İzmir Tire 'de Keçecilik

Yıl 2013, Cilt: 6 Sayı: 12, 0 - 0, 25.12.2013

Deniz Daruga

Öz

Koyun,tiftik keçisi,tavşan, deve ve lama gibi hayvanların yünleriyle su,sabun ve ısı yardımıyla oluşturulan alkali bir ortamda liflerin birbiri arasına girmesi ile elde edilen keçe, bilinen en eski tekstil yüzeyli el sanatı ürünü olup,ilk ortaya çıkış tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Günümüzde gelişmekte olan teknoloji ile fabrikasyon keçe üretimi yapılmakta ise de Tire'de hala geleneksel yöntemlerle keçe yapımı devam etmektedir.

Kuzunun ilk kırkımı olan ağustos yününden keçenin iyisi, koyunların ikinci kırkımından olan nisan yününden de ikinci kalite keçe imal edilir. Günümüzde modern evlerin süsü olarak kullanılan keçe, imalinden sonra tel tel ayrılır.Gerekli renk ve motifler hazırlandıktan sonra hasır zemin üstüne dökülen keçe hasır üzerinde düzgünce dürülür ve 3-4 kişi tarafından 1 saat boyunca tepilerek dövülür.'Ter ile yoğrulmuş yün' denilen keçe sabahtan akşama kadar tamamlanmazsa kalitesi düşer. Ala keçe(yağ keçesi), tuzuk,süt keçesi,yük keçesi,at keçesi(belleme),deve keçesi,sargı (bebe keçesi), kepenek,ayakkabı,minder keçesi,başlıklar ve giysi olarak kullanılan birçok çeşidi bulunmaktadır.Ayrıca günümüzde şal,terlik,takı,cüzdan,kemer,yelek,yastık,çanta gibi günlük kullanım ürünleri de elde edilmektedir.

Bu çalışmada, İzmir-Tire 'de geleneksel yöntemlerle üretilen keçenin geçmişten günümüze Türk kültürü içindeki yeri ve önemi, keçe üretiminde kullanılan araçlar ile uygulanan teknikler ve keçe çeşitleri incelenmiştir.Geçmiş ve günümüz örnekleri incelenerek, günümüz ihtiyaçları doğrultusunda farklı tekniklerle bütünleştirilerek turistik ve sanatsal değeri olan keçenin tanıtılması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Keçe, Keçecilik, Tire