Bakhtın'ın Romanda Kronotop Kavramı ve Sinema

Yıl 2008, Cilt: 1 Sayı: 2, 0 - 0, 22.10.2008

M. Fadıl Sözen

Öz

Bu çalışmanın amacı, Mikhail Bakhtin'in bir anlatı formu olarak romanda, mekan ve zaman tasarımına ilişkin getirdiği ve kronotop olarak adlandırdığı kavramsal çerçeveyi sinematografik anlatıya uyarlamak ve bunun irdelemesini yapmaktır. Bakhtin, mekan-zaman kavramın aromanın temel belirleyici hatta kurucu öğe olma anlamını atfetmekte ve bunu onların birbirleriyle olan içkin bağıntılılığı perspektifiyle açımlamaktadır. Öykü anlatan bütün formlar mutlak olarak mekan-zaman ilişkilerince belirlenir. Bu zorunlu bağ nedeniyle, roman, tiyatro ve sinemaya 'zaman sanatları' denildiği de olmaktadır. Sinema dilinin oluşumuna şöyle bir göz atıldığında onun romandan geniş biçimde yararlandığı, süreç içinde romanın kullandığı teknikleri geliştirerek kendi dilini oluşturduğu kolayca görülebilir. Bu bağlamda Bakhtin'in kronotop kavramının sinematografik anlatılara uyarlanması, sinema dili üzerinde çalışanlar için ufuk açıcı saptamalar getirebilir

Anahtar Kelimeler

Roman, Sinema, Anlatı, Anlatım, Zaman, Mekan