Determinatin of the Effects of Nitrogen Fertilizers on the Environmental Pollution in Kumluca and Finike Regions

Yıl 1995, Cilt: 8 Sayı: 1, 91 - 103, 01.12.1995

Selim Tokmak A. Turgut Köseoğlu

Öz

In this study, the effects of nitrogen fertilizers on the environmental pollution and in particular on the pollution of underground waters were investigated. For this aim, soil samples were taken from four citrus orchards and a tomato greenhouse on three different occasions. In addition, water samples were taken from drilled well waters used for irrigation, drainage waters, and from the main rivers, streams, natural water sources and the network waters. The first samples were analysed in order to determine physical and chemical soil properties and quality of irrigation waters. The N03- concentrations of both the soil and water samples taken on those occasions were determined.
The results of the study showed that the N03- contents changed from 2.0 to 38.4 ppm for drilled well waters, from 1.5 to 2.6 ppm for natural waters and from 2.1 to 13.3 ppm for network waters, which were all below the limit of 50 ppm suggested by World Health Organization (WHO). On the other hand, it was also found that; the samples from drainage waters, greenhouse drainage waters in particular, and stream waters contained higher NO3- contents when compared to the other water samples. While the N03~ content of greenhouse drainage water changed from 49.8 to 250.0 ppm, the NO3- content of Kavur stream varied between 10.1 and 69.5 ppm. As a consequence, it is thought that the high NO3' levels in the greenhouse drainage and the Kavur stream waters are alarming in that they will increase the N03- pollution level in the underground waters in future.

Anahtar Kelimeler

Nitrogen Fertilizer, Environmental Pollution, drainage water

Kumluca ve Finike Yörelerinde Azotlu Gübrelerin Çevre Kirliliğine Etkilerinin Belirlenmesi

Öz

Bu çalışmada Kumluca ve Finike yörelerinde turunçgil ve örtü altı domates yetiştiriciliğinde kullanılan azotlu gübrelerin çevre kirliliği üzerine olan etkileri, özellikle yeraltı sularının kirlenmesindeki rolleri araştırılmıştır. Bu amaçla, yöredeki dört adet turunçgil bahçesinden ve domates üretimi yapılan bir seradan toprak örnekleri ile, sulama suyu olarak kullanılan artezyen sularından, drenaj sularından ve yöredeki belli başlı akarsu, dere, kaynak ve şebeke sularından üç dönemde su örnekleri alınmıştır. Birinci dönemde toprak örneklerinde fiziksel ve kimyasal analizler, su örneklerinde ise sulama suyu kalitesine yönelik analizler yapılmıştır. Ayrıca, toprak ve su örneklerinde her üç dönemde de N03- analizi yapılmıştır.
İncelenen artezyen sularının 2.0-38.4 ppm, kaynak sularının 1.5-2.6 ppm ve şebeke sularının ise 2.1-13.3 ppm arasında değişen miktarlarda N03- içerdiği, bu seviyelerin ise Dünya Sağlık Teşkilatı'nın (WHO) içme suları için bildirdiği 50 ppm sınırının altında olduğu belirlenmiştir. Ancak, başta sera drenaj suyu olmak üzere, drenaj ve dere sularındaki N03-seviyesinin diğer su örneklerine göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Sera drenaj suyunun N03- içeriği, 49.8-250.0 ppm değerleri arasında değişirken, Kavur deresi suyunun ise 10.1 - 69.5 ppm değerleri arasında değişim gösterdiği saptanmıştır. Drenaj ve Kavur deresi sularındaki yüksek N03- seviyelerinin, gelecekte yeraltı sularındaki N03- ile kirlilik düzeyinin daha yüksek boyutlara ulaşacağının habercisi olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Azotlu Gübre, Çevre Kirliliği, Drenaj suyu

Kaynakça

• 1. Zabunoğlu, S., Karaçal, İ., Toprak, Su ve Bitki Kirlenmesine Gübrelemenin Etkisi, Çevre Kirliliği ve Kirleticilerin İnsan Bedenine Etkileri. Sempozyum Bildirileri, 6-8 Ocak 1986, İstanbul
• 2. Power, J.F., Scheders, J.S., Nitrate contamination of groundwater in North America.Agric. Ecosystems Environ., 26: 165-187, 1989.
• 3. Zabunoğlu, S., Önertoy, Ş.S., Ticaret gübrelerinin çevre kirliliğine etkisi II. Ulusal Gübre Kongresi, 30 Eylül-4 Ekim 1991, Ankara.
• 4. Gök, M., Özbek, H., Çolak, A.K., İçel Bölgesi sera koşullarında yapılan aşırı nitrat gübrelemesinin hıyarda nitrat birikimi üzerine etkisi. Çukurova Üniv. Zir. Fak. Dergisi, 6, 3, 47-58, 1991.
• 5. Benes, V., Pekny, V., Skorepa, J., Vrba, J., Impact of diffuse nitrate pollution sources on groundwater quality - some examples from Czechoslovakia. Environmental Health Perspectives, 83, 5-24, 1989
• 6. Mengel, K., Kirkby, E A., Principles of Plant Nutrition, 4th Edition. International Potash Institute, Bern, Switzerland, 1987.
• 7. Anonim, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Antalya İl Müdürlüğü Verileri (Yayınlanmamış istatistikler), 1993.
• 8. Kaçar, B., Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri, III. Analizleri. Ankara Üniv. Zir. Fak. Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları No.3, Ankara, 1994.
• 9. Rhoades, S.D., Soluble Salts. Methods of Analysis Part 2, Chemical and Microbiological Properties. Edit: A.L. Page, R.H. Miller, D.R. Keeney, 167-179, Wisconsin, USA, 1982.
• 10. Bouyoucos, G.J., A recalibration of the hydrometer metod for making mechanical analysis of the soils. Agronomy Journal, 4, 9, 434, 1955.
• 11. Stanford, G., Hanwey, J., Predicting nitrogen fertilizer needs of Iowa soils, II. A simplified technique for determining relative nitrate production in soils. Soil Sci. Soc Amer, Proc., 19, 74-77, 1955.
• 12. Fresenius, W., Quentin, K.E., Schneider, W., Water analysis. A Practical Guide to Physico-Chemical, Chemical and Microbiological Water Examination and Quality Assurance. Springer Verlag, New York, 1988.
• 13. Tuncay, H., Su Kalitesi. Ege Üniv. Zir. Fak. Ders notu, Bornova, İzmir, 1986.
• 14. Ayyıldız, M., Sulama Suyu Kalitesi ve Sulamada Tuzluluk Problemleri. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları 636, Ders Kitabı 199, Ankara, 1976.
• 15. Kellog, C.E., Our Garden Soils. The Macmillan Company, New York, 1952.
• 16. Evliya, H., Kültür Bitkilerinin Beslenmesi. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları 10, Ankara, 1964.
• 17. Soil Survey Staff, Diagnosis and Improvement of Saline and Alkali Soils. Agriculture Handbook No. 60 US Dept. of Agric., Washington DC, 1954.
• 18. Thun, R., Hermann, R., Knickmann, E., Die Untersuchung von Boden Neumann Verlag. Radelbeul und Berlin, 48, 1955.
• 19. Loue, A., Diagnostic Petioloire de Prospection. Etudes sur la Nutrition et la Fertilisation Potassiques de la Vigne. Societe Commerciole des Potasse d’Alcase Services Agronomiques, 31-41, 1968.
• 20. Pizer, N. H., Some Advisory Aspects. Soil Potassium and Magnessium. Tech Bull. No. 14, 184, 1967.
• 21. Duynisveld, W.H.M., Strebel, O., Böttcher, J., Are nitrate leaching from erable land and nitrate pollution of groundwater avoidable? Ecol. Bull. 39, 116-125, 1988.
• 22. Strebel, O., Duynisveld, W.H.M., Böttcher, J., Nitrate pollution of groundwater in Western Europe. Agric. Ecosystems Environ., 26, 189-214, 1989.
• 23. Christiansen, S.E., Olsen, E.C., Willardson, L.S., Irrigation water quality evaluation. J. Irrig. and Drain. 103, 155-169, 1977.
• 24. Schofield, C.S., The salinity of irrigation water. Smithsonian Inst. Annual Report, 275-287, 1936.
• 25. Demyttenaere, P., Hofman, G., Ronse, D., Van Ruymbeke, M., Excessive soil mineral-N at harvest of field-grown vegetables; Impact on the nitrate pollution of ground and surface water. Nitrates, Agriculture, eau, 239-244, 1990.
• 26. Cooke, G.W., Nitrates in surface and underground waters. Span 29, 10-11, 1986.
• 27. Nagarajah, S., Emerson, B.N., Abeykoon, V., Yogalingam, S., Water quality of some wells in Jaffna and Kilinochchi with special reference to nitrate pollution. Tropical Agriculturist, 144, 61-78, 1988.
• 28. Tanow, A., Zonewa, M., Trynkow, I., Economic assesment of agrotechnical measures to prevent nitrate pollution of groundwater. Internationale Zeitschrift der Land Wirtschaft, 32, 3, 216-217, 1988.