Çağdaş Sanatta, Sanatın Malzemesi Olarak Mekan

Yıl 2013, Cilt: 6 Sayı: 11, 0 - 0, 22.12.2013

Figen Girgin

Öz

Sanat, tarihsel süreci içinde kültürel, sosyal, politik, siyasal, dini, teknolojik, bilimsel, vb. değişimlerden etkilenmiştir. Bu değişimler sanat eserinin içerik, biçim, öznellik-nesnellik, vb. özelliklerini etkilemenin yanı sıra, sergilenme alanı ve sergilenme şeklini de değiştirmiştir. Çağdaş Sanat'a değin, sanat eserleri, genellikle, kiliselerin, sarayların duvarlarını, üst-orta-alt sınıfın evlerini, ya da müze, galeri vb. alanları süsleyen eserlerdir. Oysa Çağdaş Sanat ile birlikte, sergilenen eser-sergilenme alanı değişime uğramıştır.

Günlük hayatta görülen eşyalar, müze, galeri, vb. sergilenme mekanlarının içinde yerini almıştır. Carl Andre'nin tuğlaları, Joseph Beuys'un süpürülüp toplanan çöpleri, Jannis Kounellis'in atları, Nam June Paik'in televizyonları, vb. günlük hayatta görülen bu nesneler, alışıldık mekanlarının dışındadırlar. Sergilendikleri bu yeni mekanlarda, mekanın sosyal, politik, psikolojik, kültürel havasını soluyarak, o mekana hizmet etmektedirler ve yabancı olmadığımız bu nesneler, mekanı kendilerine malzeme edinerek sanat eserlerine dönüştürmektedirler. Nesneleri bulundukları yerden, müze, galeri ortamına taşıyan sanatçıların yanı sıra, Arman gibi sanatçılar, izleyiciyi galeri mekanının dışından bakmaya itmişlerdir. Yveis Klein'in 1001 adet balonunu uçurmaya yardımcı olan ve boşluğu da içinde barındıran sonsuz mekan, Klein'in balonları için malzeme olmuştur. Gökyüzünün dışında, araziler, denizler, köprüler, vb. birçok alan sanat eserinin malzemesi olmuştur.

Klasik sanatta gördüğümüz tuval, artık, doğal yüzeydir. Bu doğal yüzey çalışmanın öz mekanı olmasının yanı sıra, aynı zamanda sergilenme alanıdır.Bu çalışma içerisinde, alışıldık galeri, müze anlayışının dışında, sanatın malzemesi olan mekanın, Çağdaş Sanat içerisindeki değişimi ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çağdaş, Sanat, Mekan, Çağdaş Sanat, Çağdaş Sanatta Mekan