Antalya Koşullarında Turfanda Patates (Solanum tuberosum L.) Yetiştiriciliğinde Bazı Çeşitlerin Verim ve Verim İle İlgili Özelliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2003, Cilt: 16 Sayı: 1, 27 - 33, 01.06.2003

B. Samancı E. Özkaynak M. D. Çetin

Öz

Bu çalışmada, farklı olum gruplarına ait patates çeşitleri (Ausonia, Binella, Concorde, Jearla, Granola, Marabel, Marfona, Satina ve Velox) kullanılmıştır. Araştırma turfanda yetiştiriciliğe uygun patates çeşitlerinin belirlenmesi amacıyla 2000 ve 2001 yıllarında Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 3 tekerrürlü olarak Antalya bölgesinde kurulmuştur. Bitki başına yumru sayısı, tek yumru ağırlığı, büyük yumru oranı, bitki başına yumru verimi ve dekara yumru verimi değerleri 2000 yılında daha yüksek bulunmuştur. En yüksek verim ve pazarlanabilir yumru oranı (30 mm’den büyük yumru) Concorde (3254 kg/da ve %89.81) ve Marfona (3197 kg/da ve %91.42) çeşitlerinden elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Patates (Solanum tuberosum L.), Pazarlanabilir Verim, Turfanda Yetiştiricilik

The Determination of Yield and Yield Related Traits of Some Potato (Solanum tuberosum L.) Varieties for Early-Season Growing in Antalya

Öz

Potato varietis belong to different maturity groups (Ausonia, Binella, Concorde, Jearla, Granola, Marabel, Marfona, Satina and Velox) were used in this study. The research was carried out in Randomized Block Design with three replications in 2000 and 2001 in order to determine the potato varieties suitable for early-season growing in Antalya. The values for tuber numbers per plant, single tuber weight, bigger tuber size, yield per plant and yield per dekar were higher in 2000. The highest yield and marketable tuber percentage (tubers bigger than 30 mm in size) were obtained from Concorde (3254 kg/da and 89.81%) and Marfona ((3197 kg/da and 91.42 %).

Anahtar Kelimeler

Potato (Solanum tuberosum L.), marketable yield, early-season growing

Kaynakça

• Anonim, 1997. Tarımsal Yapı (Üretim, Fiyat, Değer). T. C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, 599s, Ankara.
• Arıoğlu, H.H., 1991. Turfanda Patates Yetiştiriciliğinde Farklı Bitki Sıklığına Uygun Yumru İriliğinin Belirlenmesi. Çukurova Üniv. Zir. Fak. Derg. 6(4):7-22.
• Arıoğlu, H.H. ve İşler, N., 1990. Turfanda Patates (Solanum tuberosum L.) Yetiştiriciliğinde Tohumluk Yumru İriliğinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Çukurova Üniv. Zir. Fak. Derg. 5(2): 97-112.
• Arıoğlu, H.H. ve Çalışkan, M.E., 1999. Akdeniz Sahil Bölgesinde Turfanda Patates Yetiştirebilme Olanakları Üzerinde Araştırmalar. II. Ulusal Patates Kongresi, 28-30 Haziran 1999, Erzurum, 220-226.
• Arıoğlu, H.H., İncikli, H., Zaimoğlu, B. ve Güllüoğlu, L., 2002. Çukurova Bölgesinde Turfanda Patates Yetiştiriciliği Üzerinde Araştırmalar. III. Ulusal Patates Kongresi, 23-27 Eylül 2002, Bornova, İzmir, 117-123.
• Arslan, N., 1975. Patateste Tohum, Yumru ve Göz ile Yetiştirme Tekniğinin Verime Etkileri Üzerine Araştırmalar. Ankara Üniv. Zir. Fak. Tarla Bitk. Böl. (Doktora Tezi), Ankara.
• Atakişi, İ.K., Gencer, O. ve İlisulu, K., 1977. Çukurova Bölgesinde Turfanda Patates Yetiştirilmesi Üzerine Araştırmalar. Çukurova Üniv. Zir. Fak. Yıllığı, 8(2): 101-105.
• Beukema, H.P. and Van der Zaag, D.E., 1979. Potato Improvement Some Factors and Facts. International Agricultural Center, Wageningen, Netherland.
• Çalışkan, M.E. ve Arıoğlu, H.H., 1997. Çukurova Bölgesi Turfanda Patates Yetiştiriciliğinde Farklı Dikim Zamanlarının Bazı Patates Çeşitlerinin Erkencilik Özellikleri ile Yumru Verimine Etkisi. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi,22-25 Eylül 1997, Samsun, 652-654.
• Çalışkan, C.F., Yıldırım, M.B., Çaylak, Ö., Budak, N. ve Yıldırım, Z., 1997. Ana Ürün Olarak Dikimi Yapılan Değişik Olumlu Bazı Patates Çeşitlerinde Kısa İntervalli Dikim Periyotlarının Çeşitlerin Fizyoloji, Verim ve Kalitesi Üzerine Etkileri. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül 1997, Samsun, 279-282.
• Freed, R., Einensmith, S.P., Guetz, S., Reicosky, D., Smail, V.W. and Wolberg, P., 1989. User’ s Guide to MSTAT–C Analysis of Agronomic Research Experiments, Michigan State Uni. USA.
• Gopal, J. and Minocha, J.L., 1997. Effectiveness of Selection at Microtuber Crop Level in Potato. Plant Breeding, 116: 293-295.
• Günel, E. Çalışkan, M.E. ve Yiğitbaş, S., 2002. Hatay Yöresinde Turfanda Patates Yetiştiriciliğinde Farklı Hasat Tarihlerinin Yumru Verimi ve Ürünün Ekonomik Değeri Üzerine Etkileri. III. Ulusal Patates Kongresi, 23-27 Eylül 2002, Bornova İzmir, 193-208.
• İlisulu, K., 1957. Türkiye’de Yetiştirilen Patates Çeşitlerinin Başlıca Vasıfları Üzerine Araştırmalar. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları, 118, Ankara.
• İlisulu, K., 1986. Nişasta ve Şeker Bitkileri ve Islahı. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları, 960, Ders Kitabı: 279, Ankara.
• Lommen, W.J.M. and Struik, P.C., 1992. Influence of Single Non-destructive Harvest on Potato Plantlets Grown for Minituber Production. Netherlands J. of Agric. Sci., 140:21-41.
• Samancı, B., Özkaynak, E. ve Tuğrul, S., 1998. Turfanda Patates (Solanum tuberosum L.) Üretiminde Farklı Bitki Sıklığının Bazı Agronomik Özellikler Üzerine Etkisi. Ondokuz Mayıs Üniv. Zir. Fak. Derg., 13(2):79-85.
• Şenol, S. ve Arıoğlu, H.H., 1991 Farklı Kökenli Patates Çeşitlerinin Çukurova Koşullarında Yetiştirilebilme Olanakları. Çukurova Üniv. Zir. Fak. Derg. 6(2): 97-110.
• Turgut, K., 1988. Antalya Şartlarında Turfanda Patates Yetiştiriciliğinde Dikim Zamanının Tespiti. Ankara Üniv. Zir. Fak. (Yüksek Lisans Tezi), Ankara
• Yurtsever, N., 1984. Deneysel İstatistik Metotları. Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı, Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, 121.