TÜRKİYE'DE YAYINLANAN GRAFİK TASARIM KONUSUYLA İLGİLİ BİLİMSEL MAKALELERİN GENEL ÖZELLİKLERİ: BİR DERLEME ÇALIŞMA

Yıl 2025, Cilt: 19 Sayı: 35, 131 - 148, 30.01.2025

Günnar Yağcılar

https://doi.org/10.48069/akdenizsanat.1571139

Öz

Bu makale Türkiye'de yayınlanan grafik tasarım konusuyla ilgili bilimsel makalelere ilişkin bir sistematik derlemedir. Araştırma saygın bir akademik dizin olan TR Dizin’deki dergilerde, 2004-2024 yılları arasında yayınlanmış 288 makaleye ilişkin bir incelemeyi içermektedir. Araştırmada bibliyometrik verilerin toplanması yanında literatür açısından önemli bilgilere ulaşılmasını amaçlayan, niteliksel boyutu olan bir içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. İçerik analizinde makalelerdeki konu ve yöntem seçimlerine ek olarak, makalelerin literatür, yöntem ve bulgu sunumlarının olup olmamasına odaklanılmıştır. Sonuç olarak, TR Dizin'de yayınlanan dergilerdeki grafik tasarım konulu makalelerin sayısının özellikle son 10 yıl içinde hızla arttığı söylenebilir. Afiş ile ilgili incelemelerin çok sayıda olduğu, göstergebilim yönteminin sıklıkla kullanıldığı, makalelerin ilgili literatüre katkı sunumlarının büyük oranda eksik olduğu, yöntem seçimlerinin yine büyük oranda gerekçelendirilmediği, bulgu/sonuç sunumlarının önemli oranda şeklen var olduğu gibi bulgulara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Grafik Tasarım, Görsel İletişim, Görsel Sanatlar, Bibliyometrik Analiz, TR Dizin

GENERAL CHARACTERICS OF SCIENTIFIC ARTICLES PUBLISHED IN TURKEY ON THE SUBJECT OF GRAPHICAL DESIGN: A REVIEW STUDY

Öz

The paper is a systematic review study about scientific articles published in Turkey on the subject of graphic design. Research covers an analysis of 288 articles published between 2004-2024 by the academic journals in TR Dizin, a prestigious scientific index. A content analysis method with a qualitative dimension is employed, whose aim is to provide a general information as well as gathering basic bibliometric data. Through content analysis, what are focused, in addition to topics and methods employed, on how articles describe their contribution/originality, how they define their methods and how they convey their findings. Among the main findings are the number of the articles on the subject of graphical design and communication has rapidly risen up in the last ten years, semiotics is frequently employed as the method of analysis, the defence of the originality of the paper is weak, in not absent, in many of the articles, many articles are lack of method elaboration and justification, the presentation of findings are avaliable nominally but not essentially.

Anahtar Kelimeler

Graphics Design, Visual Communication, Visual Arts, Bibliometric Analysis, Tr Dizin

Kaynakça

• Acar, N. (2023). Animasyon konulu makalelerin bibliyometrik analizi: dergipark örneği. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 13 (2), 1153-1165.
• Atabek, Ü. ve Şendur Atabek, G. (2019). Türkiye’de gazetecilik literatürü: 1992-2018 yılları arasında yayımlanmış makaleler üzerine bir inceleme, Akdeniz İletişim Dergisi (31), 71-73.
• Chandler, D. ve Munday, R. (2018). Medya ve iletişim sözlüğü, (Çev: B. Taşdemir) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Day, R. A. (1983). How to write and publish a scientific paper, Philadelphia: ISI Press.
• Derntl, M. (2014). Basics of research paper writing and publishing, Int. J. Technology Enhanced Learning, 6 (2), 105-123.
• Glazer, N. (2011). Challenges with graph interpretation: a review of the literature, Studies in Science and Education, 47 (2), 183-210.
• Gower, B. (1997). Scientific method: an historical and philosophical introduction, London and New York: Routledge. Hsieh, H. ve Shannon S. E. (2005). Three approaches to qualitative content analysis, Qualitative Health Research, 15 (9), 1277-1288.
• Mulrow, C. D. (1994). Rationale for systematic reviews, BMJ, (309), 597-599.
• Nardar, N., Gümüş, Ç. ve Bingöl, B. (2024). Grafik tasarım eğitiminde, tipografi alanında yayınlanan akademik çalışmaların incelenmesi: bibliyometrik bir analiz, Sanat ve Tasarım Dergisi, (32), 57-72.
• Oğuz Namdar, A. ve Önder, V. (2018). Türkiye'de ilköğretimde görsel sanatlar ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin eğilimleri, Kastamonu Eğitim Dergisi, 27 (2), 767-784.
• Schill, D. (2012). The visual image and the political image: a review of visual communication research ın the field of political communication, Review of Communication, 12 (2), 118-142.
• Segado-Boj, F., Martin-Quevedo, J., ve Fernandez-Gomez, E. (2021). Research on television series: a bibliometric analysis, The Serials Librarian, 81 (3-4), 265-281.
• Segado-Boj, F., Gomez-Garcia, S., ve Dias-Campo, J. (2022). Intellectual and thematic structure of communication research in Scopus, (1980-2020), Professional de la informacion, v. 31, n. 1, Erişim Adresi: https://revista.profesionaldelainformacion.com/index.php/EPI/article/view/86577/63098.
• Şakiroğlu, Y. (2021). Görsel okuma/görsel sunu ve görsel okuryazarlık becerileriyle ilgili yapılan lisansüstü çalışmaların analizi, Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (1), 103-119.
• Taşdemir, B. ve Yörük, M. (2021). Türkiye’de sanat ve tasarım alanına dahil akademik dergilerde yayınlanan makaleler üzerine bir inceleme, Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi: Geçmişten Günümüze Metodoloji Çalışmaları (18-20 Kasım 2021), Sinop, Bildiri Kitabı, 201-215.
• Taşdemir, B. (2022). Sanat araştırmalarının bilimsel nitelikleri üstüne: seçilmiş örneklerle bir değerlendirme, Akdeniz Sanat, 16 (30), 225-248.
• Tonta, Y. (2017). Türkiye’de yayımlanan ve web of science’ta dizinlenen dergilerle ilgili bir değerlendirme, Türk Kütüphaneciliği, 31(4), 449-482.
• Ulu, S. ve Akdağ, M. (2015). Dergilerde yayınlanan hakem denetimli makalelerin bibliyometrik profili: Selçuk İletişim örneği, Selçuk İletişim, 9(1), 5-21.
• Van Wee, B. ve Banister, D. (2016). How to write a literature review paper?, Transport Reviews, 36 (2), 278-288.
• Yakar, G. (2019). Grafik tasarım literatüründe cinsiyet eksenli dualizm, Yıldız Journal of Art and Design, 6 (2), 112-129.
• Yalçın, H. (2010). Milli folklor dergisinin bibliyometrik profili (2007-2009). Milli Folklor 22 (85), 205-211.
• Yegin, Y. T. (2023). “Grafik Tasarımı” Alanında Yapılan Çalışmaların İncelenmesi: Wos Örneği, International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 9 (75), 4607-4616.