Determination of Seepage Losses from an Irrigation Channel Lined with Various Cement Types and Mixtures

Yıl 2004, Cilt: 17 Sayı: 1, 49 - 58, 01.06.2004

K. Büyüktaş T. Alagöz

Öz

The aim of this research is to investigate the cement types and the suitable mixtures produced in Turkey for channel lining. Four kinds of cements, Portland, Puzzolanic, Compozite and Sulphate Resisting Cements, different mixtures and maturing conditions were used to build a trapezoidal shape irrigation channel. The Ponding Method was used to determine the seepage losses. The effects of cement types of different mixtures and maturing conditions on seepage losses were examined by getting the effects of the agrega on concrete properties as standard. For each mixture of four types, it was determined that the seepage losses from concrete channel parts were very low. The results regarding the seepage losses obtained in this study was much lower than the average value for Turkey (0,0321 l/s/m2) and the the average value (0,00024 l/s/m2) suggested by Seepage Losses Standard of Bureau of Reclamation.

Anahtar Kelimeler

Cement, concrete, seepage, mixture, mature

Farklı Çimento Çeşitleri ve Karışımlar Kullanılarak Kaplanan Sulama Kanalında Sızma Kayıplarının Belirlenmesi

Öz

Bu araştırmada, Türkiye’de üretilen çimento çeşitlerinin sulama kanalı betonlarında kullanılabilirliliğinin incelenmesi ve kanal betonları için ideal olan çimento türü ve karışımının belirlenmesi amacıyla, Portland Çimento, Puzolanik Çimento, Kompoze Çimento ve Sülfata Dayanıklı Çimento olmak üzere 4 çeşit çimento kullanılarak, farklı karışım ve farklı olgunlaştırma koşullarında arazide trapez kesitli kanal yapılmış ve “Havuzlama Yöntemi” ile yapılan kanal betonlarının geçirgenlikleri belirlenmiştir. Çalışmada, kanal betonu geçirgenliklerinin belirlenmesinde, agreganın, beton özelliklerine etkisi standart hale getirilerek, çimento çeşitlerinin, farklı karışım ve olgunlaştırma koşullarının geçirgenlik üzerindeki etkisi incelenmiştir. Yapılan gözlemler sonucunda, dört çeşidin her karışımında da katkı kullanılarak olgunlaştırılan ve kürde olgunlaştırılan kanal betonu anolarında meydana gelen sızma miktarlarının çok düşük olduğu, bu sızma miktarlarının Türkiye ortalamasının (0,0321 l/s/m2) ve Bureau of Reclamation Sızma Standardının kaplamalı kanallar için kabul edilen sızma miktarı (0,00024 l/s/m2) değerinin çok altında olduğu gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çimento, Beton, Sızma, Karışım, Olgunlaştırma

Kaynakça

• Akman, M.S., 1990. Yapı Malzemeleri. İTÜ İnşaat Fak. Matbaası, İstanbul, 162 s.
• Alagöz, H., 1984. Kültürteknik (Sulama I). Ege Üniv. Ziraat Fak. Yayınları,
• Balaban, A., 1970. Sulama Şebekelerinde Kanal ve Tarla ArklarıSızma Kayıpları Üzerinde Bir Araştırma. A. Ü. Ziraat Fak. Yayınları No. 455, Ankara.
• Bekişoğlu, Ş., 1993. Beton Kaplı Kanallarda Sızdırmazlık Önlemleri. Bayındırlık ve İskan Bak. DSİ Genel Müd. İşletme ve Bakım Daire Başk., Ankara, 50s.
• Benli, E., 1975. Eskişehir Alpu Ovası sulama Şebekesi İçerisindeki Ziraat İşletmelerinin Sulama Devlopmanı Yönünden Durumları, Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Yolları Üzerine Bir Araştırma. A.Ü. Ziraat Fak. Yayınları, No. 546, A.Ü. Ziraat Fak. Ofset Basımevi, Ankara, 80 s.
• DSİ Sulama İşleri Teknik Şartnamesi, 1993. DSİ Teknoloji Daire Başk. Basım ve Foto Film İşletme Şube Müd. Ankara, 88 s.
• Güngör, H., 1991. Değişik Su İletim ve Dağıtım Sistemlerinin Teknik Kıyaslanması. Sulama Şebekelerinde Su İletim Sistemlerinin Seçimi, Kıyaslanması ve GAP Örneği. Workshop. Ç.Ü. Ziraat Fak.Kültürteknik Dergisi, Kasım-1991, Adana.
• Kıshell, J., 1989, Seepage Consruction Joints in Concrete Channel Lining Journal of Irrigation and Drainage Engineering , ASEC, 115, (3), 51.
• Kraatz, D. B., 1977. Irrigation Chanal Lining. FAO of the United Nation, Rome.
• Kızılkaya, T., 1988. Sulama ve Drenaj. T.C. Bayındırlık ve İskan Bak. DSİ Genel Müd. DSİ Basım ve Foto Film Şube Müd., Ankara, 390 s.
• Linsley, K. R., Frreyburg, J. B., Franzını, D. L., 1992. Water Resources Engineering. Mc. Graw-Hill. İnc., Rome, 800 s.
• Öneş, A., Balaban, A., 1973. Aşağı Seyhan Ovası Sulama Projesi Alanında Kanal ve Kanalet Sistemlerinin Karşılaştırılması. A.Ü. Ziraat Fak. Ankara.
• Şener, Ş., 1976. Menemen Ovası Sulama Şebekesinde Su Naklinde Meydana Gelen Kayıplar Üzerinde Bir araştırma. Menemen Bölge Toprak-Su Araştırma Ens.Mud. Yayınları, İzmir, 90 s.
• Tekinel, O., Çevik, B., Kumova, Y., Kanber, R., 1988. Kültürteknik. Ç.Ü. Ziraat Fak. Ders Kitabı, No. 133. Ç.Ü. Ziraat Fak. Matbaası, Adana. 133 s.
• Tülücü, K., Yavuz, M.Y., 1985. DSİ Aşağı Seyhan Ovasında Sol Sahilinde Bulunan Beton Kaplamalı Sulama Kanallarında Oluşan Sızma Kayıplarının Bulunması. DSİ Teknik Bülteni. Sayı 58, DSİ Genel Müd. Ankara. S. 41-49.
• TS 1247, 1985. Beton Yapım, Döküm ve Bakım Kuralları (Normal Hava Koşullarında). Türk Std.. Enst. Necatibey cad. No:112, Bakanlıklar, Ankara.