı bir mercekle yeniden tasavvur etmektedir. Bu dört açı: farklılık dünya için temeldir; farklılık eksiklik değildir; farklılık sorun değil, misafirperver olmayan muktedir dünyamızdır farklılığı olumsuzlaştırır; ve farklılığı merkeze almak mitsel normu ortaya çıkarır. Bu dört açıyı beden işlevselliği araştırmalarına uyguladığımızda, uygulama ve teori için çıkarımların ana hatlarını çizerek, bedene ilişkin heyecan verici yönelimlere bir başlangıç noktası sunulmaktadır. Ayrıca engellilere ve farklı bedenlere dair yapılan çalışmalarda araştırmacılara ve araştırma yöntemlerine dair literatürden yararlanarak kapsayıcı öneriler de sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Feminist Materyalist Engellilik Teorisi, Beden İmajı, Engellilik, Beden İşlevselliği, Farklılık

Kaynakça

• Abbott, B. D., Barber, B. L. (2010). Embodied İmage: Gender Differences İn Functional And Aesthetic Body İmage Among Australian Adolescents. Body Image, 7(1): 22-31.
• Aksoy, C. S. (2010). Antropolojide Beden Sorunsalına Bedenlileşme Teorisinin Katkısı. Antropoloji, (24): 69-93.
• Alleva, J. M., Diedrichs, P. C., Halliwell, E., Martijn, C., Stuijfzand, B. G., TrenemanEvans, G., Rumsey, N. (2018). A Randomised-Controlled Trial İnvestigating Potential Underlying Mechanisms Of A Functionality-Based Approach To İmproving Women’s Body İmage. Body Image, 25: 85-96.
• Alleva, J. M., Diedrichs, P. C., Halliwell, E., Peters, M. L., Dures, E., Stuijfzand, B. G., Rumsey, N. (2018). More Than My RA: A Randomized Trial İnvestigating Body İmage İmprovement Among Women With Rheumatoid Arthritis Using A Functionality-Focused İntervention Program. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 86(8): 666-676.
• Alleva, J. M., Gattario, K. H., Martijn, C., Lunde, C. (2019). What Can My Body Do Vs. How Does İt Look?: A Qualitative Analysis Of Young Women And Men’s Descriptions Of Their Body Functionality Or Physical Appearance. Body Image, 31: 71-80.
• Alleva, J. M., Martijn, C., Van Breukelen, G. J. P., Jansen, A., Karos, K. (2015). Expand Your Horizon: A Programme That İmproves Body İmage And Reduces Self- Objectification By Training Women To Focus On Body Functionality. Body Image, 15: 81–89.
• Alleva, J. M., Tylka, T. L., van Oorsouw, K., Montanaro, E., Perey, I., Bolle, C., Boselie, J., Peters, M., Webb, J. B. (2020). The Effects Of Yoga On Functionality Appreciation And Additional Facets Of Positive Body İmage. Body Image, 34: 184-195.
• Bailey, K. A., Gammage, K. L., van Ingen, C. (2019). Designing And İmplementing A Positive Body İmage Program: Unchartered Territory With A Diverse Team Of Participants. Action Research, 17(2): 146-161.
• Bailey, K. A., Gammage, K. L. (2020). Applying Action Research İn A Mixed Methods Positive Body İmage Program Assessment With Older Adults And People With Physical Disability And Chronic İllness. Journal of Mixed Methods Research, 14(2): 248-267.
• Bourdieau, Pierre (2006) Pratik Nedenler, Çev. Hülya Uğur Tanrıöver, İstanbul: Hil Yayınları.
• Bradbury Huang, H. (2010). What İs Good Action Research? Action Research, 8: 93-109
• Cash, T. F., Pruzinsky, T. (2011). Body İmage: A Handbook Of Theory, Research, And Clinical Practice. New York: Guilford Press.
• Deleuze, G. (1992). What can a body do? In Expressionism in Philosophy: Spinoza. Çev.M. Joughin. New York: Zone Books.
• Douglas, P., Rice, C., Siddiqui, A. (2020). Living Dis/Artfully With And İn İllness.Journal of Medical Humanities, 41: 395-410.
• Douglas, P., Rice, C., Runswick-Cole, K., Easton, A., Gibson, M., Gruson-Wood, J., Klar, E., R. Shields (2019). Restorying autism: A body becoming disability studies in education approach. Journal of Inclusive Education. 1-18.
• Dunn, D., Andrews, E. (2015). Person-First And İdentity-First Language: Developing Psychologists’ Cultural Competence Using Disability Language. American Psychologist, 70(3): 255–264.
• Kafer, A. (2013). Feminist, Queer, Crip. Bloomington: Indiana University Press.
• Kumari-Campbell, F. (2009). Contours Of Ableism: The Production Of Disability And Abledness. London: Palgrave Macmillan.
• Peers, D., Spencer-Cavaliere, N., Eales, L. (2014). Say What You Mean: Rethinking Disability Language İn Adapted Physical Activity Quarterly. Adapted Physical Activity Quarterly, 31(3): 265–282.
• Rice, C., LaMarre, A., Changfoot, N., Douglas, P. (2020). Making Spaces: Multimedia Storytelling As Reflexive, Creative Praxis. Qualitative Research in Psychology 17(2): 222-239.
• Rogers, E. (2020). UC Berkeley Allocates Space For Disability Cultural Center İn Hearst Field Annex. Daily Californian.
• Sandoz, E., Wilson, K. G., Merwin, R. M., Kellum, K. K. (2013). Assessment Of Body İmage Flexibility: The Body Image-Acceptance And Action Questionnaire. Journal of Contextual Behavioral Science, 2(1-2): 39-48.
• Schilder, P. (1950). The İmage And Appearance Of The Human Body. Madison: International Universities Press. Tylka, T. L., Annuziato, R. A., Burgard, D., Danielsdottir, S., Shuman, E., Davis, C., Calogero, R. M. (2014). The Weight-İnclusive Versus Weight-Normative Approach To Health: Evaluating Evidence For Prioritizing Well-Being Over Weight Loss. Journal of Obesity, ID 983495.
• Wood-Barcalow, N. L., Tylka, T. L., Augustus-Horvath, C. L. (2010). “But I like my body”: Positive Body İmage Characteristics And A Holistic Model For Youngadult Women. Body Image, 7(2): 106-116.
• Young, I. M. (1980). Throwing Like A Girl: A Phenomenology Of Feminine Body Comportment Motility And Spatiality. Human Studies, 3(1): 137-156.