The Effects of Different Row Spaces and Fertilizer Dosages on Forage Yield of Chickling Vetch (Lathyrus sativus L.) in The Mediterranean Coastal Region

Yıl 2002, Cilt: 15 Sayı: 1, 95 - 99, 01.06.2002

Sadık Çakmakçı Bilal Aydınoğlu

Öz

This study was accomplished in Antalya province located in the Mediterranean coastal region of Turkey. Research was conducted in Akdeniz University Faculty of Agriculture experiment field using randomized complete block design with 3 replications during 2000-2002 for 2 years. The objectives of the study were determination of the optimal row space, N fertilizer dosage, and evaluation of chickling vetch as a rotational forage crop for high feeding crop in the Mediterranean coastal region. For these aims, experiments used 4 different row spaces (15, 30, 45, and 60 cm) and 4 different N dosages (0, 50, 100 and 150 kg·ha-1). Research results indicated that 30 cm row space and 150 kg·ha-1 N yielded highest forage and dry matter yields. The lowest forage yield was observed at 45 cm row space with 0 kg·ha-1 N dosage and the lowest dry matter was observed at 30 cm row space with 0 kg·ha-1 N dosage. Number of days for flowering was 109 days. This indicated that if chickling vetch was sown in fall, it could release adequate time interval to carried out sowing preparations for cotton, maize and sesame, which are the main crops of region. It is concluded that chickling vetch is an alternative legume forage crop for rotation in terms of both yield and earliness.

Anahtar Kelimeler

Chickling Vetch (Lathyrus sativus L.), Row Space, Fertilezer Dosage, Yield

Akdeniz Sahil Kuşağında Mürdümük (Lathyrus sativus L.) Bitkisinde Farklı Sıra Arası ve Gübre Dozlarının Ot Verimine Etkisi

Öz

Bu çalışma, Akdeniz sahil kuşağında yer alan Antalya ilinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme tarlasında 3 tekerrürlü tesadüf blokları deneme deseninde 2000-2002 yılları arasında 2 yıl süreyle yürütülmüştür. Çalışmanın amacı, mürdümük bitkisinin Akdeniz sahil kuşağında en yüksek ot verimi için ideal sıra aralığı ve N gübre dozlarının saptanması ve bölge ekim nöbeti içinde alternatif bir yem bitkisi olup olamayacağının ortaya konmasıdır. Bu amaçla, 4 farklı sıra aralığı (15, 30, 45 ve 60 cm) ile 4 farklı N gübre dozu (0, 5, 10 ve 15 kg/da N) üzerinde çalışılmıştır. Araştırma sonucunda en yüksek yeşil ot ve kuru madde verimi 30 cm sıra arası ve 15 kg/da N gübre dozundan sağlanmıştır. En düşük yeşil ot verimi 45 cm sıra arası ve 0 kg/da N dozundan; en düşük kuru madde verimi ise 30 cm sıra arası ve 0 kg/da N dozundan elde edilmiştir. Çiçeklenme gün sayısı ortalama 109 gün olarak saptanmıştır. Dolayısıyla, mürdümük bitkisi sonbahar ekimleri ile bölgedeki ana ürün durumunda olan pamuk, mısır, susam vb. bitkilerin ekim hazırlığı için yeterli zaman bırakabilmektedir. Hem verim hem de erkencilik açısından mürdümük bitkisinin ekim nöbetine girebilecek alternatif bir baklagil yem bitkisi olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Mürdümük (Lathyrus sativus L.), Sıra Arası, Gübre Dozu, Verim

Kaynakça

• Açıkgöz, E., 2001. Yem Bitkileri. U. Ü. Güçlendirme Vakfı Yay No: 182 Bursa.
• Büyükburç, U., İptaş, S., Yılmaz, M., 1996. Tokat Ekolojik Şartlarında Yetiştirilen Bazı Mürdümük (Lathyrus sativus L.) Hatlarının Verim ve Adaptasyonu Üzerine Bir Araştırma. Türkiye 3. Çayır-Mer’a ve Yembitkileri Kongresi. s. 260-266. Erzurum.
• Ceylan, A., 1998. Tarla Tarımı. Ege Üniv. Zir. Fak. Yayınları No: 491
• Çakmakçı, S., Çeçen, S., 1999. Antalya İlinde Bazı Tek Yıllık Baklagil Yem Bitkilerinin Ekim Nöbetine Girebilme Olanakları Üzerine Bir Araştırma. Tübitak-Tr. J. of Agriculture and Forestry (23): 119-123.
• Çakmakçı, S., Çeçen, S., Aydınoğlu, B., 1999. Antalya’ da Sonbahar Ekimlerinde Bazı Tek Yıllık Baklagil Yem Bitkilerinin Tane ve Kes Verimleri Yönünden Ekim Nöbetine Girebilme Olanakları. Tübitak-Tr. J. of Agriculture and Forestry 23 (3):679-685.
• Ergin, İ.Z., Avcıoğlu, R., 1984. Yem Kültürünün İlkeleri. E. Ü. Zir. Fak. Yay. Ders Teksiri No: 103-1. İzmir.
• Ergül, M., 1998. Yemler Bilgisi ve Teknolojsi. Ege Üniv. Zir. Fak. Yay. No: 487. Ege Üniv. Basımevi. İzmir.
• Fırıncıoğlu, H.K., Uncuer, D., Ünal, S., Aydın, F., 1996. Bazı fiğ (Vicia sp.) ve Mürdümük (Lathyrus sp.) Türlerinin Tarımsal Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. Türkiye 3. Çayır-Mer’a ve Yembitkileri Kongresi. s. 685-691. Erzurum.
• Gençkan, S.M., 1983. Yembitkileri Tarımı. Ege Üniv. Zir Fak. Yay No: 467. İzmir.
• Przybylska, J., Przybylska, Z.Z., Krajewski, P., 1998. Diversity of Seed Albumins in the Chickling vetch (Lathyrus sativus L.) an Electrophoretic Study. Genetic Resources and Crop Evolution. 45: 423-431.
• Sağlamtimur, T., Gülcan, H., Tükel, T., Tansı, V., Anlarsal, A. E., Hatipoğlu, R., 1986. Çukurova Koşullarında Yem Bitkileri Adaptasyon Denemeleri 2: Baklagil Yem Bitkileri. Ç.Ü. Zir. Fak. Derg. Cilt 1. Sayı:3. s. 37-51.
• Tavoletti, S., Capitani, E., 2000. Field Evaluation of Chickling vetch Populations Collected in The Marche Region (Italy). Lathyrus Lathyrism Newsletter 1. 17-20.
• Telci, İ., 1995. Tokat Şartlarında Farklı Ekim Sıklığının Çörekotunda (Nigella sativa L.) Verim, Verim Unsurları ve Bazı Bitkisel Özelliklerine Etkisi. Gaziosmanpaşa Üniv. Tarla Bit. Ana Bil. Dal. Yüksek Lisans Tezi. Tokat.
• Yalçın, Ö., Hızal, A. Y., Taşdemir, H.A., 1992. Yaprak Analizlerine Dayanılarak Akdeniz Bölgesinde Turunçgillerin Makro ve Mikro Element Durumlarının Saptanması Üzerine Araştırmalar. Turunçgiller Araştırma ve Eğitim Projesi Ara Sonuç Raporu.
• Yürür, N., Turan, Z.M., Çelik, N., 1984. Tarla Bitkileri. U.Ü. Zir. Fak. Ders Not. No: 4. s. 259. Bursa