Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

THE RELATIONSHIP BETWEEN ARTIFICAL INTELLIGENCE ASSISTED IMAGE PRODUCTION AND REALITY

Yıl 2024, Cilt: 18 Sayı: 33, 9 - 31, 30.01.2024
https://doi.org/10.48069/akdenizsanat.1389695

Öz

Since its discovery, photography has been strengthened by its evidential feature. However, the development of technology has brought the relationship between photographs and reality to a controversial point.
Today, images created by artificial intelligence technology and algorithms that , which do not refer to physical reality, have gone beyond new realities and completely severed the image's connection with physical reality. It is thought that this situation creates changes in the relationship between the photograph and the viewer. This article examines the credibility of images generated by artificial intelligence depicting unrealized events or moments in the context of reality. It also questions whether these images can be considered photographs and accepted as real. The article employs qualitative methods. Two separate groups were interviewed using the selected method. The groups were shown documentary photographs of butchers followed by images of butchers created with artificial intelligence. The participants were asked to evaluate the reality of the images using semi-structured questions. In this context, this research examines the relationship between photography and reality, specifically questioning the authenticity of images produced by artificial intelligence that do not reference physical reality. It also addresses the problem of evaluating these images as real.

Kaynakça

  • Akarçay, Ö. G. (2012). Propaganda aracı olarak fotomontaj: İrfan Demirkol örneği. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (17).
  • Barrabi, T. (2023 Ekim 22). AI-generated photo of fake Pentagon explosion sparks brief stock selloff. Nypost. https://nypost.com/2023/05/22/ai-generated-photo-of-fake-pentagon-explosion-sparks-brief-stock-selloff/
  • Bate, D. (2021). Fotoğraf: Anahtar kavramlar. Çev: Güher Gürmen, İstanbul: Espas Yayınları.
  • Becker, S.I., &Nix. N. (2023, Ekim 22). Fake images of Trump arrest show ‘giant step’ for AI’s disruptive power. The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/politics/2023/03/22/trump-arrest-deepfakes/
  • Benjamin, W. (2013). Fotoğrafın kısa tarihi, (Çev.: Osman Akınhay), İstanbul: Agora Kitaplığı.
  • Benjamin, W. (2019). Pasajlar. Kazım Taşkent Yapıtlar Dizisi 15. Baskı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Eldagsen, B. (2022). Sahte Anı: Elektrikçi/ Pseudomnesia: The Electrician. Erişim: 18.10.2023. https://www.eldagsen.com/pseudomnesia/#&gid=2&pid=1
  • Brown, C. M. (2023). 90 Mil/ 90 Miles. Erişim: 19.10.2023. https://michaelchristopherbrown.com/90miles?itemId=hsdkitor8ubinqk45r47xsx28intyn
  • Buçan, N. (2018). Belgesel fotoğrafın değişen sınırları: Post belgesel fotoğraf. Yayımlanmamış Doktora Tez Metni. Atatürk Üniversitesi, SBE.
  • Daguerre, L. M. (1980). Daguerreotype. Alan Trachtenberg (Ed.), Classic Essays on Photography, Leete's Island Books, New Haven.
  • Değirmenci, K. (2016). Fotoğrafın imgeleri: temsil, gerçeklik ve dijital çağda fotoğraf. İstanbul: Doğu Kitabevi.
  • Demirel, G. (2015). Fotoğrafın manipülasyon ve gündem saptama gücü. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(2).
  • Detrow, Scott, Jonaki Mehta , Christopher Intagliata, (2023) Photograph or... 'promptograph?' Artist questions implications of AI generated images. NPR. Erişim: 19.10.2023. https://www.npr.org/2023/04/20/1171133628/photograph-or-promptograph-artist-questions-implications-of-ai-generated-images
  • Eco, U. (2013). Görüntü eleştirisi. Victor Burgin (Ed.), Fotoğrafı düşünmek, (Çev.: Aylin Ünal), İstanbul: Espas Sanat Kuram Yayınları.
  • Freund, G. (2006). Fotoğraf ve toplum, (Çev.: Ş. Demirkol). İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Growcoot, M. (2023 Mayıs 2 ) It devalues photographers: amnesty deletes ai images after backlash. Petapixel, Erişim: 20.10.2023. https://petapixel.com/2023/05/02/it-devalues-photographers-amnesty-deletes-ai-images-after-backlash/
  • Günbayı, İ. (2019). Nitel araştırmada veri analizi: tema analizi, betimsel analiz, içerik analizi ve analitik genelleme. Erişim Adresi: https://www.nirvanasosyal.com/h-392-nitel-arastirmada-veri-analizi-tema-analizi-betimsel-analiz-icerik-analizi-ve-analitik-genelleme.html Erişim Tarihi: 23.10.2023.
  • Higgins, E. (2023). Twitter Paylaşımı. Erişim Tarihi: 21.10.2023 https://twitter.com/EliotHiggins/status/1637927681734987777.
  • Höijer, B. (2005). İzleyicilerin televizyon programlarını alımlayışı: kuramsal ve metodolojik değerlendirmeler, Medya ve izleyici: Bitmeyen tartışma, çev. ve der. Şahinde Yavuz (Ankara: Vadi, 2005).
  • Hunt, K. (2022). Could artificial intelligence win the next Weather Photographer of the Year competition? Weather (78/4).
  • Kolirin, L. (2023 Ekim 18). Artist rejects photo prize after AI-generated image wins award. CNN. https://edition.cnn.com/style/article/ai-photo-win-sony-scli-intl/index.html
  • Lajka ve Marcelo. (2023 Ekim 18). Fake AI images of Putin, Trump being arrested spread online. PBS News Hour. Erişim: 01.06.2023. https://www.pbs.org/newshour/politics/fake-ai-images-of-putin-trump-being-arrested-spread-online
  • Linfield, S. (2013). Acımasız aydınlık-fotoğraf ve politik şiddet. (Çev: Mehmet Emir Uslu), İstanbul: Espas Sanat Kuram Yayınları.
  • New York Post, 2023, Erişim: 18.10.2023. https://nypost.com/2023/05/22/ai-generated-photo-of-fake-pentagon-explosion-sparks-brief-stock-selloff/
  • Niepce, J. N. (1980). Memoire on the Heliograph, Alan Trachtenberg (Ed.), Classic Essays on Photography, Leete's Island Books, New Haven 1980.
  • Oral, M. (2011). Toplumsal belgeci fotoğraf ve Fikret Otyam örneği. Espas Yayınları, İstanbul.
  • Petapixel, 2023. Erişim Tarihi: 18.10.2023. https://petapixel.com/2023/05/02/it-devalues-photographers-amnesty-deletes-ai-images-after-backlash/
  • Poe, E. A (1980). The Daguerreotype, Alan Trachtenberg (Ed.), Classic Essays on Photography, (s. 37-38), Leete's Island Books, New Haven 1980.
  • Satkın, M. B. (2014). Fotoğraf, gerçeklik ve ideoloji. Sanat-Tasarım Dergisi, (5), 7-14.
  • Say, C. (2022). 50 Soruda yapay zekâ, İstanbul: Bilim ve Gelecek Kitaplığı.
  • Sevim, B. A. (2016). Acımaktan bir hâl olduk!: imge bombardımanı ve geçici empati felci. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 23.
  • Sontag, S. (2008). Fotoğraf üzerine, Çev. Osman Akınbay, İstanbul: Agora Kitaplığı.
  • Tagg, J. (2013). Fotoğrafın değeri, Victor Burgin (Ed.), Fotoğrafı düşünmek, (Çev.: Aylin Ünal), İstanbul: Espas Sanat Kuram Yayınları.
  • Talbot, W. ve Fox, H. (2023). The pencil of nature, Erişim Tarihi: 18.10.2023, http://www.thepencilofnature.com/introductory-remarks/
  • Terranova, A. (2023 Nisan 26). How ai imagery is shaking photojournalism. Blind-magazine. Erişim Tarihi: 20.10.2023, https://www.blind-magazine.com/stories/how-ai-imagery-is-shaking-photojournalism/
  • Theiss, E. (2018 Mart 15). The photographer who showed the world what really happened at Mai Lai. Time. Erişim Tarihi: 19.10.202, https://time.com/longform/my-lai-massacre-ron-haeberle-photographs/
  • Tuncay, D. (2017). Haberlerde kullanılan ölü beden fotoğraflarının alımlanması. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 4 (1).
  • Ulaş, S. (2002). Felsefe sözlüğü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 2002.
  • Ürper, O. (2012). Dijital teknoloji çağında reklam fotoğrafçılığı. İstanbul: Say Yayınları.
  • Vargün, Ö. (2021). Fotoğraf ve görüntünün tarihi kullanım alanları ve sınırları. Yeni Yüzyıl Üniversitesi Yeni Yüzyıl'da İletişim Çalışmaları Dergisi, 1(3), 39-70.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Yin, R. K. (2017). Durum çalışması araştırması uygulamaları (Çev. İlhan Günbayı) Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.

YAPAY ZEKA DESTEKLİ GÖRÜNTÜ ÜRETİMİ VE GERÇEKLİK İLİŞKİSİ

Yıl 2024, Cilt: 18 Sayı: 33, 9 - 31, 30.01.2024
https://doi.org/10.48069/akdenizsanat.1389695

Öz

Keşfinden itibaren fotoğrafın, kanıt özelliği onun konumunu güçlendirirken; gelişen teknoloji fotoğrafların gerçeklikle kurduğu ilişkiyi tartışmalı bir noktaya taşımaktadır.
Günümüzde, yapay zeka teknolojisi ile algoritmaların yarattığı fiziki gerçekliğe referans göstermeyen görüntüler yeni gerçekliklerin de ötesine geçerek görüntünün fiziki gerçekle olan bağını tamamen koparmıştır. Bu durumun fotoğraf-izleyici ilişkisinde değişiklikler yarattığı düşünülmektedir. Gerçekleşmemiş bir olayın ya da bir anın, yapay zeka tarafından üretilip dolaşıma giren imajlarının gerçeklik bağlamında, ne derece inandırıcı olduğu, bu görüntülerin “fotoğraf” olarak adlandırılıp adlandırılamayacağı, imajların gerçek olarak kabul edilip edilmeyeceği bu makalenin konusudur. Makalede, nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Yöntemde seçilen iki ayrı grupla görüşmeler sağlanmış; bu gruplara ilk olarak kasapları gösteren belgesel fotoğraflar ve ardından yapay zeka ile üretilmiş kasap konulu görseller gösterilmiştir. Katılımcılara, yarı yapılandırılmış sorularla görsellerin gerçekliğini nasıl değerlendirdikleri sorulmuştur. Bu bağlamda araştırma, gerçek fotoğraf ile fiziksel gerçekliğe referans vermeyen, yapay zeka tarafından üretilmiş görselleri, fotoğraf ve gerçeklik ilişkisi bağlamında sorgulamakta ve yapay zeka ile üretilmiş görsellerin gerçek olarak değerlendirilmesi sorunsalına değinmektedir.

Kaynakça

  • Akarçay, Ö. G. (2012). Propaganda aracı olarak fotomontaj: İrfan Demirkol örneği. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (17).
  • Barrabi, T. (2023 Ekim 22). AI-generated photo of fake Pentagon explosion sparks brief stock selloff. Nypost. https://nypost.com/2023/05/22/ai-generated-photo-of-fake-pentagon-explosion-sparks-brief-stock-selloff/
  • Bate, D. (2021). Fotoğraf: Anahtar kavramlar. Çev: Güher Gürmen, İstanbul: Espas Yayınları.
  • Becker, S.I., &Nix. N. (2023, Ekim 22). Fake images of Trump arrest show ‘giant step’ for AI’s disruptive power. The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/politics/2023/03/22/trump-arrest-deepfakes/
  • Benjamin, W. (2013). Fotoğrafın kısa tarihi, (Çev.: Osman Akınhay), İstanbul: Agora Kitaplığı.
  • Benjamin, W. (2019). Pasajlar. Kazım Taşkent Yapıtlar Dizisi 15. Baskı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Eldagsen, B. (2022). Sahte Anı: Elektrikçi/ Pseudomnesia: The Electrician. Erişim: 18.10.2023. https://www.eldagsen.com/pseudomnesia/#&gid=2&pid=1
  • Brown, C. M. (2023). 90 Mil/ 90 Miles. Erişim: 19.10.2023. https://michaelchristopherbrown.com/90miles?itemId=hsdkitor8ubinqk45r47xsx28intyn
  • Buçan, N. (2018). Belgesel fotoğrafın değişen sınırları: Post belgesel fotoğraf. Yayımlanmamış Doktora Tez Metni. Atatürk Üniversitesi, SBE.
  • Daguerre, L. M. (1980). Daguerreotype. Alan Trachtenberg (Ed.), Classic Essays on Photography, Leete's Island Books, New Haven.
  • Değirmenci, K. (2016). Fotoğrafın imgeleri: temsil, gerçeklik ve dijital çağda fotoğraf. İstanbul: Doğu Kitabevi.
  • Demirel, G. (2015). Fotoğrafın manipülasyon ve gündem saptama gücü. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(2).
  • Detrow, Scott, Jonaki Mehta , Christopher Intagliata, (2023) Photograph or... 'promptograph?' Artist questions implications of AI generated images. NPR. Erişim: 19.10.2023. https://www.npr.org/2023/04/20/1171133628/photograph-or-promptograph-artist-questions-implications-of-ai-generated-images
  • Eco, U. (2013). Görüntü eleştirisi. Victor Burgin (Ed.), Fotoğrafı düşünmek, (Çev.: Aylin Ünal), İstanbul: Espas Sanat Kuram Yayınları.
  • Freund, G. (2006). Fotoğraf ve toplum, (Çev.: Ş. Demirkol). İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Growcoot, M. (2023 Mayıs 2 ) It devalues photographers: amnesty deletes ai images after backlash. Petapixel, Erişim: 20.10.2023. https://petapixel.com/2023/05/02/it-devalues-photographers-amnesty-deletes-ai-images-after-backlash/
  • Günbayı, İ. (2019). Nitel araştırmada veri analizi: tema analizi, betimsel analiz, içerik analizi ve analitik genelleme. Erişim Adresi: https://www.nirvanasosyal.com/h-392-nitel-arastirmada-veri-analizi-tema-analizi-betimsel-analiz-icerik-analizi-ve-analitik-genelleme.html Erişim Tarihi: 23.10.2023.
  • Higgins, E. (2023). Twitter Paylaşımı. Erişim Tarihi: 21.10.2023 https://twitter.com/EliotHiggins/status/1637927681734987777.
  • Höijer, B. (2005). İzleyicilerin televizyon programlarını alımlayışı: kuramsal ve metodolojik değerlendirmeler, Medya ve izleyici: Bitmeyen tartışma, çev. ve der. Şahinde Yavuz (Ankara: Vadi, 2005).
  • Hunt, K. (2022). Could artificial intelligence win the next Weather Photographer of the Year competition? Weather (78/4).
  • Kolirin, L. (2023 Ekim 18). Artist rejects photo prize after AI-generated image wins award. CNN. https://edition.cnn.com/style/article/ai-photo-win-sony-scli-intl/index.html
  • Lajka ve Marcelo. (2023 Ekim 18). Fake AI images of Putin, Trump being arrested spread online. PBS News Hour. Erişim: 01.06.2023. https://www.pbs.org/newshour/politics/fake-ai-images-of-putin-trump-being-arrested-spread-online
  • Linfield, S. (2013). Acımasız aydınlık-fotoğraf ve politik şiddet. (Çev: Mehmet Emir Uslu), İstanbul: Espas Sanat Kuram Yayınları.
  • New York Post, 2023, Erişim: 18.10.2023. https://nypost.com/2023/05/22/ai-generated-photo-of-fake-pentagon-explosion-sparks-brief-stock-selloff/
  • Niepce, J. N. (1980). Memoire on the Heliograph, Alan Trachtenberg (Ed.), Classic Essays on Photography, Leete's Island Books, New Haven 1980.
  • Oral, M. (2011). Toplumsal belgeci fotoğraf ve Fikret Otyam örneği. Espas Yayınları, İstanbul.
  • Petapixel, 2023. Erişim Tarihi: 18.10.2023. https://petapixel.com/2023/05/02/it-devalues-photographers-amnesty-deletes-ai-images-after-backlash/
  • Poe, E. A (1980). The Daguerreotype, Alan Trachtenberg (Ed.), Classic Essays on Photography, (s. 37-38), Leete's Island Books, New Haven 1980.
  • Satkın, M. B. (2014). Fotoğraf, gerçeklik ve ideoloji. Sanat-Tasarım Dergisi, (5), 7-14.
  • Say, C. (2022). 50 Soruda yapay zekâ, İstanbul: Bilim ve Gelecek Kitaplığı.
  • Sevim, B. A. (2016). Acımaktan bir hâl olduk!: imge bombardımanı ve geçici empati felci. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 23.
  • Sontag, S. (2008). Fotoğraf üzerine, Çev. Osman Akınbay, İstanbul: Agora Kitaplığı.
  • Tagg, J. (2013). Fotoğrafın değeri, Victor Burgin (Ed.), Fotoğrafı düşünmek, (Çev.: Aylin Ünal), İstanbul: Espas Sanat Kuram Yayınları.
  • Talbot, W. ve Fox, H. (2023). The pencil of nature, Erişim Tarihi: 18.10.2023, http://www.thepencilofnature.com/introductory-remarks/
  • Terranova, A. (2023 Nisan 26). How ai imagery is shaking photojournalism. Blind-magazine. Erişim Tarihi: 20.10.2023, https://www.blind-magazine.com/stories/how-ai-imagery-is-shaking-photojournalism/
  • Theiss, E. (2018 Mart 15). The photographer who showed the world what really happened at Mai Lai. Time. Erişim Tarihi: 19.10.202, https://time.com/longform/my-lai-massacre-ron-haeberle-photographs/
  • Tuncay, D. (2017). Haberlerde kullanılan ölü beden fotoğraflarının alımlanması. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 4 (1).
  • Ulaş, S. (2002). Felsefe sözlüğü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 2002.
  • Ürper, O. (2012). Dijital teknoloji çağında reklam fotoğrafçılığı. İstanbul: Say Yayınları.
  • Vargün, Ö. (2021). Fotoğraf ve görüntünün tarihi kullanım alanları ve sınırları. Yeni Yüzyıl Üniversitesi Yeni Yüzyıl'da İletişim Çalışmaları Dergisi, 1(3), 39-70.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Yin, R. K. (2017). Durum çalışması araştırması uygulamaları (Çev. İlhan Günbayı) Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Toplam 42 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Fotoğraf, Video ve Lens Tabanlı Uygulama
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ümit Karakaya 0009-0006-2971-3778

Handan Dayı 0000-0002-9465-4536

Yayımlanma Tarihi 30 Ocak 2024
Gönderilme Tarihi 14 Kasım 2023
Kabul Tarihi 28 Ocak 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 18 Sayı: 33

Kaynak Göster

APA Karakaya, Ü., & Dayı, H. (2024). YAPAY ZEKA DESTEKLİ GÖRÜNTÜ ÜRETİMİ VE GERÇEKLİK İLİŞKİSİ. Akdeniz Sanat, 18(33), 9-31. https://doi.org/10.48069/akdenizsanat.1389695

Akdeniz Sanat'ın 2025 Ocak sayısı (cilt: 19 sayı: 35) için makale gönderimi 15-31 Ekim 2024 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Sonraki sayımız için ilgili tarihler duyurulacaktır.

Makale gönder butonu Google Chrome tarayıcısında hata verebilmektedir. Farklı bir tarayıcı kullanmanız halinde sorun çözülmektedir.


Creative Commons Lisansı
Akdeniz Sanat  Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.