Türk Minyatür Sanatının Tasarım Ögelerinin, Türk Resminde Varlık Bulması

Yıl 2012, Cilt: 5 Sayı: 10, 0 - 0, 07.11.2012

Mustafa Cevat Atalay

Öz

Minyatür sanatı plastik olarak klasik geleneklere bağlı bir sanattır. Minyatürler, kitaptaki konuyu açıklayan ve gerektiğinde anlattığı konu ile ilgili en ince ayrıntılar üzerinde duran resimlerdir. Minyatürler de perspektif, insan yüzünün gösterimi, anlatımı gibi konularda geleneksel bir anlayış vardır. Ancak nakkaşlar, minyatürlerde kompozisyon, renk, çizgi, konu gibi temel tasarım anlayışlarında estetik değeri yüksek yapıtlar üretmişlerdir. Minyatür sanatındaki estetiğin en önemli bulgularından birisi tasarım ögeleri ve düzenidir. Minyatür sanatı 18. Yüzyıla kadar resimsel anlatımın en önemli türüdür. Türk resminde minyatür etkisi batılılaşma dönemindeki ilk resimlerde görülmeye başlar. Minyatür Çağdaş Türk sanatçılarını da derinden etkilemiştir.

Bu araştırmanın amacı; günümüz el yazması, Kitap resimleme sanatı Minyatürün Türk resminin de varlık bulduğu noktaları incelemektir. Çalışmada, Günümüz sanatının kaynak aldığı yapıtlardan olan kitap resimleme sanatı Türk minyatürünün tasarım elemanlarının Türk sanatçı yapıtlarına ne şekilde yansıdıkları ele almaktır. Araştırma da üç sanatçı, üç nakkaş üzerinde gerçekleşmiştir. Sanatçılar, Ergin İnan, Erol Akyavaş, Devrim Erbil, Matrakçı Nasuh, Levni (Abdülcelil Çelebi) Mehmet Siyah Kalem'dir. Bu sanatçıların çalışmaları tasarım ögeleri dikkate alınarak incelenmiş, analiz ve yorumlamalar yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Minyatür, Çağdaş Türk Resmi, Tasarım elemanları, Matrakçı Nasuh, Levni, Mehmet Siyah Kalem