Diallele Kreuzungsanalysen an Vier Brotweizensorten II.Analyse nach Jinks-Hayman

Yıl 1993, Cilt: 5-6 Sayı: 1-2, 61 - 74, 01.12.1993

İsmail Turgut

Öz

In einer Population bestehend aus vier Brotweizensorten und deren Fı-Nachkoramenschaften ohne Reziproken wurde diallele Analyse nach Jinks-Hayman durchgeführt. Für die
Merkmale; Einzelpflanzenertrag, Ahrenlânge, Pflanzenhöhe, Anzahl der Bestockungstriebe und Tage bis zum Ahrenschieben wurden additive Varianz, Dominantvarianz, umweltbedingte Varianz und relative Verhaltnisse zwischen diesen Parametern festgestelIt.
In der untersuchten Population wurden für Ahrenlânge und Tage bis zum Ahrenschieben additive Varianz, für Pflanzenhöhe additive Varianz und Dominatvarianz, für Bestockungstriebe umweltbedingte Varianz als signifikant gefunden. Für den Einzelpf1anzenertrag erwies sich keinen Parameter als signifikant. Die Heritabi1itâten im engeren Sinne der untersuchten Eigenschaften waren wie folgend: Einzelpf1anzenertrag= 0,08 , Ahrenlânge= 0,30 , Pflanzenhöhe= 0,82 , Anzahl der Bestockungstriebe= 0,19 und Tage bis zum Ahrenschiebe* 0,92.

Anahtar Kelimeler

Vier Brotweizensorten, Jinks-Hayman, Varianz

Dört Ekmeklik Buğday Çeşidinde Diallel Melez Analizleri II. Jinks-Hayman Tipi Analiz

Öz

Dört ekmeklik buğday çeşidi (Atlas 66, Rageni 15, Cumhuriyet 75, Orso) ve bunların reziproksuz Fı döllerinden oluşan (yarım diallel) populasyonda Jinks-Hayman tipi analiz uygulanmıştır. Bitki başına verim, başak boyu, bitki boyu, kardeş sayısı ve başaklanma süresi için eklemeli varyans, dominantlık varyansı, çevre varyansı ve bunlar arasındaki oranlar hesaplanmıştır.
Başak boyu ve başaklanma süresi için eklemeli varyans, bitki boyu için eklemeli varyans ve dominantlık varyansı, kardeş sayısı için çevre varyansı önemli bulunmuştur. Bitki verimi için parametreler önemli bulunmamıştır. Dar anlamda kalıtım derecesi bitki verimi için 0,08, başak boyu için 0,30, bitki boyu için 0,82 , kardeş sayısı için 0,19 ve başaklanma süresi için 0,92 olarak hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ekmeklik Buğday, Jinks-Hayman, varyans

Kaynakça

• Aksel, R., L.P.V.Johnson, 1963. Analysis of A Diallel Cross: A Worked Example. Advancing Frontiers of Plant Science (India), 2, 37-53.
• Demir, İ. ve G. Forkmann, 1975. Mathiola incana Bitkisinde çiçek Renginin Kalıtımı üzerinde Araştırmalar. E.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 281.
• Hayman, B.I., 1954, The Theory and Analysis of Diallel Crosses. Genetics, 39, 789-809.
• Hsu, P. and P.D. Walton, 1970. The Inheritance of Marphological and Agronomic Characters in Spring Wheat. Euphytica, 19, 54-60.
• Karma, E., 1976. Sekiz Ekmeklik Buğday Çeşidinin Diallel Melez Döllerinde Bazı Tarımsal Karakterlerin Kalıtımı Üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi, E.Ü. Ziraat Fakültesi, Bornova (Basılmamış). Kesici, T. ve L. Benli, 1978. Ekmeklik Buğdaylarda Bitki Verimiyle ilgili Karakterlerde Çeşitli Gen Etkilerinden ileri Gelen Variyans Unsurlarının Diallel Melezleme Yöntemiyle Araştırılması. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları: 688, Ankara.
• Mather, K. and J.L. Jinks, 1982. Biometrical Genetics. Chapman and Hall, London-New York.
• Singh, R.K. and B.D. Chaudhary, 1979. Biometrical Methods in Quantitative Genetic Analysis. Kalyani Publishers, Ludhiana-New Delhi.
• Şölen, P., 1976. 6x6 Ekmeklik Buğday Diallel Melez Döllerinde Bazı Tarımsal Karakterlerin Kalıtımı üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi, E.Ü. Ziraat Fakültesi, Bornova (Basılmamış).
• Turgut, İ., 1989. Dört Ekmeklik Buğday çeşidinde Diallel Melez Analizleri: I. Uyuşma Yetenekleri ve Heterozis. Ak.Ü. Zir.Fak. Derg., 2 (1), 1-16.
• Walton, P.D., 1969. Inheritance of Marphological Characters Associated With Yield in Spring Wheat. Can.J. Pl.Sci., 49, 587-596.
• Walton, P.D., 1972. Quantitative Inheritance of Yield and Associated Factors in Spring Wheat. Euphytica, 21, 553-556.
• Yıldırım, M.B., 1975a. Beş Ekmeklik Buğday Çeşidinin Diallel Melez Döllerinde Bazı Tarımsal özelliklerin Populasyon Analizleri: 1. Heterosis ve Kombinasyon Uyuşması. Bitki, 2, 204-220.
• Yıldırım, M.B., 1975b. Beş Ekmeklik Buğday çeşidinin Diallel Melez Döllerinde Bazı Tarımsal özelliklerin Populasyon Analizleri: 2. Jinks-Hayman Tipi Analiz İçin Gerekli Varsayımların Kontrolü. Bitki, 2, 232-250.
• Yıldırım, M.B., 1975c. Beş Ekmeklik Buğday çeşidinin Diallel Melez Döllerinde Bazı Tarımsal özelliklerin Populasyon Analizleri: 3. Populasyonun Genetik Yapısı. Bitki, 2, 355-381.
• Yıldırım, M.B., A.öztürk, F.Ikiz, H.Püskülcü, 1979. Bitki Islahında istatistik-Genetik Yöntemler. Ege Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü Yayın No: 20, Menemen.