Giresun – Şebinkarahisar'da Geleneksel Bir Dokuma Türü: Mazman

Yıl 2016, Cilt: 9 Sayı: 17, 0 - 0, 30.03.2016

Beyza Demir Şerife Atlıhan

Öz

Anadolu'da geleneksel sanatlar içinde geleneksel dokumalar da önemli bir yer tutar. İnsanın beslenme ihtiyacından sonra giyinme, sarınma, soğuktan ya da sıcaktan korunma ihtiyacı gelir. Geleneksel sanatların özellikleri iklim, yaşam biçimlerine bağlı olarak oluşur. Burada konu edilen Şebinkarahisar ve çevresindeki giyim, örtü, yaygı ve taşımada kullanılan dokumalarının da kendine has özellikleri vardır. Dokumaların malzemeleri bölgede beslenen hayvanların ya da yetişen bitkilere bağlı olarak değişir. Bu bölgenin dokuma yaygıları içinde kıldan dokunan bir tür olan at ve eşek örtüsü olarak kullanılan ve mazman denilen dokumanın kendine has dokuma ve desenleme tekniği vardır. Bu dokuma mazman denilen dikey tezgahta dokunduğu için bu ismi almıştır. Mazmanın malzemesi yöredeki keçi kılıdır, dokuma tekniği, çözgü yüzlü bez ayağıdır. Çözgü yüzlü dokunan yaygılarda tek renk ya da renkli çözgüden şeritler görülürken mazmanın bunlardan farkı desenleme tekniğidir. Bölgede çözgü yüzlü ama desensi olanlara palaz denir. Desenler iki renkli desen atkılarından yapılır.  Atkılar iki el ile üçlü çözgü gruplarının üstünden ve altından geçirilerek yapılır. Her atlamadan sonra alt ve üst atkı yer değiştirir. Desenli alanlarda ayrıca zemin atkısı yoktur. Bu desenleme tekniği daha çok Araplardaki çözgü yüzlü yaygıların desenlemesinde uygulanır. Bu bölgeye nasıl geldiği bölge halkı tarafından bilinmemektedir.

Anahtar Kelimeler

Şebinkarahisar, dokuma, palaz, mazman.