A STUDY ON PHILATELY SERVICES AND PERSONAL STAMP APPLICATION: THE CASE OF TURKEY

Yıl 2023, Cilt: 17 Sayı: 32, 289 - 318, 30.07.2023

Serkan Aycil

https://doi.org/10.48069/akdenizsanat.1286210

Öz

There is a limited number of studies that try to evaluate philately products and services on the axis of the literature. The aim of this study, which deals with postal history in the axis of exhibition, collection and philately, is to provide information on philately products and services and to try to create an original literature on philately. In this study, which is based on the document analysis method, which is one of the qualitative research methods, first of all, written and visual sources related to the subject were collected, and then an original research method was tried to be developed through the data supporting the literature. The data of the research consists of philatelic products put into circulation between 1840 and 2021. In this study, which was constructed on 5 different research areas; 1 stamp and 2 postage stamps, 1 official stamp, 1 permanent stamp, 1 commemorative block, 2 personal stamps, 1 portfolio, 1 first day envelope, 1 special day envelope, 1 postage stamp printed card, 1 post card and 1 maximum card are included. In addition, in the content of the study, inferences were made by referring to the national and international exhibitions and the stamps put into circulation within the scope of the emission program, the number of philatelic subscribers, personal stamp data and the revenues from the sale of philatelic products. As a result, it has been evaluated that the information and documents related to both postal history and philately will be a source for artistic and academic studies planned to be done in the next period.

Anahtar Kelimeler

Postal History, Philately, Stamp Collecting, Stamp Exhibition, Personal Stamp

FİLATELİ HİZMETLERİ VE KİŞİSEL PUL UYGULAMASI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Öz

Filateli ürün ve hizmetlerini, literatür ekseninde değerlendirmeye çalışan sınırlı sayıda araştırma mevcuttur. Posta tarihini sergi, koleksiyon ve pulculuk ekseninde ele alan bu çalışmanın amacı filateli ürün ve hizmetlerine dair bilgiler sunmak ve filateli ile ilgili özgün bir literatür oluşturmaya çalışmaktır. Nitel araştırma yöntemi içerisindeki veri toplama yöntemlerinden biri olan doküman analizi yönteminin esas alındığı bu çalışmada öncelikle, konu ile ilgili yazılı ve görsel kaynaklar toplanmış, sonrasında literatürü destekleyen veriler aracılığıyla özgün bir araştırma yöntemi geliştirilmeye çalışılmıştır. Araştırmanın verilerini 1840 ile 2021 yılları arasında tedavüle çıkarılan filatelik ürünler oluşturmaktadır. 5 farklı araştırma alanı üzerinden kurgulanan bu çalışmada; 1 adet mühür ile 2 adet posta pulu, 1 adet resmi pul, 1 adet sürekli pul, 1 adet anma bloku, 2 adet kişisel pul, 1 adet portföy, 1 adet ilk gün zarfı, 1 adet özel gün zarfı, 1 adet pul baskılı posta kartı, 1 adet posta kartı ve 1 adet maksimum karta yer verilmiştir. Ayrıca çalışmanın içeriğinde ulusal ve uluslararası sergiler ile emisyon programı kapsamında tedavüle çıkartılan pullara, filateli abone sayısına, kişisel pul verilerine ve filatelik ürün satışından elde edilen gelirlere değinilerek çıkarımlarda bulunulmuştur. Sonuç olarak gerek posta tarihi gerekse filateli ile alakalı bilgi ve belgelerin, sonraki süreçte yapılması planlanan sanatsal ve akademik çalışmalara kaynak oluşturacak nitelikte olduğu değerlendirmesinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Posta Tarihi, Filateli, Pul Koleksiyonculuğu, Pul Sergisi, Kişisel Pul

Kaynakça

• Armstrong, D. B. (1914). The boys’ book of stamp collecting. Riverside Press: Scotland.
• Canada Post, (2022 Temmuz, 18). Resim Posta Programı Güncellemesi. https://www.canadapost-postescanada.ca/cpc/en/our-company/news-and-media/corporate-news/news-release/2022-07-18-picture-postage-program-update (Erişim Tarihi: 14.11.2022)
• Cardona, J. A. (2006 Ocak). Smilers. The Philatelic Society, 34(3), 1-22. https://www.um.edu.mt/library/oar/bitstream/123456789/74277/1/JMPS34%283%29full.pdf
• Dadyan, S. (2018). Babamın pulları/my father’s stamps “osmanlı’dan cumhuriyet’e pul hikâyeleri, İstanbul: Siyah Kitap.
• Denny, M. (2018 Haziran). Signed, Selfie, Delivered: Turn Your Portraits Into Postage Stamps. https://bluprint.onemega.com/selfie-stamp-phlpost/ (Erişim Tarihi: 23.12.2022)
• Eskier, U. (2017 Ekim, 11). Filateli (Pulculuk) Nedir? (Tarihi Özellikleri Çeşitleri) https://www.makaleler.com/filateli-pulculuk-nedir-tarihi-ozellikleri-cesitleri (Erişim Tarihi: 20.12.2022)
• Eugene, V. (1947). Histoire du timbre-poste. Paris: Presses Universitaires de France.
• Fenech, A. (2006 Ocak). Postal Diary 1 St Lanuary 2005-31 St December 2005. The Philatelic Society, 34(3), 25-38. https://www.um.edu.mt/library/oar/bitstream/123456789/74277/1/JMPS34%283%29full.pdf
• Feridun, H. (1939, Ocak 4). Pul Merakı Çoğalıyor. Akşam https://www.gastearsivi.com/gazete/aksam/1936-01-04/7 (Erişim Tarihi: 23.12.2022).
• Filateli. (2016). Filateli Terimler. https://www.filateli.gov.tr/page/sol_menu/filateli_sozluk/2016_filateliterimler.pdf (Erişim Tarihi: 20.12.2022).
• Finnsh Postal Museum, (t.y.). Kişiselleştirilmiş Pulların Hikâyesi. https://www.postimuseo.fi/en/the-story-of-personalised-stamps/ (Erişim Tarihi: 20.12.2022).
• Geçmişten Günümüze Posta. (2007), PTT Genel Müdürlüğü.
• Güven Bezaz, Y. (2006). Haberleşme ve tarihçesi. Ankara: Türkiye Haber-İş Sendikası Yayınları.
• Güzhan, S. (2020). Posta ve Pulun Tarihçesi. https://www.kadikoyfilateli.org/posta-ve-pulun-tarhes (Erişim Tarihi: 18.12.2022).
• India Post, (2020 Şubat, 14). Benim Damgam. https://www.indiapost.gov.in/Philately/Pages/Content/My-Stamp.aspx (Erişim Tarihi: 11.11.2022).
• Kış, S. (2015). Pul Para Oldu Osmanlı Devleti Hazinesine Kaynak Arayışında Antika Posta Pulları, Turkish Studies, 10(9), 321-340. doi: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8421.
• Kruck, D. (2020). Efsanevi Koleksiyonerler Filateli Organizatörü. https://www.davidfeldman.com/2020/06/legendary-collectors-8-the-organiser-of-philately/ (Erişim Tarihi: 09.12.2022).
• Kuter, M. (2012). Pullardaki Bursa 1923-2010. 1. Baskı. Ankara: Korza Yayıncılık. Linns Stamp New, (2020 Mayıs, 20). Stamps.com, USPS'nin Özelleştirilmiş Posta Ücretini Sona Erdirme Kararına İtiraz Ediyor. https://www.linns.com/news/us-stamps-postal-history/stamps-com-challenges-usps-decision-to-end-customized-postage (Erişim Tarihi: 01.01.2023).
• Magyar Posta. (2017). Wery Own Stamp. https://www.posta.hu/stamps/stamps/new_stamps/very-own-stamp/ (Erişim Tarihi: 06.12.2022).
• Malta Post. (2012). 2012 Personalised Stamps. https://www.maltapost.com/personalised-stamps (Erişim Tarihi: 28.12.2022).
• Masini, A. (2003, Nisan). History of Postage Stamps. Gozo Philatelic Society, 12, 16-18.
• MFN. (t.y.). Dutch Motorcycle Philatelist. https://www.mfnl.nl/Nieuwsbrief/NB132/NB132PersZegelsEng.html (Erişim Tarihi: 11.11.2022).
• Negus, J. ve Birch, B. J. (2013). Unpublished Tiffany Manuscripts. PLR, 62, 28-50.
• News.gov.hk. (2003 Ağustos). Heartwarming Stamps to be Issued Sept 10. https://www.news.gov.hk/isd/ebulletin/en/category/healthandcommunity/030813/html/030813en05003.htm (Erişim Tarihi: 14.09.2022).
• NZ Philatelic Federation, (t.y.). Sözlük. https://nzpf.org.nz/resources/for-collectors/glossary/ (Erişim Tarihi: 07.10.2022).
• Orissadiary, (t.y.). Bhutan, Sandip Soparrkar ve Dans İçeren Özel Bir Pul Bastı. https://orissadiary.com/bhutan-issues-special-stamp-featuring-sandip-soparrkar-dance-cause/ (Erişim Tarihi: 05.12.2022).
• Parrick, C. (1882). The Position of Sir Rowland Hill Made Plain. London: Effingham Wilson Royal Exchange.
• Post and Parcel, (2006 Mart, 16). UK Royal Mail Kişiselleştirilmiş Pullar Geliştiriyor. https://postandparcel.info/14571/news/uk-royal-mail-develops-personalised-stamps/ (Erişim Tarihi: 28.11.2022).
• Posta ve Telgraf Teşkilatı A. Ş. (2021). 2019-2020-2021 Yılları İşletme Bütçesi.
• PTT. (t.y.). Emisyon Programı. https://www.ptt.gov.tr/Sayfalar/Posta/PulVeFilateli.aspx#ptt_emisyon_programi (Erişim Tarihi: 12.08.2022).
• PTT. (2020a). Değerli Kâğıtlar İşletme Prosedürü. https://www.ptt.gov.tr/Dokumanlar/Mevzuat/degerli_kagitlar_prosedur.pdf (Erişim Tarihi: 12.08.2022)
• PTT. (2020b). Kişisel Pul İşletme Prosedürü. https://www.ptt.gov.tr/Dokumanlar/Mevzuat/kisisel_pul.pdf (Erişim Tarihi: 18.08.2022).
• PTT Anonim Şirketi. (2014). Şef Görevde Yükselme Sınavı Ders Notları. Ankara.
• PTT A. Ş. Genel Müdürlüğü. (2015). 01.01.2015-31.12.2015 Bilanço ve Faaliyet Raporu.
• PTT A. Ş. Genel Müdürlüğü. (2016). 2016 Yılı Bilanço ve Faaliyet Raporu.
• PTT Bülten. (2022, Ocak). PTT Pul Müzesi’nde Osmanlı’dan Günümüze Pullarla Tarihe Yolculuk https://www.ptt.gov.tr/Lists/Yayinlarimiz/Attachments/216/2.pdf (Erişim Tarihi: 30.12.2022).
• PTT Faaliyet Raporu. (2008). Ankara.
• PTT Faaliyet Raporu. (2012). Ankara.
• PTT Genel Müdürlüğü. (2007). 2007 Yılı Bilanço ve Faaliyet Raporu. Ankara.
• PTT Genel Müdürlüğü. (2009). 2009 Yılı Bilanço ve Faaliyet Raporu. Ankara.
• PTT Genel Müdürlüğü. (2010). 2010 Yılı Bilanço ve Faaliyet Raporu. Ankara.
• PTT Pul Müzesi. (t.y). Güncel Sergiler. http://www.pttpulmuzesi.org.tr/PageDetail.aspx?PID=12 (Erişim Tarihi: 30.12.2022).
• Pulhane. (t.y.a). Özel Gün Zarfı İle Özel Gün Damgası. https://www.pulhane.com/YilSayfaListeleri/oz1B%C3%BCt%C3%BCnY%C4%B1llar.html (Erişim Tarihi: 23.12.2022).
• Pulhane. (t.y.b). İlk Gün Zarfı İle İlk Gün Damgaları. https://www.pulhane.com/YilSayfaListeleri/ig1B%C3%BCt%C3%BCnY%C4%B1llar.html (Erişim Tarihi: 23.12.2022).
• Pulhane. (t.y.c). Portföy. https://www.pulhane.com/YilSayfaListeleri/bportfoyler.html (Erişim Tarihi: 23.12.2022).
• Pulhane. (t.y.d). Pul Baskılı Posta Kartlarının Tamamı. https://www.pulhane.com/YilSayfaListeleri/apbpklistesi.html (Erişim Tarihi: 23.12.2022).
• Sing Post, (t.y.). Kilometre Taşları. https://160.singpost.com/milestones/ (Erişim Tarihi: 18.12.2022).
• Slovenska Posta, (2022). Filateli. https://www.posta.sk/en/services/philately (Erişim Tarihi: 11.12.2022).
• Smith, D. (2018 Temmuz). Australian Exhibition Souvenirs: A Guide To Collecting (Part 2), Capital Philately, 32(6), 3-12.
• Sossi.org, (t.y.). Endonezya Kişiselleştirilmiş Pullar. https://www.sossi.org/personal/indonesia.htm (Erişim Tarihi: 27.11.2022)
• Stampbears. (2022). Korea’s First Personalized Stamps. https://stampbears.net/thread/1666/koreas-first-personalized-postage (Erişim Tarihi: 19.10.2022).
• T. C. Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş. (2013). PTT İşletme Yıllığı. Ankara.
• T. C. Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş. (2015-2017). 2015-2016-2017 Yılları İşletme Bütçesi. Ankara.
• T. C. PTT Genel Müdürlüğü. (2009). 2007-2008-2009 Yılları İşletme Bütçesi. Ankara.
• T. C. PTT Genel Müdürlüğü. (2011). 2011 Yılı Bilanço ve Faaliyet Raporu. Ankara.
• T. C. PTT Genel Müdürlüğü. (2012). 2012 Yılı Bilanço ve Faaliyet Raporu. Ankara.
• T. C. PTT Genel Müdürlüğü. (2014). 2012-2013-2014 Yılları İşletme Bütçesi. Ankara.
• Togay, U. (2013). 1863-İlk Tuğralı Pullar. https://www.turkishpostalhistory.com/index.php/tr/m-articles/m-ottoman-empire/m-otto-stamps/20-tughra-stamps (Erişim Tarihi: 19.04.2023).
• Uzun Aydın, D. (2020). Koleksiyon Toplanmasından Müze Yapılarına Geçiş Aşamaları ve İlk Müze Okulu (İzzediniye) Açma Girişimi. The Journal of International Lingual Social and Educational Sciences, 6(1), 82-91. doi: 10.34137/jilses.730220.
• Word Press. (t.y.). Belgische Postzegelcatalogus Special. https://belgischepostzegelcatalogusspecials.wordpress.com/mystamps/ (Erişim Tarihi: 23.12.2022).