AN ARTIST’S BOOK: ANSELM KIEFER’S GILGAMESH MYTH

Yıl 2021, Cilt: 15 Sayı: 28, 169 - 189, 30.07.2021

Melis Sucuoğlu Doğan , Nevin Yavuz Azeri

https://doi.org/10.48069/akdenizsanat.944425

Cited By: 1

Öz

It has been observed that various artists, primarily including Anselm Kiefer, a distinguished artist of Neo-expressionism, started having an interest to artists’ books becoming more popular throughout the 20th century under the influence of modern art movements. Known for his works reflecting the effects of the Second World War and focusing on the devastation and destruction of war, Kiefer is also interested in different fields such as mythology, eastern mysticism, and philosophy. Within this scope, integrating mythological elements into his artistic works, the artist published his work “Gilgamesh and Enkidu in the Cedar Forest III" (Gilgamesch und Enkidu im Zedernwald III), produced back in 1980s, as an artist book. In the scope of the paper, a group of issues are dealt with, including emergence of artists’ books, production process of artists’ books, and books produced by Kiefer himself. The connection with the myth of Gilgamesh formed around the Kiefer’s work, “Gilgamesh and Enkidu in the Cedar Forest III, is studied referring to mythological elements. Besides, the material language created through the basic concepts of the myth is also explored. For the analysis of the artworks in the book, the methods of “artist-centered approach” and “work-centered approach” are employed.

The study concludes that, artists’ books, as a peculiar combination of various artistic ways of expression, forms a new field of discipline. This has led artist’s books to be recognized as work of art. And thanks to the uniqueness of his works, Kiefer has become one of the distinguished representatives of artists’ books. Nevertheless, it has also been observed that his works are not sufficiently recognized in the related literature.

Anahtar Kelimeler

Anselm Kiefer, Artists’ Books, Gilgamesh, Myth, Contemporary Art.

BİR SANATÇI KİTABI: ANSELM KIEFER’İN GILGAMIŞ MİTİ

Öz

Sanatçı kitaplarının modern sanat akımlarının etkisiyle 20. yy.’da önem kazanmaya başladığı ve Yeni Dışavurumculuk (Neo-Expresyonizm) akımının önemli temsilcilerinden olan Anselm Kiefer gibi çeşitli sanatçıların da bu alana yöneldikleri görülmektedir. Kiefer İkinci Dünya Savaşı’nın etkilerini yansıttığı eserleri ile tanınmaktadır. Savaşın yıkıcılığını ve tahribatını konu alan sanatçı aynı zamanda mitoloji, doğu mistisizmi ve felsefe gibi farklı alanlarla da ilgilenmektedir. Bu ilgisinin ışığında mitolojik unsurları sanatına konu edinen sanatçı, 1980’li yıllarda üretmiş olduğu “Sedir Ormanında Gılgamış ve Enkidu III” (Gilgamesch und Enkidu im Zedernwald III) adlı eserini sanatçı kitabı olarak yayınlamıştır. Bu çalışma kapsamında sanatçı kitaplarının ortaya çıkış süreciyle birlikte modern sanatçıların sanatçı kitabı üretme sürecine ve Kiefer’in üretmiş olduğu sanatçı kitaplarına değinilmiştir. Kiefer’in “Sedir Ormanında Gılgamış ve Enkidu III” adlı eseri çerçevesinde Gılgamış mitosu ile kurduğu bağ mitolojik unsurlar ile analiz edilmeye çalışılmış, mitosun özünde yer edinen temel kavramlar üzerinden oluşturulan malzeme dili incelenmiş, kitaptaki eserler “sanatçı merkezli yaklaşım” ve “yapıt merkezli yaklaşım” yöntemi ile analiz edilmeye çalışılmıştır.

Bulgular sonucunda sanatçı kitaplarının sanatın çeşitli ifade biçimleri ile birleşerek yeni bir disiplin alanı oluşturduğu görülmüştür. Bu değişim, sanatçı kitaplarının sanat eseri olarak kabul görmesini sağlamıştır. Eserlerinin biricik olma özelliği ile Kiefer sanatçı kitaplarının önemli temsilcilerinden biri haline gelmiştir. Buna rağmen sanatçının kitap eserlerinin literatürde yeterince yer edinmediği gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Anselm Kiefer, Sanatçı Kitabı, Gılgamış, Mit, Çağdaş Sanat

Kaynakça

• Akdenizli, F. (2015). Kitabın Tarihsel Gelişimi ve Sanatçı Kitapları. Aydın Sanat Dergisi Yıl. 1 Sayı. 1.
• Kiefer, A. - Biography and Legacy, (t.y.). Biography of Anselm Kiefer, Erişim Adresi: https://www.theartstory.org/artist/kiefer-anselm/life-and-legacy/#biography_header, Erişim Tarihi: 08.05.2021. 
• Artists’ Books, (t. y.). Victoria and Albert Museum The world’s leading museum of art and design, Erişim Adresi: http://www.vam.ac.uk/content/articles/a/books-artists/
• Castlemen, R. (1994). A Century of Artists’ Books, The Museum of Modern Art: Distributed by H. N. Abrams, ISBN0870701517, 0870701525, 0810961245
• Cinelli, B. (2006). ‘Artists’ Books and Futurist Theatre: Notes for a Possible Interpretation.’ Il Libro Come Opera d’Arte/The Book as a Work of Art. Rome: Galleria Nazionale D’arte Moderna.
• Cumming, R. (2008). Sanat, (1. Baskı), (Çev. Işın Önol). İstanbul: İnkılap Kitabevi 
• Drucker, J. (1995). The Century of Artists’ Books. Granary Books.
• Fineberg, J. (2014). 1940’tan Günümüze Sanat. Varlık Stratejileri, (3. Baskı). (Çev: Simber Atay Eskier, Göral Erinç Yılmaz). İzmir: Karakalem Kitabevi Yayınları. 
• Fürstenow-Khositashvili, L. (2011). Anselm Kiefer – Myth versus History. Philosophischen Fakultät III der Humboldt-Universität zu Berlin. Dissertation Doctor philosophiae.
• Bilbao, G. (t. y.). Gılgamesh And Enkıdu In The Cedar Forest II, Erişim Adresi: https://www.guggenheim-bilbao.eus/en/the-collection/works/gilgamesh-and-enkidu-in-the-cedar-forest-ii
• Haxthausen, W. C. (2019). The World, the Book, and Anselm Kiefer. The Burlington Magazine, Vol. 133, No. 1065 (Dec., 1991), pp. 846-851 Published by: Burlington Magazine Publications Ltd.
• Lindner, S., Vitoria, A. ve Alba, L. (2004). Anselm Kıefer At The Guggenheım Museum Bılbao: Towards A New Methodology For The Preventıve Conservatıon Of Contemporary Artworks. Studies in Conservation, 49:sup2, 21-24, DOI: 10.1179/sic.2004.49.s2.005.
• Lynton, N. (1991). Modern Sanatın Öyküsü. (2. Basım). Remzi Kitabevi Yayınları. Ankara.
• Matzner, A. (2016). Anselm Kiefer. Künstlerbücher. Erişim Adresi: https://artinwords.de/anselm-kiefer- kuenstlerbuecher/#:~:text=Der%20vorliegende%20Katalog%20gibt%20einen,%E2%80%9C%20(1982%2F2013). Erişim Tarihi: 04.05.2021).
• Palacios, G, M. (2019). Book Art Resources: Brief History of Artists’ Books. Yale University Library. Erişim Adresi: https://guides.library.yale.edu/c.php?g=295819&p=1972527#:~:text=The%20first%20forerunner%20to%20contemporary,a%20poet%2C%20painter%20and%20printmaker.&text=Often%2C%20the%20first%20suggestion%20of,to%20France%20in%20the%201890’s. Erişim Tarihi: 06.04.2021
• Pretorius, E. (1992). A Hermeneutic Investigation of the Parergon in Artmaking, with Special Reference to Anselm Kiefer.Department of Hıstory of Art and Fine Arts at the University of South Africa.
• Serttaş, T. (2009). Sanat Yapıtı Olarak ‘Kitap’. AGOS Kitap / Kirk, Sayı: 8 Haziran 2009 / Erişim Adresi: http://tayfunserttas.blogspot.com/2009/07/sanat-yapt-olarak-kitap.html
• Sucuoğlu Doğan, M. (2020). Gılgamış Mitosunu Günümüz Sanatı Üzerinden Yeniden Okumak. Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Sanat ve Tasarım Anasanat Dalı, Sanatta Yeterlik Programı, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi.
• West, J. J. ve Daugherty, N. (2010). The Palette of Anselm Kiefer: Witnessing our Imperiled World. Erişim Adresi: https://aras.org/sites/default/files/docs/00039WestDougherty.pdf, Erişim Tarihi: 15.11.2019.