Bazı Baklagil Yem Bitkilerinin Farklı Kireç Ortamlarında Çimlenme ve Gelişme Özellikleri

Yıl 1997, Cilt: 10 Sayı: 1, 11 - 24, 01.12.1997

Sadık Çakmakçı Bilal Aydınoğlu Semiha Çeçen

Öz

Bu çalışma ile tek yıllık baklagil yem bitkilerinden adi fiğ (Vida sativa L.), tüylü fiğ (Vida villosa L. Roth), koca fiğ (Vida narbonansis L.) ve yem bezelyesi (Pisum arvense L.)' nin farklı kireç içeren ortamlardaki çimlenme ve gelişme durumları araştırılmıştır.
Denemede 4 farklı bölgeden getirilen toprak örnekleri ile saksılarda çalışılmıştır. Türlerin farklı kireç seviyelerine sahip yetişme ortamlarında sürme gücü, kök ağırlığı, sürgün ağırlığı ve kök/sürgün oranı değerlen üzerinde durulmuştur.
Sonuç olarak çimlenme döneminde sürme gücü yönünden farklı kireç seviyelerinden adi fiğ ve koca fiğ önemli ölçüde etkilenmemişlerdir. Ancak tüylü fiğ ve yem bezelyesinin aşın kireçli ortamlarda sürme güçleri zayıflamıştır. Kök/sürgün oranı açısından adi fiğ, koca fiğ ve tüylü fiğ aşın kireçli ortamlarda yüksek değerler verirken yem bezelyesinde kök gelişimi zayıflamıştır. Ele alman türler içinde adı fiğ ve koca fiğin aşın kireçli ortamlarda daha iyi kök gelişimi ve sürme gücü sağladıkları saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Baklagil Yem Bitkileri, Çimlenme, Sürme gücü, Bitki gelişimi, Kireç Seviyeleri

Characteristics of Germination and Development of Certain Leguminious Forage Crops at Different Lime Levels

Öz

In this study, germination and development characteristics of leguminious forage crops, such as common vetch, hairy vetch, narbonne vetch and field pea were studıed at different lime levels.
In the trıals, soil samples taken from 4 different regıons were used in pots. Seedling vigour, root weight, shoot vveight and root/shoot ratıo values were evaluated.
As a result, dunng germination period, common vetch and narbonne vetch were effected by different lime concantrations m terms of seedling vigour. But hairy vetch and field pea showed weak seedling vigour in hıgh lime concantrations. Root/shoot ratios in common vetch, narbonne vetch and hairy vetch were hıgh and root development were weak in field pea. Among plant species used in this study common vetch and narbonne vetch showed good root development and high seedling vigour ın soıls wıth hıgh lime levels.

Anahtar Kelimeler

Leguminious Forage Crops, Germination, Seedling Vigour, Plant Development, Lime Levels

Kaynakça

• 1. ANONİM, Tarımsal Yapı ve Üretim. Başb. Dev. İst. Enst. Yayın No: 1178. Ankara, 1984.
• 2. AÇIKGÖZ, E., Yembitkileri. UÜ. Basımevi. Bursa, 1991.
• 3. ÖZBEK, H., KAYA, Z„ TAMER, M, Bitki Besleme ve Metabolizması (Çeviri, Mengel, K.,). ÇÜ. Zir. Fak. Yayınlan No: 162, Adana, 1978.
• 4. AYDEMİR, O., İNCE, F., Bitki Besleme Dicle Üniv. Eğitim Fak. Yaym No: 2, Diyarbakır, 1988.
• 5. AÇIKGÖZ, E., Tarımsal Ekoloji. UÜ. Zır. Fak. Ders Not: 8, Bursa, 1985.
• 6. KAÇAR, B., Bitki Besleme (2. Baskı) AÜ. Zir. Fak. Yayınları: 899, Ders Kitabı: 250, Ankara, 1984.
• 7. TARMAN, Ö., Yembitkileri, Çayır ve Mer'a Kültürü, Cıltl. Genel Esaslar. AÜ: Zir.Fak. Yaymları;464, Ders Kıtabı:157, Ankara, 1972.
• 8. AKALIN, İ., Toprak ( Oluşu, Yapısı ve Özellikleri). AÜ. Zir. Fak. Yayınlan: 9. AYDIN, İ., ACAR, Z., Asit Topraklarda Yetişen Çayır-Mefa ve Yembıtk.'de Kireçlemenin Önemi. OMÜ: Zır. Fak. Derg: 9 (2), Samsun, 1994.
• 10. HAYNES, J.R., Lime and Phosphate in the Soil-plant System. Advances in Agronomy Vol: 37, Edited by N.C. Brady Science and Technology Agency for International Development Dep. of State Washington. Academic Press. Florida, 1984.
• 11. ERİŞ, A., Bahçe Bitkileri Fizyolojisi (2. Baskı ). UÜ. Zir Fak, Ders Notlan: 11, Bursa, 1990.
• 12. YURTSEVER, N., Deneysel istatistik Metodlar. TC. Tarım ve Köy İşi. Bak. Köy Hızm. Gen. Müd. Yayınlan: 121. Ankara, 1984.
• 13. Soil Survey Staff. Soil Survey Manual. Agricultural Research Administration, U. S. Dept. Agnc., Hand Book No: 18. 1951.
• 14. BLACK, C.A, Soil - plant Relationships, John Wiley and Sons, Inc. Newyork, 1957.
• 15. EVLİYA H„ Kültür Bitkilerinin Beslenmesi. ÇÜ. Zir. Fak. Yayınlan No: 10. Ankara, 1964.
• 16. JACKSON, M.L., Soil Chemical Analysis. Prentice Hall of India Private Limited. New Delhi. 1967.
• 17. OLSEN, S.R., SOMMERS, E.L., Phophorus Soluble in Sodium Bicarbonate Methods of Soils Analysis, Part 2, Chemical and Microbiolgical Properties.Edit: AL. Page, R.H. Miller, D. R. Keeney. 1982.
• 18. THUN, R., HERMANN, R., KNİCMAN, E., Die Untersuchung von Boden. Nevman Verlag. Radelbeul und Berlin. 48. 1955. PİZER, N.H., Some Advisory Aspect. Soil Potassium and Magnesium Tech. Bui. No: 14.1967.
• 19. LOVE, A, Diagonistis Petiolaire de Propection. Etudes sur la Nutrition et al Fertilisation Potassiques de la Vigne. Societe Commerciale des Potasses d ' Alsace Services Agronomiques. 31-41. 1968.
• 20. GENÇKAN, M.S., Yembitkilen Tanmi. EÜ. Ziraat Fak. Yayınları No: 467, İzmir 1983.
• 21. GÜNEŞ, A, POST, W.H.K., Kalsiyum ve Fosforun Besin Çözeltisinde Yetiştirilen İki Marul Çeşidinin Nitrat, Kalsiyum ve Fosfor Kapsamı. Türk Tarım ve Orman. Dergisi Cilt: 19. Sayı:3. 1995.