Türkiye’de tarımsal Ar-Ge harcamaları ve tarımsal büyüme ilişkileri

Yıl 2013, Cilt: 26 Sayı: 2, 99 - 104, 01.12.2013

O.s. Subaşı M.n. Ören

Öz

Bu çalışma tarımsal Ar-Ge harcamaları ve tarımsal büyüme arasındaki ilişkilerini ortaya
koymayı amaçlamıştır. Araştırma kapsamında Türkiye tarımında 1990–2010 döneminde teknik
etkinlikte yıllık ortalama % 0.14, teknolojik değişimde yıllık % 0.38 büyüme tespit edilmiştir.
Bunun sonucunda dönem içi toplam faktör verimliliği % 0.51 artmıştır. Araştırmada, Toplam
faktör verimliliğindeki esas belirleyici etmenin teknolojik değişim olduğu görülmüştür. Sonuç
olarak tarımsal Ar-Ge faaliyetlerine yatırım kararı neticesinde aktarılan kaynakların verimlilik
biçiminde ortaya çıkması arasında 5 yıllık bir gecikme olduğu ortaya konulmuştur. Tarımsal
Ar-Ge harcamaları ile tarımsal büyüme arasında uzun dönemli ilişkinin varlığı Johansen
eşbütünleşme testi ile belirlenmiştir. Ülkelerin büyüme çabalarının değerlendirilmesinde temel
bir gösterge olarak kullanılan toplam faktör verimliliği ile tarımsal Ar-Ge harcamaları arasında,
tarımsal Ar-Ge harcamalarından tarımsal büyümeye doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit
edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tarımsal Ar-Ge Harcamaları, Toplam Faktör Verimliliği, Tarımsal Büyüme

The relationship between agricultural research expenditures and agricultural growth in Turkey

Öz

This study was aimed to clarify relationship between agricultural research expenditures and agricultural growth. Average annual technical efficiency is around 0.14%, technological change is around 0.38% increased in Turkish agriculture in 1990–2010 period. As a result average annual total factor productivity increased 0.51% in whole period. Technological change was found the major determinant of total factor productivity. As a result, it is exhibited that form of productivity shows 5-years lag in transferred resources after the investment decision. Long- term relationship between agricultural R&D expenditures and agricultural growth was determined through Johansen co integration test. Between total factor productivity that is used as an indicator of countries growth efforts evaluation and agricultural R&D expenditures, a one-way causal relationship has been found R&D expenditures towards agricultural growth

Anahtar Kelimeler

Agricultural R&D Expenditures, Total Factor Productivity, Agricultural Growth

Kaynakça

• Altın O, Kaya A (2009). Türkiye’de Ar-Ge harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki nedensel ilişkinin analizi. Ege Akademik Bakış 9: 251 -259.
• Coelli T (1996) A guide to DEAP version 2.1: A Data Envelopment Analysis (Computer) Program. Working Paper 8/96, Center for Efficiency and Productivity Analysis, University of New England.
• Cooley TF, Leroy SF (1985) A theoretical macroeconometrics: A critique. Journal of Monetary Economics 16: 283-308.
• Evenson RE, Pray C (1991) Research and productivity in Asian agriculture. Ithaca and London, Cornell University Press.
• Fare R, Grosskopf S, Norriss M, Zhang Z Y (1994) Productivity growth, technical progress and efficiency change in industrialized countries. The American Economic Review 84: 66–80.
• Farrell M J (1957) The measurement of productive efficiency. Journal of the Royal Statistical Society (A, general) 120: 253–281.
• Gujarati D (1999) Temel Ekonometri. Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• Keating JW (1990) Identifying VAR models under rational expectations. Journal of Monetary Economics 25: 453 – 476.
• Korkmaz S (2010) Türkiye’de Ar-Ge yatırımları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin VAR modeli ile analizi. Journal of Yaşar University 20: 3320-3330.
• Kumar V, Leone RP, Gaskıns JN (1995) Aggregate and disaggregate using consumer sector forecasting
• International Journal of Forecasting Elsevier 11: 361–377. confidence measures.
• Kutlar A (2000). Ekonometrik Zaman Serileri. Gazi Kitabevi, Ankara.
• Mahadevan R (2002) A DEA approach to understanding the productivity growth Malaysia’s manufacturing industries. Asia Pacific Journal of Management 19: 587–600.
• Malmquist S (1953) Index numbers and indifference surfaces. Trabajos de Estadistica. 4: 209−242.
• Mao W, Koo WK (1996) Productivity growth, technology progress and efficiency change in Chinese agricultural production from 1984 to 1993. Agricultural Economics Report No.362, North Dakota State University Fargo.
• Özgen FB, Güloğlu B (2004) Türkiye’de iç borçların iktisadi etkilerinin VAR tekniğiyle analizi. METU Studies in Development 31: 93– 114.
• Polat, GE (2002) Avrupa Birliği’nde Üniversite-Sanayi İşbirliği, KOSGEB Uzmanlık Tezi, ODTÜ-KOSGEB Teknoloji Geliştirme Merkezi, Ankara.