ANTALYA İLİ KUMLUCA İLÇESİNDEKİ SERALARIN MEVCUT DURUMU, SORUNLARI VE UYGUN ÇÖZÜM ÖNERİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Yıl 2007, Cilt: 20 Sayı: 2, 273 - 288, 01.12.2007

N. Y. Emekli R. Baştuğ K. Büyüktaş

Öz

Bu çalışmada, Antalya ili Kumluca ilçesindeki seraların mevcut durumlarının ve yapısal sorunlarının belirlenmesi ve bu sorunların çözümüne yönelik önerilerin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, seracılığın yoğun olarak yapıldığı Antalya ili Kumluca ilçesindeki sera işletmelerinde anket uygulanması biçiminde yürütülmüştür. Anket çalışması ile yöredeki seralarda yapılan bitkisel üretim, seraların yapısal özellikleri, boyutlandırma ve planlama kriterleri, sera içi çevre koşullarının yeterliliği ve sera işletmelerinin araştırma konusuyla ilgili sorunları hakkında bilgi edinilmiştir. Elde edilen bulgulara göre seraların % 82.9’unu yetiştirme seraları, % 17.1’ini üretim seraları oluşturmaktadır. Araştırmada özel işletmelere ait fide üretim seraları dışındaki diğer tüm sebze üretim seralarının boyutlandırma ve planlama kriterleri açısından yörenin ekolojik koşullarına uygun olmadığı saptanmıştır. Ayrıca, incelenen sebze üretim seralarında çevre koşullarının denetiminde önemli rol oynayan havalandırma, ısıtma ve soğutma sistemlerinin de yetersiz olduğu saptanmıştır. Bu nedenlerle, Kumluca yöresinde seracılığın modern bir görünüme sahip olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın sonunda, yörenin ekolojik koşullarına uygun olarak taban alanı 432 m2 olan 9×48 m boyutlarında beşik çatılı bir cam sera ile taban alanı 416 m2 olan 8×52 m boyutlarında gotik çatılı bir plastik sera olmak üzere alternatif iki sera projesi önerilmiştir. Önerilen sera projeleri ile yöre seracılığının yapısal gelişimine ve modern seracılığın yaygınlaşmasına katkı sağlanacağı umulmaktadır

Anahtar Kelimeler

Seralar, Yapısal Özellikler, Çevre Koşulları, Kumluca

Current State, Problems and Suıtable Solutıon Suggestıons of the Greenhouses in Kumluca Provınce of Antalya

Öz

The aims of this study were to determine current status and structural properties of greenhouses in Kumluca district of Antalya, and to find solutions for problems concerning to the greenhouses. This research was conducted in Kumluca district of Antalya, where intensive greenhouse growing are made. The study was realized using questionnaire survey. The questionnaire contained questions regarding plant production in the greenhouses, structural properties, design and planning criteria, adequacy of inside environmental conditions and greenhouse growers’ problems. According to results, 82.9 % and 17.1 % of the whole greenhouses were growing greenhouses and production greenhouses, respectively. The whole greenhouses were not planned and designed according to the region’s climatic conditions except production greenhouses of private companies. Also, ventilation, heating and cooling systems of vegetable production greenhouses were not sufficient. For these reasons, it could be concluded that greenhouse growing in Kumluca was not modern. At the end of the study, prototype greenhouses were developed as a glass covered saddle roof and PE film covered gothic arched roof and their flor areas were 432 m2 (9×48) and 416 m2 (8×52), respectively. These prototype greenhouses were suggested to improve structural properties of the greenhouses and expansion of modern greenhouse growing in the region.

Anahtar Kelimeler

Greenhouses, Structural Properties, Environmental Conditions, Kumluca

Kaynakça

• Aldrich, R.A. and Bartok, J.W. 1989. Norteast Regional Agricultural Engineering Service, Cooperative Extension, New York, pp203.
• Alkan, Z. 1977. Sera Planlama ve İnşa Tekniği. Ege Üniv. Mühendislik Bilimleri Fakültesi Denizli Ön Lisans Yüksek Okulu, Denizli, 205ss.
• Anonim, 1984. Serler (Seralar) Yapım Kuralları. TS 4110, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, 12ss.
• Anonim, 2001. Antalya İli Kumluca İlçesinde Tarım. Kumluca Tarım İlçe Müdürlüğü, Kumluca, 45ss.Anonim, 2007. Proje ve İstatistik Şube Müdürlüğü Kayıtları. T.C. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Tarım İl Müdürlüğü, Antalya.
• Anonim, 2006. Meteoroloji Genel Müdürlüğü Kayıtları, Ankara.
• Anonim, 2007. Proje ve İstatistik Şube Müdürlüğü Kayıtları. T.C. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Tarım İl Müdürlüğü, Antalya.
• Arıcı, İ., 1990. Sera Yapım Tekniği. Uludağ Üniv. Zir. Fak. Ders Notları. No:44, 112ss.
• Baytorun, N.A. 1988. Doğal Olarak Havalandırılan Seralarda Havalandırma Açıklıklarının Belirlenmesi. III. Ulusal Kültürteknik Kongresi Bildirileri, Cilt 2, s.538-550, 20-23 Eylül, İzmir.
• Baytorun, N.A., Kanber, R., Önder, S. ve Köksal, H. 1990. Seralarda Kullanılan Bazı Yeni Sulama Teknikleri. Ç. Ü. Zir. Fak. Dergisi, 5(3):107- 120.
• Baytorun, N.A., Abak, K., Tokgoz, H. ve Altuntas, O. 1994. Effect of Different Greenhouse Covering Materials on Insıde Climate and on The Development of Tomato Plants. Acta Horticulturae, Vol.366, pp125-132.
• Baytorun, N.A. 1995. Seralar. Ç. Ü. Zir. Fak. Genel Yayın No: 110, Adana, 402ss.
• Baudoın, W.O. and Zabeltitz, C. 2002. Greenhouse Constructions For Small Scale Farmers in Tropical Regions. Acta Horticulturae, Vol.578, pp171-179.
• Cemek, B., Karaman, S. ve Ünlükara, A. 2006. Tokat Yöresinde Seraların Gereksinimleri. G. O. P. Üniv. Zir. Fak. Dergisi, 23 (1):25-37. İklimlendirme Mekanizasyon Belirlenmesi ve Optimum Seçim Modellerinin Oluşturulması Üzerine Bir Çalışma. Doktora Tezi. Akd. Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Makinaları Anabilim Dalı, Antalya.
• Çiçek, A. ve Erkan, O. 1996. Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri. T.C. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 12, Ders Notları Serisi No: 6, Tokat, 118ss.
• Çolak, A. 2002. Sera İçi Kliması ve Otomasyon. Muğla Üniversitesi Yayın No. 31, Ortaca Meslek Yüksekokulu Yayın No. 01, Muğla, 154ss.
• Demir, Y., Cemek, B., ve Uzun, S. 1997. Seralarda Yönlendirme İle Çatı Eğim Açısının Önemi ve Bitki Verimine Etkisi. O. M. Üniv. Zir. Fak. Derg., 12 (1): 157-172.
• Demir, Y., Uzun, S., Cemek, B. ve Özkaraman, F. 1998. Samsun Ekolojik Koşullarında Farklı Havalandırma Açıklıklı Plastik Seralarda Çevre Faktörlerinin İncelenmesi. O. M. Üniv. Zir. Fak. Dergisi, 13(2):87-103.
• Filiz, M. 1988. Sera Yapım Tekniği. Ege niv. Zir. Fak. Ders Notları, İzmir, 232ss.
• Geoola, F., Kashti, Y., Levi, A. and Brickman, R. 2004. Quality Evaluation of Anti-Drop Properties of Greenhouse Cladding Materials. Polymer Testing, 23(2004) 755-761.
• Günay, A. 1980. Tanımı, İnşası ve Kliması İle Serler. Çağ Matbaası, Cilt I, Ankara, 389ss.
• Güneş, T. ve Arıkan, R. 1988. Tarım Ekonomisi İstatistiği. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları: 1049, Ankara, 305ss.
• Hakgören, F. ve Kürklü, A. 2004. Sera Planlaması. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Antalya (Baskıda).
• Hakgören, F., Baştuğ, R. ve Büyüktaş, D. 1992. Antalya-Kumluca İlçesindeki Seraların Yapısal Sorunları ve Çözüm Önerileri. Topraksu Dergisi, Yıl 1, Sayı 3:25-29.
• Kendirli, B. 2002. Ülkemizde Seraların Isıtılmasında Jeotermal Enerji Kullanımı. Türk-Koop Ekin ISSN-1301-515X Tarım Kredi Kooperatifleri Merkezi Birliği Yayın Organı, 6(19) 20-25.
• Kohlmeier, D. ve Baytorun, N. 1990. Seralarda Kullanılan Değişik Örtü Malzemesinin Dış İklim Koşullarında Zamana Bağlı Olarak Işık Geçirgenliğinin Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Türkiye V Seracılık Sempozyumu, s.35-44, İzmir.
• Mastalerz, J.W., 1977. The Greenhouse Environment. Department of Horticulture The Pennsylvania State University, John Wiley and Sons Inc., New York, pp89.
• Nicolaus, A. 1990. Ventilation Methodologies in Greenhouses. Acta Horticulturae, Vol.263, pp299-306.
• Olgun, M., Kendirli, B. ve Çelik, M.Y. 1997. Yalova İlinde Farklı Özelliklerdeki Seralar İçin Isıtma Gereksinimlerinin Belirlenmesi. Ank. Üniv. Zir. Fak. Derg., 3(3):1-7.
• Öneş, A. 1986. Sera Yapım Tekniği. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları. No:970, Ankara, 123ss.
• Özmerzi, A. ve Kürklü, A. 1989. Seralarda Havalandırma Yöntemleri ve Zorunlu Havalandırma Sistemlerinin Hesaplanması. Akd. Üniv. Zir. Fak. Dergisi, 2(2) 101-120.
• Papadakis, G., Manolakos, D., and Kyritsis, S., 1998. Solar Radiation Transmissivity of A Single Span Greenhouse Through Measurements on Scale Models. Journal of Agricultural Engineering Research, 71 (4): 331-338.
• Swinkels, G.L.A.M., Sonneveld, P.J. and Bot, G.P.A., 2001. Improvement of Greenhouse Insulation with Restricted Transmission Loss through Zigzag Covering Material. J. Agric. Engng. Res., 79 (1): 91-97.
• Tekinel, O. ve Baytorun, N.A. 1990. Seracılıkta Yeni Teknolojiler. Türkiye V Seracılık Sempozyumu, s.11-19, İzmir.
• Üstün, S. ve Baytorun, A.N., 2003. Sera Projelerinin Hazırlanmasına Yönelik Bir Uzman Sistemin Oluşturulması. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 6 (1) 168-176.
• Von Elsner, B., Briassoulis, D., Waaijenberg, D., Mİstriotis, A., Zabeltitz, Chr. Von, Gratraud, J., Russo, G. And Suay-Cortes, R. 2000b. Review of Structural and Functional Characteristics in European Union Countries, Part II: Typical Designs. Journal of Agricultural Engineering Research, 75 (2): 111-126.
• Yüksel, A.N. 1989. Sera Yapım Tekniği. Hasad Yayıncılık Ltd. Şti., İstanbul, 335ss.
• Yüksel, A.N., 2004. Sera Yapım Tekniği. Hasad Yayıncılık Ltd. Şti., İstanbul, 287ss.
• Zabeltitz, C. 1990. Greenhouse Construction in Function of Better Climate Control. Acta Horticulturae, Vol.263, pp357-374.
• Zabeltitz, C. 1992. Technologies For Climate Control in Greenhouses. Expert Consultation Workshop on Greenhouses in The Antalya Region, pp10- 22, 13-17 Ocak, Antalya.