Çukurova bölgesi portakal üretimi için tanımlanabilir politika etkileri ve rekabet gücünün ölçülmesi

Yıl 2014, Cilt: 27 Sayı: 1, 31 - 34, 01.06.2014

Osman İnanç Güney

Öz

Bu araştırma, Türkiye portakal üretiminin rekabet edebilirliğini ve tanımlanabilir tarımsal politikaların etkilerini ölçmeyi ve tanımlamayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda, Türkiye portakal üretimini yüksek düzeyde temsil edebilme yeteneğine sahip olan Çukurova Bölgesi’ndeki portakal üretimi incelenmiştir. Çukurova Bölgesi’ndeki portakal üretimine ilişkin net politika etkileri ve sistemin rekabet gücünü gösterebilmek için anket çalışmasıyla elde edilen 2009-2010 pazarlama dönemi verilerinden yararlanılarak bölge için Politika Analiz Matrisi oluşturulmuştur. Politika Analiz Matrisini oluşturabilmek için öncelikle gelirin ticareti yapılabilir girdilerin ve yurt içi kaynakların sosyal ve özel fiyatlar cinsinden değerleri tespit edilmiş, daha sonra portakal üretimindeki net etkileri görebilmek için yurt içi kaynak maliyet katsayısı, nominal koruma katsayısı, efektif koruma katsayısı ve özel maliyet katsayısı gibi verimlilik katsayıları hesaplanmıştır. Bu katsayılar yardımıyla piyasa çarpıklıkları, gelir transferleri, karşılaştırmalı üstünlükler ve sektör hassasiyetleri hakkında veriler elde edilmiştir. Hesaplamalar sonucunda, portakal üretiminde özel kârlılığın negatif olduğu ve sosyal karlılık açısından üretimin sürdürülebilirliği tespit edilmiştir. Ayrıca, verimlilik katsayıları yardımıyla Türkiye portakal üretiminin rekabet edebilir olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Portakal, Politika analiz matrisi, Rekabet edebilirlik, Tarım politikaları, Özel ve sosyal fiyatlar

Measurement of definable policy effects and competitiveness for orange production in Çukurova Region

Öz

This study aims to measure and identify the definable effects of agricultural policies and competitiveness of Turkish orange production system. In this context, orange production in Çukurova Region which has the capability of representing whole Turkey was examined. To demonstrate the net policy effects and competitiveness of the system, Policy Analysis Matrix was applied on orange production in Çukurova Region with the survey data based on 2009-2010 marketing period. To construct Policy Analysis Matrix, primarily the value of income, tradable inputs and domestic resources was identified in terms of social and private prices. Than to show the net effects of the policy decisions on orange production, efficiency coefficients such as domestic resource coefficient, nominal protection coefficient, effective protection coefficient and private cost coefficient were calculated. By the help of these ratios, information about market distortions, income transfers, comparative advantages and sector sensitivities were obtained via these ratios. From the results of the calculations, it was introduced that, private prices for orange production is negative and orange production is sustainable in terms of social profitability. In addition, according to the efficiency coefficients, the system was introduced as competitive.

Anahtar Kelimeler

Orange, Policy analysis matrix, Competitiveness, Agricultural policies, Private and social prices

Kaynakça

• Ahmad S, Martini P. R., (2000) Agricultural Policy Analysis in Pakistan: Illustration in the Use of Policy Analysis Matrix. CMER working papers series. No. 00-27. Pakistan.
• Çukurova Kalkınma Ajansı (2012) Çukurova Bölge Planı-Mevcut Durum Analizi 2010. http://www.cka.org.tr/main.aspx?id=267. 2012.05.015
• Esmaeili A (2008) Measuring Competitiveness of Shrimp Farming in Southern Iran: Using Pam Approach. World Applied Sciences Journal 4(5):724-729.
• Guba W (2000) Competitiveness of polish milk processing industry during the integration to the European Union. Analysis of dynamic comparative advantages. PhD Thesis, Georg-August University, Göttingen.
• Joubert C, Scalkwyk HD. (2000) The Effect of Policy on the South African Valencia Industry. Agrekon Journal. Vol.39, No.1.
• Kapaj A, Kapaj J, Halbrendt C, Totojani O (2010) Assessing the Comparative Advantage of Olive Oil Production in Albania. International Food and Agribusiness Management Review. 113(1):15-26
• Koç AA, Işık S, Erdem Ş (2008) Türkiye’nin AB Üyeliğinin Tarım Sektöründe Ürün Bazında Etkilerinin Belirlenmesi (Turunçgil Raporu). TÜBİTAK, Ankara.
• Pearson S, Gotsch C, Bahri S (2003) Application of Policy Analyses Matrix in Indonesian Agriculture. Indonesia. 17-22, 111p
• Stoforos C, Kavcıc S, Erjavej E, Mergos G (1996) Agricultural Policy Analysis Model for Slovenian Agriculture. Phare Ace Project P-96-6107-R, 90-102 Ciheam, Slovenia.
• TEAE, (2001) Türkiye’de Bazı Bölgeler İçin Önemli Ürünlerde Girdi Kullanımı ve Üretim Maliyetleri. No 64, Ankara.
• TÜİK (2010) Bitkisel Üretim İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?tb_id=45&ust_id=13. 2012.05.09
• UNCTAD, “Market Information in the Commodities Area, Agricultural Products-Citrus Fruit”, http://www.unctad.org/infocomm/anglais/orange/characteristics.htm. 2012.05.15