Pamuk Tohumu Küspesinin Tavuk Rasyonlarında Kullanılma Olanakları

Yıl 1995, Cilt: 8 Sayı: 1, 328 - 338, 01.12.1995

M. Mustafa Ertürk Nihat Özen

Öz

Türkiye'de bütün yağlı tohum küspeleri arasında, pamuk tohumu küspesi oldukça yüksek miktarlarda üretilmektedir. Bununla birlikte tavuk rasyonlarında asla % 5'in üzerine çıkılmadığından, kullanımı çok düşüktür. Dünya standardlarına göre, Türkiye'de üretilen pamuk tohumu küspelerinin protein ve protein kaliteleri düşük, sellülozu ise yüksektir. Ortalama serbest gossipol içerikleri ekspeller küspelerde 0.032-0.069, ekstraksiyon küspelerinde ise 0.057-0.076 arasında değişmektedir.
Türkiye'de yapılan araştırmalar, kabuksuz işlenmek ve rasyonun lisin-tiyonin eksiklikleri giderilmek koşuluyla tamamlanmış ise pamuk tohumu küspesinin yukarıda verilen değerlerden 2-3 kat daha fazla kullanılabileceğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Pamuk, Tavuk, Türkiye

Utilizing Cotton Seed Meal in Chicken Diets

Öz

Cotton seed meal (CSM) is produced at the highest amount among all the oil seed meals in Turkey. However the use of CSM is very low, never exceeding 5 % in chickens diets. CSM produced in Turkey is lover in protein and protein quality but higher in fiber than the World standards. Average free gossypol contents vary between 0.032-0.069 % in expeller, and 0.057-0.076 in solvent meals.
Experiments conducted in the Turkey indicated that it could be utilized at 2 to 3 times higher levels than the present use if dehulled during production, and supplemented against lysine and methionine deficiency in the diet.

Anahtar Kelimeler

Cotton, Chicken, Türkiye

Kaynakça

• 1. Anonim. Tarımsal yapı ve üretim. T.C. Başbakanlık D.İ.E. IISSN 0082-6936, ISBN 975-19-0893-0, Ankara, 1993
• 2. İlisulu, K. Yağ bitkileri ve ıslahı. Çağlayan Kitabevi. 1973
• 3. Anonim. Pamuk ekonomik raporu. Pamuk ve Narenciye Tarım Satış Kooperatifleri Birliği, Antbirlik Ziraat Müd. 36 s, Antalya, 1994.
• 4. Bulgurlu, E. ve M. Ergül. Uygulanan üretim usulününün pamuk tohumu küspesindeki serbest gossypol miktarına etkisi üzerinde bir araştırma. E.Ü.Z.F. Dergisi, 7(2):51- 63, İzmir, 1970.
• 5. Bulgurlu, Ş. ve M. Ergül. Pamuk tohumu küspesinin aminoasid kompozisyonu üzerine bir araştırma. E.Ü.Z.F. Derg., 9(2):93-105, İzmir, 1972.
• 6. Ergül, M.ve K. Schiller. Pamuk tohumu küspesinin beslenme değeri üzerine bir araştırma. E.Ü.Z.F. Derg., 9(2):153- 162, İzmir, 1972.
• 7. Ergül, M. Pamuk tohumu Küspesi proteininin suda ve alkolde çözünen fraksiyonları üzerine üretim metodunun etkisi. E.Ü.Z.F. Derg., 13(2):121-132, İzmir, 1976.
• 8. Tuncer, Ş.D. ve S. Yalçın. Türkiye'de üretilen pamuk tohumu küspelerinde gosipol düzeylerinin tespit edilmesi üzerinde araştırma. Selçuk Üniv. Vet.Fak.Derg., Ayrıbasım, 2(1) : 125-134, 1986.
• 9. Fisher, H. Unrecognized amino acid deficiencies of cotton seed protein for the chick. Nut. Abst. and Rew., 36:382, 1966.
• 10. Fisher, H. ve J.H. Quisenberry. Net protein utilisation and amino acid deficiencies of glandless cottonseed meal. Poultry Sci., 50(4) :1197, 1971.
• 11. Ergül, M. ve K. Schiller. Über den ernahrungs- physiologischen wert von baumwol1saatrück-staden. Land bauforshung Völkenrode 2:113, 1971.
• 12. Ensminger, M.E., J.E. Oldfield ve W.W. Heinemann. Feeds Nutrition. Second Edi. The Ensminger Publishing Company, USA, 1990.
• 13. Ergül, M. ve K. Özkan. Pamuk tohumu küspesinin broiler karmalarında kullanılma imkanları üzerinde çalışmalar. E.Ü.Z.F. Derg., 11(2):335-346, İzmir, 1974.
• 14. Ergül, M. Farklı usullerle elde edilmiş pamuk tohumu küspelerinin protein kaliteleri üzerinde bir araştırma. E.Ü.Z.F. yayınları no:375, 111 s. İzmir, 1980.
• 15. Özen, N. ve A. Aksoy. Civcivlerde çeşitli tahıl ve kombinasyonlarının biyolojik değerlerinin mukayesesi, Atatürk Üniv. Zir. Fak. Z.Derg., Ayrı Baskı,6(3):1-17, Erzurum, 1975.
• 16. Aksoy, A. Balık unuyla desteklenmiş rasyonlarda soya küspesi yerine kullanılan çeşitli düzeylerde pamuk tohumu küspesinin kasaplık civcivlerde sekiz haftalık canlı ağırlık ve yemden yararlanmaya etkisi. Basılmadı, Erzurum, 1975.
• 17. Aksoy, A. Ayçiçeği tohumu küspesi yerine değişik düzeylerde rasyonlara sokulan pamuk tohumu küspesinin leghorn tavuklarında yumurta verimi, yumurta ağırlığı, yumurta içi kalitesi, canlı ağırlık artışı ve yemden yararlanmaya etkisi. Atatürk Üniv. Yay.no: 461, Zir. Fak Yay.no:218, Araştırma Yay. no:139, XIII+37 s., Ankara, 1976,
• 18. Çakır, A. Lisin metiyonin ve demir ile takviye edilen gossipolü alınmış pamuk tohumu küspesinin kasaplık civciv rasyonlarında soya fasülyesi küspesi yerine kullanılabilme imkanları (Doktora tezi). Atatürk Üniv.Zir.Fak. 53 s., Erzurum, 1976.
• 19. Özen, N. , S. Haşimoğlu, A. Çakır ve A. Aksoy. Yemler. T.C. Atatürk Üniv. Zir: Fak. Zoot. Böl. 286 s., Erzurum, 1981.
• 20. Özkan, K. ve Ergül, M. Kasaplık piliç karmalarında soya küspesi yerine pamuk tohumu küspesi kullanılma imkanları. E.Ü.Z.F. Derg., 11(1):147-157, İzmir, 1974.
• 21. Özkan, K, ve M. Ergül. Pamuk tohumu küspesinin broiler karmalarında kullanılma imkanları üzerinde çalışmalar. E.Ü.Z.F. Derg., Ayrı Baskı, 11(2) : 407-416, İzmir, 1974.
• 22. Ergül, M. Pamuk tohumu küspesinin Broiler karmalarında kullanılma imkanları üzerinde çalışmalar. E.Ü.Z.F. Derg. 12(2):81-91,İzmir, 1975.
• 23. Ergül, M., Ş. Bulgurlu, S.Peker. Pamuk tohumu küspesinin Broiler karmalarında kullanılma imkanları üzerinde çalışmalar. E.Ü.Z.F. Derg., 13(3):269-281, İzmir, 1976.
• 24. Ergül, M.ve H. Vogt. Replacement of fishmeal by bacterial bioprotein in broiler rations with high cottonseed cottonseed meal and sunflower meal content. Animal Research and Development. A Bannual Collection of Recent German Contributions Concerning Development through Animal Research. Vol.30, 107-119, Institut fur Wissenschaftliche Zusammenarbeit, Landstrasse 18, D-7400 Tubingen, Germany, 1984.
• 25. Ergül, M.ve H. Vogt. Replacing fishmeal with brewer's yeast in broiler rations with high levels of cottonseed meal and sunflowerseed meal. Animal Research and Development. A Bannual Collection of Recent German Contributions Concerning Development through Animal Research. Vol.30, 107-119, Institut fur Wissenschaftliche Zusammenarbeit, Landstrasse 18, D-7400 Tubinaen, Germany, 1989.
• 26. Ergül, M. Ege Bölgesinde çeşitli usullerle elde edilmiş pamuk tohumu küspesinin tavuk karmalarında kullanılma imkanları. E.Ü.Z.F.Yay. No:165, 75 s., İzmir, 1972.
• 27. Kovan, Ö. ve M. Ergül. Pamuk tohumu küspesinin yumurta tavuklarının yem karmalarında kullanılma olanakları. EÜZF Derg. 16(3):31-50, İzmir, 1979.