Antalya Koşullarında Pamuk (Gossypium hirsutum L.) Çeşit ve Hatlarında Bazı Tarımsal Özelliklerin Belirlenmesi

Yıl 2000, Cilt: 13 Sayı: 2, 113 - 122, 01.12.2000

Bülent Samancı Ercan Özkaymak

Öz

Bu çalışma 1998 ve 1999 yıllarında Antalya koşullarında yapılmıştır. Çukurova 1518, Nazilli-84, Nazilli-87, Delcerro çeşitleri X-700, Çun hatları materyal olarak kullanılmıştır. Araştırma tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak kurulmuştur.
1999 yılında 1998 yılına göre daha yüksek bitki boyu, meyve dalı sayısı, bitkide koza sayısı ve 100 tohum ağırlığı ve koza kütlü ağırlığı elde edilmiştir. Çalışmada birçok özellik bakımından Nazilli-87 en iyi çeşit olarak bulunmuştur. Araştırmada kütlü verimi ile bitki boyu, 100 tohum ağırlığı, koza kütlü ağırlığı ve bitki kütlü verimi arasında olumlu ve önemli ilişkiler saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Pamuk, Gossypium hirsutum L., Çeşit, Hat, Kütlü verimi, Korelasyon katsayısı

Determination of Some Agronomic Trails on Cotton (Gossypium hirsutum L.) Cultivars and Lines in Antalya Conditions

Öz

This study was conducted in Antalya conditions in 1998 and 1999. Çukurova 1518, Nazilli-84, Nazilli-87 and Delcerro and X-700 and Çun lines were used as the plant materials. Research was designed as randomized complete block design with three replications.
The values for the plant height, number of simpodia, number of boll per plant, 100 seed weight, cotton weight per boll were higher in 1999 when compared to 1998. Nazilli-87 was found to be best cultivars for the most traits studied. Significant correlations were found between cotton yield and plant height, 100 seed weight, cotton weight per boll and cotton yield per plant.

Anahtar Kelimeler

Cotton, Gossypium hirsutum L., Cultivar, Line, Cotton yield, Correlations coefficient

Kaynakça

• Akdemir, H., Gürel, A., Emiroğlu, Ş. H., Karadayı, H. B., Civaroğlu, A., Sabit, Ö., 1998. Ege Bölgesi Koşullarında Uzun İnce Elyaflı Pamuk Varyetelerinin Adaptasyonu ile Agronomik ve Teknolojik Özellikleri Üzerine Araştırmalar. Ege Bölgesi I. Tarım Kongresi, 7-11 Eylül 1998, Aydın, sayfa 190-196.
• Çopur, O., Oğlakçı, M., 1997. Harran Ovası Koşullarında Gossypium hirsutum L. Türüne İlişkin 2 Pamuk Çeşidinde Verim ve Verim Unsurlarının Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi 22-25 Eylül 1997, Samsun, sayfa: 310-314.
• Coyle, G. G. and Smith, C. W., 1997. Combining Ability For Within-Boll Yield Components inCotton. Crop Science, 37: 1118-1122.
• Ertek, A., Kanber, R., 2000. Damla Sisteminde Farklı Sulama Programlarının Pamuk Bitkisinin Değişik Toprak Katmanlarındaki Su Tüketimine ve Kök Gelişimine Etkilerinin Belirlenmesi. Turkish J. of Agriculture and Forestry Derg., 24, 283-291.
• Freed, R., Einensmith, S.P., Guetz, S. Reicosky, D., Smail, V.W. and Wolberg, P., 1989. User’s Guide to MSTAT–C Analysis of Agronomic Research Experiments, Michigan State University, USA.
• Gürel, A., Akdemir, H., Ünay, A., Kaynak, M. A., Civaroğlu, A., Emiroğlu, Ş. H., 1997. Farklı Lif Rengi ve Lif Uzunluğuna Sahip Bazı Pamuk Çeşitlerinin Agronomik ve Teknolojik Özellikleri Üzerinde Araştırmalar. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi 22-25 Eylül 1997, Samsun, sayfa: 320-324.
• Harrell, D. C. and Culp, T. W., 1976. Effects of Yield Components on Lint Yield of Upland Cotton with High Fiber Strength. Crop Science. 16: 205-208.
• Heitholt, J. J., Pettingrew, W. T. and Meredith, W. R., 1992. Light Interception and Lint Yield of Narrow Row Cotton. Crop Science, vol. 32, 728-733.
• Karademir, E., Başbağ, S., Karademir, Ç. 1999a. Diyarbakır Koşullarında Farklı Pamuk (Gossypium hirsutum L.) Çeşitlerinde Verim ve Verim Komponentleri ve Teknolojik Özelliklerin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma I. Türkiye III. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-18 Kasım 1999, Adana, Cilt II, sayfa 24-29.
• Karademir E., Başbağ, S., Karademir, Ç., 1999b. Diyarbakır Koşullarında Farklı Pamuk (Gossypium hirsutum L.) Çeşitlerinde Verim ve Verim Komponentleri ve Teknolojik Özellikler Arasındaki İlişkilerin Korelasyon ve Path Analizi İle Saptanması Üzerine Bir Araştırma II. Türkiye III. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-18 Kasım 1999, Adana, Cilt II, sayfa 40-45.
• Kaynak, M. A., Ünay, A., Acartürk, E., Özkan, İ. 1997. Büyük Menderes Havzasında Yüksek Verimli ve Lif Teknolojik Özellikleri Üstün Pamuk (Gossypium hirsutum L.) Çeşitlerinin Saptanması. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi 22-25 Eylül 1997, Samsun, sayfa: 315-319.
• Kaynak, M. A., Ünay, A., Özkan, İ. ve Başal, H., 2000. Pamukta (Gossypium hirsutum L.) Erkencilik Kriterleri ile Önemli Tarımsal ve Kalite Özelliklerinde Heterotik Etkilerin ve Fenotipik İlişkilerin Saptanması. Turkish J. of Agriculture and Forestry Derg., 24, 105-111.
• Karademir, E. ve Şakar, D., 1999. Diyarbakır'da Pamuk Ekim Zamanı ve Azot Dozunun Verim ve Kaliteye Etkisi. Türkiye III. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-18 Kasım 1999, Adana, Cilt II, sayfa: 247-252.
• Kıllı, F., Gencer, O., 1995. Farklı Stabilite Parametreleri Kullanarak Bazı Pamuk Genotiplerinin Çevreye Uyum Yeteneklerinin Belirlenmesi. Turkish J. of Agriculture and Forestry , 20, 361-365.
• Kıllı, F., 1995. Doğu Akdeniz ve GAP (Güneydoğu Anadolu Projesi) Bölgesi Koşullarında Pamukta (Gossypium hirsutum L.) Kütlü Pamuk Verimi ve Bazı Verim Unsurlarının Korelasyonu ve Path Analizi. Turkish J. of Agriculture and Forestry, 19, 379-382.
• Lee, J. A. 1980. Cotton, In Hybridization of Crop Plants. (Eds: Fehr, W. R. and Hadley, H. H .pp.483-494. ASA Madison, WI. USA.
• Meredith, W. R., Heitholt, J. J., Pettigrew, W. T., and Rayburn, S. T., 1997. Comparison of Obsolute and Modern Cotton Cultivars at Two Nitrogen Levels. Crop Science, 37: 1453-1457.
• Mert, M., Çalışkan, M. E., 1999. Amik Ovası Koşullarında Gossypium hirsutum L. Türüne İlişkin 16 Pamuk Çeşidinde Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerin Belirlenmesi. Türkiye III. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-18 Kasım 1999, Adana, Cilt II, sayfa 259-263.
• Toklu, P. , Gencer, O. , 1999. Gossypium hirsutum L. ve Gossypium barbadense L. Türlerinden Renkli İki Pamuk Çeşidinin Morfolojik, Fizyolojik ve Teknolojik Özellikleri ile Bu İki Türün F1 Melez Gücü Üzerinde Bir Araştırma. Türkiye III. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-18 Kasım 1999, Adana, Cilt II, sayfa 264-269.
• Tosun, G., 1998. Bazı Baklagil Yeşil Gübrelerin Pamuğun (Gossypium hirsutum L.) Tarım ve Kalite Özelliklerine Etkisi Üzerine Araştırmalar. Nazilli Pamuk Araş. Enst. Müd. Yay. No:51, Nazilli.
• Ünay, A., 1991. Pamuk Tarımı Ders Notları. Akdeniz Üniv. Zir. Fak. 1991.
• Ünay, A., İnan, Ö., 1996. Pamukta (Gossypium hirsutum L.) Ekim Sıklığı Üzerine Bir Araştırma.Turkish J. of Agriculture and Forestry, 20, 197-200.
• Worley, S. Jr., Harmon, H. R., Harrel, D. C., Culp, T. W., 1976. Ontogenetic Model of Cotton Yield. Crop Science, 16: 30-34.
• Yılmaz, H. , 1997. Türler Arası Melezleme (Gossypium hirsutum L.. X Gossypium barbadense L. ) ile Elde Edilen Hibrit Pamukta Erkencilik, Verim ve Verim Komponentlerinde Melez Azmanlığı. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi 22-25 Eylül 1997, Samsun, sayfa: 337-341.
• Yurtsever, N., 1984. Deneysel İstatistik Metotları Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Yayınları, Genel Yayın No: 101, Teknik Yayın No: 56, Ankara.