Kentsel katı atık kompost uygulamalarının toprak özellikleri ve düğün çiçeği (Ranunculus asiaticus ‘Orange’)’nin verim ve kalitesi üzerine etkileri

Yıl 2011, Cilt: 24 Sayı: 1, 55 - 60, 01.06.2011

K. Aydınşakir A. Ünlü S. Yılmaz N. Arı

Öz

Bu araştırma, kentsel katı atıklardan elde edilen kompostun, Akdeniz koşullarında plastik
seralarda yetiştirilen düğün çiçeği (Ranunculus asiaticus L. „Orange‟)‟nde verim ve bazı kalite
özellikleri ile toprak özellikleri üzerine etkisini belirlemek için gerçekleştirilmiştir. Çalışmada 4
farklı kompost düzeyi (0 “kontrol”, 2, 4 ve 8 ton da-1) sera toprağına karıştırılmıştır. Deneme
sonunda, kompost uygulamasının sap uzunluğu, sap kalınlığı ve verim gibi özellikler üzerinde
etkili olduğu belirlenmiştir. Verim ve kalite özellikleri bakımından en iyi sonuçlar 8 ton da-1
uygulamasından elde edilirken bu uygulamayı 4 ton da-1, 2 ton da-1 ve kontrol uygulamaları
takip etmiştir. Kullanılan kompostun toprak bünyesi, P, Ca ve Mg değerleri üzerine herhangi
bir etkisi görülmemiştir. Artan uygulamalarla toprağın tuz, Mn, Zn ve Fe değerlerinde artışlar
olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kompost, Düğün çiçeği, Kentsel katı atık, Verim, Çiçek kalitesi

The effects of municipal solid waste compost applications on soil properties, yield and quality of Ranunculus asiaticus ‘Orange’

Öz

The study was conducted to investigate the effects of different municipal solid waste compost applications on soil and the yield and quality characteristics of cut flower Ranunculus asiaticus L.’Orange’’ grown in plastic greenhouse under Mediterranean conditions. The compost with three different application levels (2, 4, and 8 tons da-1) were tested by mixing with the greenhouse soil and a control without compost. The effects of compost applications on vegetative growth parameters such as stem length and stem diameter and yield were found statistically significant. The best results in terms of total yield and flower quality were obtained from the treatment where 8 tons da-1 compost was applied, which was followed by 4 tons da-1, 2 tons da-1 applications and control plot, respectively. Compost application did not have any effect on the soil texture, and its P, Ca, and Mg values. Salt, Mn, Zn, and Fe values increased when the applications levels increased.

Anahtar Kelimeler

Compost, Ranunculus, Municipal solid waste, Yield, Flower quality

Kaynakça

• Arı N, Ateş T, Özkan CF, Arpacıoğlu AE (2002) Antalya bölgesinde domates yetiştiriciliği yapılan seraların toprak verimlilik durumlarının incelenmesi. IV. Sebze Tarımı Sempozyumu Bildiri Kitabı, Bursa, s. 171-181.
• Aydinşakir K, Ünlü A, Yilmaz S, Arı N (2009) The effects of compost applications on yield and quality characteristics of Anemone coronaria L. cv. 'Red Meron'. Acta Horticulturae 807:359-364.
• Bhattacharyya P, Chakrabarti K, Chakraborty A (2003) Residual effects of municipal solid waste compost on microbial biomass and activities in mustard growing soil. Archives of Agronomy and Soil Science 49: 585-592.
• Birben H (1998) Atık mantar kompostunun begonia (Begonia semperflorens) bitkisinin gelişimi üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bouzaiane O, Cherif H, Saidi N, Jedidi N, Hassen A (2007) Effects of municipal solid waste compost application on the microbial biomass of cultivated and non-cultivated soil in a semi-arid zone. Waste Management and Research 25: 334-342.
• Böcek N (2005) Evsel nitelikli katı atık kompostunun verimsiz topraklarda yetiştirilen nohut bitkisine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Chen Y, Inbar Y, Hadar Y (1988) Composted agricultural wastes as potting media for ornamental plants. Soil Science 145: 298-303.
• Çiçek N (2004) Atık mantar kompostu ile hazırlanan değişik yetiştirme ortamlarının krizantem (Chrysanthemum morifolium)‟in gelişim parametreleri ve besin maddesi içeriğine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Doğan K (2000) Antakya şehir çöplerinden elde edilen kompostun toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri ile domateste verime etkisi. Doktora Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Hatay.
• Duggan JC, Wiles CC (1976) Effects of municipal composts and nitrogen fertilizer on selected soils and plants. Compost Science 17: 24-31.
• Eghball B (2000) Nitrogen mineralization from field-applied beef cattle feedlot manure or compost. Soil Science Society American Journal 64: 2024-2030.
• Eghball B, Power JF (1999) Phosphorus and nitrogen based manure and compost applications: corn production and soil phosphorus. Soil Science Society American Journal 63: 895–901.
• Entry JA, Wood BH, Edwards JH, Wood CW (1997) Influence of organic by-products and nitrogen source on chemical and microbiological status of an agricultural soil. Biology and Fertility of Soils 24: 196-204.
• Garcia-Gil JC, Plaza C, Soler-Rovira P, Polo A (2000) Long term effects of municipal solid waste compost application on soil enzyme activities and microbial biomass. Soil and Biology and Biochemistry 32: 1907-1913.
• Gomez KA, Gomez AA (1984) Statistical Procedures for Agricultural Research. John Wiley and Sons, New York.
• Hakerler H (1980) Kentsel atıkların gübre olarak değerlendirilmeleri. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 17: 113-131.
• Hanay A (1990) Çöp kompostunun toprakların bazı yapısal özellikleri ve toprak-su ilişkilerine olan etkilerinin ahır gübresiyle karşılaştırılması üzerine bir araştırma. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• He XT, Traina SJ, Logan TJ (1992) Chemical properties of municipal solid waste composts. Journal of Environmental Quality 21: 318329.
• Kacar B (1984) Bitki Besleme. Ankara Üniversitesi. Ziraat Fak. Yayınları No: 899, Ankara.
• Kütük CA, Çaycı G, Baran A (1995) Çay atıklarının bitki yetiştirme ortamı olarak kullanılabilme olanakları. Tarım Bilimleri Dergisi 1: 35-40.
• López R, Durán C, Murillo JM, Cabrera F (1998) Geranium's response to compost based substrates. Acta Horticulturae 469: 255-262.
• Macar M (1992) Mersin ili çöplerinin işlenmesi ile elde edilen kompostun buğday ve soya verimlerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Meynet J (1993) Ranunculus. In: De Hertog AA, Le Nard M (Eds), The Physiology of Flower Bulbs. Elsevier Science Publishers, Amsterdam.
• Sánchez L, Díez JA, Polo A, Román R (1997) Effect of timing of application of municipal solid waste compost on N availability for crops in central Spain. Biology and Fertility of Soils 25: 136-141.
• Sevgican A (1989) Örtüaltı Sebzeciliği. Tav Yayınları No:19, Yalova. Shiralipour A, McConnell DB, Smith WH (1992) Uses and benefits of municipal solid waste compost: A review and assessment. Biomass and Bioenergy 3: 267-279.
• Soumare M, Tack FMG, Verloo MG (2003) Effects of a municipal solid waste compost and mineral fertilization on plant growth in two tropical agricultural soils of Mali. Bioresource Technology 86: 1520.
• Sönmez İ, Sönmez S, Kaplan M (2002) Çöp kompostunun bitki besim maddesi içerikleri ve bazı organik gübrelerle karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 16: 31-38.
• Stringheta ACO, Fontes LEF, Lopes LC, Cordoso AA (1996) Growth of chrysanthemum in substrate containing compost of urban solid waste and carbonized rice husk. Pesquisa Agropecuária Brasileira 31: 795-802.
• Topçuoğlu B, Önal MK, Arı N (2001) Toprağa kentsel katı atık kompostu ve kentsel atıksu arıtma çamuru uygulamalarının sera domatesinde kuru madde miktarı ve bazı bitki besin içerikleri üzerine etkisi. GAP II. Tarım Kongresi Cilt 1, Şanlıurfa, s. 99-106.
• Tüzel Y (1996) Ekolojik Tarım. Ekolojik Tarım Organizasyonu Derneği (ETO), İzmir.
• Tüzel Y, Boztok K, Eltez RZ (1992) Atık kompostun kullanım alanları. Türkiye IV. Yemeklik Mantar Kongresi Cilt 2, Yalova, s. 1-10.
• Uyanöz R, Zengin M, Şeker C, Çetin Ü (2000) Toprağın üreaz, katalaz ve biyolojik aktivitesine bazı organik materyallerin etkisi. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 14: 85-92.
• Verlinden S, McDonald L (2007) Productivity and quality of statice (Limonium sinuatum cv. Soiree Mix) and cockscomb (Celosia argentea cv. Chief Mix) under organic and inorganic fertilization regiments. Scientia Horticulturae 114: 199-206.
• Volterrani M, Pardini G, Gaetani M, Grassi N, Miele S, Bertoldi M, Sequi P, Lemmes B, Papi T (1996) Effects of application of municipal solid waste compost on horticultural species yield. The Science of Composting Part 2: 1385-1388.
• Yüksel AN, Korkut AB, Kaygısız H (1992) Sera Üreticisinin El Kitabı. Hasad Yayıncılık, İstanbul.