Some Opinions and Suggestions About Benedek Péri's Work Named The Persian Dīvān of Yavuz Sultān Selīm, A Critical Edition

Yıl 2023, Sayı: 14, 1 - 39, 31.12.2023

İbrahim Kaya

Öz

Some information and criticisms about this work of Benedek Péri, which was published in Budapest in 2021, were summarized in Yavuz Sultan Selim Khan Persian Divan, Comparative Text-Translation-Translation, published in 2023. Although Benedek Péri aims to bring together all of Yavuz's poems with this work, it contains some serious deficiencies. In addition, the presentation of the work as A Critical Edition is far from the truth. Because if the limited number of explanations given in the last pages of the work are ignored, no copy difference is shown anywhere in this work. There are also many misspellings and omissions in the text written in Arabic (Persian) letters, both in the writing of the text and in the transfer from the manuscript, caused by not reading the word correctly. In this article, some information about the content of the aforementioned work will be given, both divan editions will be compared to contribute to the reader's access to accurate and solid information, and finally, some differences seen in the text edition will be revealed and which of these is correct or incorrect or which is more preferable in cases where both texts can be meaningful will be shown with examples.

Anahtar Kelimeler

Yavuz Sultān Selīm, The Persian Dīvān, Benedek Péri, Manuscript, Critical Edition

Benedek Péri'nin The Persian Dīvān of Yavuz Sultān Selīm, A Critical Edition İsimli Eseri Hakkında Bazı Görüş ve Öneriler

Öz

Benedek Péri’nin 2021 yılında Budapeşte’de basılan bu eseri hakkında bazı bilgi ve eleştiriler 2023 yılında basılan Yavuz Sultan Selim Han Farsça Divan, Karşılaştırmalı Metin - Çeviriyazı - Çeviri isimli eserde özet olarak verilmişti. Benedek Péri bu eseriyle Yavuz’un bütün şiirlerini bir araya getirmeyi hedeflese de eser bünyesinde bir takım ciddi eksiklikler barındırmaktadır. Ayrıca eserin A Critical Edition şeklinde takdimi de gerçeği yansıtmaktan uzaktır. Çünkü eserin son sayfalarında verilen sınırlı sayıdaki açıklamalar gözardı edilirse bu eserde hiçbir yerde nüsha farkı gösterilmemiştir. Arap (Fars) harfleriyle yazılmış metnin hem yazılışında, hem de yazma nüshadan aktarılması esnasında kelimenin doğru okunmamasından kaynaklanan bir hayli yanlış yazım, atlama da bulunmaktadır. Bu makalede adı geçen eserin içeriğiyle ilgili bazı bilgiler verilecek, her iki divan neşri karşılaştırılarak okuyucunun doğru ve sağlam bilgilere ulaşmasına katkıda bulunulacak, son olarak da metin neşrinde görülen bazı farklılıklar ortaya konularak bunlardan hangisinin doğru veya yanlış olduğu veya her iki metnin anlamlı olabileceği durumlarda ise hangisinin daha tercihe şayan olduğu hususu örneklerle gösterilecektir.

Anahtar Kelimeler

Yavuz Sultan Selim, Farsça Divan, Benedek Péri, El Yazma, Tenkitli Metin

Kaynakça

• Feridun Beg. Mecmû’a-ı Münşe’âtü’s-Selâtîn, 1. Cilt, İstanbul: 1294.
• Horn, Paul. Dîvân-ı Selîm, Berlin: 1904.
• Kaya, İbrahim- Kavruk, Hasan- Çaldak, Süleyman. Yavuz Sultan Selim Han Farsça Divan, Karşılaştırmalı Metin- Çeviriyazı – Çeviri. İstanbul: Fidan Yayınları, 2023.
• Kaya, İbrahim. “Yavuz Sultan Selim’in Paul Horn Tarafından Neşredilen Matbu Farsça Divanı Hakkında Bazı Düşünceler ve Öneriler”. Social Sciences Studies Journal (Aralık 2019), 6562-6585. http://dx.doi.org/10.26449/sssj.1894
• Kaya, İbrahim. “Yavuz Sultan Selim’in Matbu Farsça Divanı ile Tarlan Tercümesinin Karşılaştırılması”. Uluslararası Sosyal Araştırmaları Dergisi 12/63 (April 2019), 119-129. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2019.3215
• Kaya, İbrahim. “Ali Nihat Tarlan’ın Yavuz Divanı Tercümesi Üzerine Bir İnceleme”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12/68 (2019), 190-207. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2019.3819
• Péri, Benedek. “Towards a New Critical Edition of Yavuz Sultān Selīm’s Persian Dīvān: An Overview of The Manuscripts”. Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi 4/1 (Nisan 2020), 131-146. https://doi.org/10.34083/akaded.693848
• Péri, Benedek. The Persian Dīvān Of Yavuz Sultān Selīm, A Critical Edition. Budapest: 2021.
• Tarlan, Ali Nihat. Yavuz Sultan Selim Divanı (Türkçe tercümesi). İstanbul: Ahmet Halit Kitabevi, 1946.
• Tayyarzâde Ahmed Ata. Ata Tarihi. (4. ve 5. Cilt). 1293.