Erken Yirminci Yüzyıl Rus Sanatında İlkelci Eğilimler

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 21, 65 - 81, 15.01.2018

Uğur Cihat Sakarya

Öz

Bu araştırmanın amacı, yirminci yüzyıl Rus sanatının oluşumunu şekillendiren etkin bir akım olan İlkelciliğin özelliklerini belirlemektir. Akımın edebiyatta, resimde ve müzikte yarattığı tarz ve okulların incelenmesi araştırma kapsamında yer alır. Girişin ardından ikinci bölüm, İlkelciliğin Batı Avrupa sanatında etkin olan modern akımlar üzerindeki etkilerini belirlemeye ayrılmıştır. Araştırma, akımın Afrika ve Avustralya kabile sanatı esinine bağlı olarak Paris’te doğup diğer şehirlere yayıldığını; Rusya’da ise karşıt şekilde ulusal değerlerden beslendiğini göstermiştir. Bu nedenle Rusya’da İlkelci eğilimler, ulusalcı sanat hareketleri bağlamında incelenmiştir. Üçüncü bölüm, edebiyat, resim ve müzikte etkin olan İlkelci eğimlerin özelliklerine, esin kaynaklarına ve sanatçıların üsluplarına yönelik incelemeyi ve eser örneklerini içerir.

Anahtar Kelimeler

modern rus sanatı, ilkelcilik, yeni ulusalcılık, iskitçilik

Kaynakça

• ASH, Jared. (2002). “Primitivism in Russian Futurist Book Design”, The Russian Avant-Garde Book: 1910-1934, 1. Baskı, New York: Harry N. Abrahams Inc. AZİZZADE-M, Terlan. (2015). “Rus Analitik Sanatının Büyük Ustası Pavel Filonov (1883-1941)”, Ulakbilge, Cilt: 3, Sayı:5, http://ulakbilge.com/makale/pdf/1430334543.pdf (Erişim Tarihi: 14.11.2017). BOWLT, John Ellis. (1988). Russian Art of the Avant-Garde: Theory and Criticism: 1902-1934, 1. Baskı, Londra: Thames and Hudson Ltd. DEUTSCH, Babette-YARMOLINSKY, Avrahm. (1921). Modern Russian Poetry: An Anthology, 1.Baskı, New York: Harbourt Brace and Company. FRAZER, James. (2004). Altın Dal: Dinin ve Folklorün Kökenleri, Mehmet H. Doğan (Çev.), 2. Baskı, İstanbul: Payel Yayınevi. GAUGUIN, Paul. (2002). Noa Noa, Niran Elçi (Çev.), 1. Baskı, İstanbul: İthaki Yayınları. JUSZCKIEWICZ, Anton. (1900). Litauische Volks-Weisen, 1. Baskı, Krakow: Verlag der Polnischen Akademie der Wissenschaften. KUSPIT, Donald. (2006). Sanatın Sonu, Yasemin Tezgiden (Çev.), 1. Baskı, İstanbul: Metis Yayınları. LITTLE, Stephen. (2013). İzmler: Sanatı Anlamak, Derya N.Özer (Çev.), 4. Baskı, İstanbul: Yem Yayınları. MORTON, Lawrence. (1979). “Footnotes to Stravinsky Studies Le Sacre du Printemps”, Tempo, March/128, Cambridge: Cambridge University Press. ÖKSÜZ, Gamze. (2014). Rus Mitolojisi, 1. Baskı, İstanbul: Çeviribilim Yayınları. ÖRNEK, Sedat Veyis. (1995). 100 Soruda İlkellerde Din, Büyü, Sanat, Efsane, 3. Baskı, İstanbul: Gerçek Yayınevi. PROKHOROV, Vadim. (2002). Russian Folk Songs: Musical Genres and History, 1. Baskı, Boston: The Scarecrow Press, Inc. RALSTON, William R. S. (1872). The Songs of the Russian People: An Illustrative of Slavonic Mythology and Russian Social Life, 1.Baskı, Londra: Ellis & Green. RHODES, Colin. (1994). Primitivism and Modern Art, 1. Baskı, Londra: Thames and Hudson Ltd. SAKARYA, Uğur Cihat. (2017). Yirminci Yüzyıl Müziğinde İlkelcilik ve İgor Stravinski’nin Bahar Ayini adlı Yapıtının İncelenmesi, yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Danışman: Doç. Dr. İlke Boran, İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. STRAVINSKY, Igor. (1936). Stravinsky: An Autobiography, 1. Baskı, New York: Simon and Schuster. STRAVINSKY, Igor. (1969). The Rite of Spring Sketches: 1911-1913, 1. Baskı, Fransa: Boosey& Hawkes. STRAVINSKY, Igor. (1969). “Letters to Nicholas Roerich and N.F. Findeizen”, The Rite of Spring Sketches: 1911-1913, 1. Baskı, Fransa: Boosey& Hawkes. STRAVINSKY, Igor-CRAFT, Robert. (2001). Memmories and Commentaries, 1. Baskı, New York: Faber and Faber. 81 ERKEN YİRMİNCİ YÜZYIL RUS SANATINDA İLKELCİ EĞİLİMLER - UĞUR CİHAT SAKARYA TARUSKIN, Richard. (1996). Stravinsky and the Russian Traditions: A Biography of the Works Through Mavra Vol: 1, 1. Baskı, Kaliforniya: Oxford University Press. TERRAS, Victor. (1985). Handbook of Russian Literature, 1. Baskı, USA: Yale University Press. WHITE, Eric Walter. (1979). Stravinsky: The Composer and His Works, 2. Baskı, Los Angeles: University of California Press. YILMAZ, Evren- ÖDEKAN, Ayla. (2009). “Yeni-Primitivizmden Süprematizme Maleviç’in Sanatında Tersten Perspektif Dördüncü Boyut İlişkisi”, İtü Dergisi/b, Cilt: 6, Sayı: 2. GÖRSEL KAYNAKLAR Resim-1: Pavel Filonov, Atlılar. Erişim Tarihi: 14.11.2017. https://www.wikiart.org/en/pavel-filonov/the-dray-men-1915 Resim-2: Pavel Filonov, Batı ve Doğu. Erişim Tarihi: 14.11.2017. https://www.wikiart.org/en/pavel-filonov/west-and-east-1913 Resim-3: Natalia Goncharova, Saman Kesme. Erişim Tarihi: 14.11.2017. http://www.wikiart.org/en/natalia-goncharova/haycutting Resim-4: Natalia Goncharova, Khorovod. Erişim Tarihi: 14.11.2017. http://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1670741 Resim-5: Kasimir Maleviç, , Kovaları ve Çocuğuyla Köylü Kadın. Erişim Tarihi: 14.11.2017. http://www.wikiart.org/en/kazimir-malevich/peasant-woman-with-buckets-and-a-child Resim-6: Nicholas Roerich, İdoller: Pagan Rusya. Erişim Tarihi: 14.11.2017. http://www.roerich.org/roerich-paintings-selected.php Resim-7: Nicholas Roerich, İnsanlığın Ataları. Erişim Tarihi: 14.11.2017. http://www.roerich.org/roerich-paintings-selected.php