Taxation of agricultural incomes from a legal perspective

Yıl 2010, Cilt: 23 Sayı: 2, 137 - 144, 01.12.2010

A. Taşdelen

Öz

Tax revenues which are an important element in public revenues are collected for public expenditures from the financial power of individuals. In general, income, wealth and expenses are regarded as financial powers. Agricultural income is one of the several elements of individual income tax. Although this element had been exempted from taxation system in the past for a period, its taxation is inevitable in terms of tax justice. Therefore, taxation techniques which will be preferred in this context gains significance. In the past besides the real basis tax exemption, lump-sum basis for the determination of expenses and amount of annual receipts methods had also been practiced. The reason of the application of different methods is a result of various agricultural policies of the country. The legal concepts are emerged out of these policies. This study, from a positive law point of view, focuses on the taxation of agricultural incomes. Today, farmers are taxed according to real basis and however those who are not taxed according to real basis are taxed according to income tax withholding. The criterion which are used to differentiate income tax withholding and real basis taxation are important. Since the income tax is based on the principle of statement. In this context, agricultural vehicle criterion and size of the business criterion is used. Holding the business size criterion at high level enlarges the application area of income withholdings.

Anahtar Kelimeler

Agricultural earnings, Taxation, Income tax witholding (stoppage), Real basis

Hukukî açıdan zirai kazançların vergilendirilmesi

Öz

Vergi gelirleri kamu gelirleri içerisinde önemli bir yer tutmakta ve kişilerin malî güçleri
üzerinden kamu harcamalarında kullanılmak üzere toplanmaktadır. Genel olarak gelir,
servet ve harcamalar malî güç olarak kabul edilmektedir. Gelir vergisinde değişik gelir
unsurları arasında ”ziraî kazanç” unsuru da bulunmaktadır. Geçmişte bir dönem için bu
kazançlar vergi sisteminin dışında bırakılmışsa da, vergi adaleti açısından vergilendirilmesi
kaçınılmazdır. Bu konuda tercih edilecek vergileme tekniği büyük önem kazanmaktadır.
Gerçek usulün yanında geçmişte vergi muafiyeti, götürü gider usulü, yıllık hâsılat tutarı
gibi yöntemler de uygulanmıştır. Bu konuda farklı yöntemlere başvurulmasının nedeni,
ülkede uygulanmak istenen değişik tarım politikalarıdır. Bu politikalar uygulanacak hukuk
müesseselerini ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışma pozitif hukuk açısından ziraî kazançların
vergilendirilmesini konu almaktadır. Günümüzde çiftçiler gerçek usule veya gerçek usulde
vergilendirilmeyenler vergi kesintisi (stopaj) usulüne göre vergilendirilmektedir. Gelir
vergisinin beyan esasına dayalı bir vergi olması nedeniyle vergi kesintisi ile gerçek usul
arasında kullanılan ölçüler büyük önem taşımaktadır. Bu konuda ziraî araç ölçüsü ve
işletme büyüklüğü ölçüleri kullanılmaktadır. İşletme büyüklüğü ölçülerinin yüksek
seviyede tutulması vergi kesintisi uygulamasının alanını genişletmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ziraî kazanç, Vergilendirme, Gelir vergisi kesintisi (stopaj), Gerçek usul

Kaynakça

• Akdağ M (1995) Türkiye’nin İktisadî ve İçtimaî Tarihi. Cilt 1, Cem Yayınevi, İstanbul.
• Akdoğan A (2008) Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi. Gazi Kitabevi, Ankara.
• Aksoy Ş (1999) Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi. Filiz Kitabevi, İstanbul.
• Aydın F (2007) Türkiye ve Avrupa Birliğinde Tarım Sektörünün Vergilendirilmesi. Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Bilici N (2010) Vergi Hukuku. 23. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Bulutoğlu K (2004) Türk Vergi Sistemi. Batı Türkeli Yayıncılık, İstanbul.
• Cin H (1981) Atatürk’ün Toprak ve Tarım Politikası, Prof. Dr. Akif Erginay’a 65 inci yaş armağanı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara.
• Hiçşaşmaz M (1957) Ziraî kazançların vergilendirilmesi meselesi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Haziran 1957, C. XII, No. 2.
• Kızılot Ş (1994) Gelir Vergisi Kanunu ve Uygulaması. Yaklaşım Yayınları, Ankara.
• Mutluer MK (2007) Vergi Özel Hukuku. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Ortaç FR (2000) Gelir Vergisinin Üniter Yapısı. Gazi Kitabevi, Ankara.
• Öncel M, Kumrulu A, Çağan N (2010) Vergi Hukuku. 18. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara.
• Özbalcı Y (1999) Gelir Vergisi Kanunu Yorum ve Açıklamaları. Oluş Yayıncılık, Ankara.
• Saban N (2006) Vergi Hukuku. 4. Basım, Beta Yayınları, İstanbul.
• Şenyüz D (2007) Türk Vergi Sistemi. Yaklaşım Yayınları, Ankara.
• Tufan A (1988) Türkiye’deki tarımsal vergiler üzerine bir inceleme. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Ankara.
• Turgay R (1976) Gelir Vergisi Kanunu ve Tatbikatı. 4. Baskı, İstanbul.
• Turhan S (1993) Vergi Teorisi ve Politikası. Filiz Kitabevi, İstanbul.