Effects of Humic Acid Doses on Emergence and Seedling Growth of Sunflower (Helianthus annuus L.)

Yıl 2005, Cilt: 18 Sayı: 2, 151 - 155, 01.09.2005

Ö. Kolsarıcı M. D. Kaya S. Day A. İpek S. Uranbey

Öz

This research was conducted at the Department of Field Crops, Faculty of Agriculture, University of Ankara to determine the effects of humic acid (HA) doses (water as control, 60, 120 and 180 g/100 kg seed) on seedling growth of sunflower (Helianthus annuus L.) in 2003. Seeds of Sanbro, Isera and P-4223 and Delta Plus 15 (150 g/l HA + 30 g/l potassium oxide) were used as materials. Emergence rate, root and shoot length, root and shoot fresh and dry weight were measured. Emergence rate did not differ among varieties and HA doses and it was 100 % for all the treatments. According to the results of the research, root length was changed between 8.43-11.23 cm and the longest value was obtained from 60 g. Significant differences in shoot length were determined for varieties and the longest value was obtained from Sanbro with 8.15 cm. HA doses caused increasing in shoot length while dose of 60 g gave the highest value. In terms of root fresh weight, varieties showed different responses to HA doses. Shoot fresh weights of all varieties were higher in dose of 60 g. Sanbro was superior to the other varieties while HA doses overcame to control for shoot dry weight. Result revealed that sunflower varieties showed significant differences for seedling growth while application of 60 g HA/100 kg seeds before sowing positively affected the seedling growth of sunflower.

Anahtar Kelimeler

Sunflower, Helianthus annuus L., Humic Acid, Seedling Growth

Farklı Humik Asit Dozlarının Ayçiçeğinin (Helianthus annuus L.) Çıkış ve Fide Gelişimi Üzerine Etkileri

Öz

Bu araştırma, farklı humik asit (HA) dozlarının (kontrol (su), 60, 120 ve 180 g/100 kg tohum) ayçiçeğinde fide gelişimi üzerine etkilerini belirlemek amacıyla 2003 yılında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümünde yürütülmüştür. Araştırmada materyal olarak Sanbro, Isera ve P-4223 ayçiçeği çeşitlerine ait tohumlar ile ticari ismi Delta Plus 15 (150 g/l HA + 30 g/l potasyum oksit) olan HA kullanılmıştır. Araştırmada, çıkış oranı, kök ve fide uzunluğu, kök ve fidenin yaş ve kuru ağırlık değerleri belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; çıkış oranı çeşitlere ve HA dozlarına göre değişmemiş ve tüm uygulamalarda % 100 çıkış elde edilmiştir. Kök uzunluğu, HA dozlarına göre 8.43–11.23 cm arasında değişmiş ve en yüksek kök uzunluğu 60 g dozdan elde edilmiştir. Çeşitler arasında fide boyu bakımından önemli faklılıklar belirlenmiş ve en yüksek değer 8.15 cm ile Sanbro çeşidinden elde edilmiştir. Uygulanan HA dozları fide boyunu kontrole göre artırmış ve en yüksek değer 60 g HA dozunda saptanmıştır. Kök yaş ağırlığı bakımından çeşitlerin HA dozlarına gösterdiği tepkiler farklı olmuştur. Fide yaş ağırlığında her üç çeşitte de 60 g HA dozu daha yüksek sonuçlar vermiştir. Fide kuru ağırlığı bakımından Sanbro çeşidi diğer çeşitlere, HA uygulamaları da kontrole göre üstünlük sağlamıştır. Araştırma sonucunda, çeşitler arasında fide gelişimi yönünden önemli farklılıklar belirlenirken, ekimden önce tohumların 60 g HA/100 kg tohum ile muamele edilmesinin ayçiçeğinde fide gelişimini olumlu yönde etkilediği sonucuna varılabilir

Anahtar Kelimeler

Ayçiçeği, Helianthus annuus L., Humik Asit, Fide Gelişimi

Kaynakça

• Böhm, W. 1979. Methods of studying root systems. New York, 188 p.
• Düzgüneş, O., Kesici, T., Kavuncu, O. ve Gürbüz, F. 1987. Araştırma ve deneme metotları İstatistik Metotları II). Ankara Üni. Zir. Fak. Yayın No: 1021.
• Erdal, İ., Bozkurt, M. A., Çimrin, K. M., Karaca, S. ve Sağlam, M. 2000. Kireçli bir toprakta yetiştirilen mısır bitkisi (Zea mays L.) gelişimi ve fosfor alımı üzerine humik asit ve fosfor uygulamasının etkisi. Turk. J. Agric. For., 24: 663-668.
• Geçit, H. H, Emeklier, H. Y., Çiftçi, C. Y., Ünver, S. ve Şenay, A. 1987. Ekmeklik buğdayda ilk gelişme devresinde kök ve topraküstü organların durumu. Türkiye Tahıl Sempozyumu, 91-99, Bursa.
• Geçit, H. H., Kaydan, D. ve Kaya, M. D. 2002. Bakla (Vicia faba L.)’da ilk gelişme devresinde kök ve topraküstü organların durumu. Ankara Üni. Zir. Fak. Tarım Bilim. Derg., 8: 192-196.
• Gençtan, T., Başer, İ. ve Baharözü, E. 1994. Ekmeklik buğday çeşitlerinde fide döneminde kök ve sürgün gelişmesi üzerine araştırmalar. Trakya Üni. Tekirdağ Zir. Fak. Derg., 3: 131-138.
• Gürbüz, B., Kaya, M. D. ve Demirtola, A. 2003. Ayçiçeği tarımı. Hasad Yayıncılık, 100 s.
• Kadayıfçı, A. ve Yıldırım, O. 2000. Ayçiçeği su-verim ilişkileri. Turk. J. Agric. For., 24: 137-145.
• Kaya, M. D. 2003. Orta Anadolu’da ayçiçeği yetiştirme tekniği. Türk-Koop. Ekin Derg., 24: 20-25.
• Kolsarıcı, Ö., Gür, A., Başalma, D., Kaya, M. D. ve İşler, N. 2005. Yağlı tohumlu bitkiler üretimi. Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, 409-429.
• Kononova, M. M. 1961. Soil organic matter, its nature, its role in soil formation and soil fertility. Pergamon Press Ltd. Lib. Oxford.
• Schnitzer, M. and Khan, S. U. 1972. Humic substances in the environment. Marcel Dekker. New York.
• Siviero, P., Sandei, L. and Colombi, A. 1996. Results of applying leonardite and humic acids to processing tomatoes. Informarore Agrario., 52: 57-60.
• Sözüdoğru, S., Kütük, A. C., Yalçın, R. ve Usta, S. 1996. Humik asidin fasulye bitkisinin gelişimi ve besin maddeleri alımı üzerine etkisi. Ankara Üni. Zir. Fak. Yayın No: 1452.