Erkek Üreme Sağlığı sorunları ve Ebelik Yaklaşımı

Yıl 2019, Cilt: 28 Sayı: 4, 253 - 258, 31.12.2019

Gülüzar Sade , Hava Özkan , Özlem Mucuk

Öz

Üreme sağlığı;
bireylerin doyurucu ve güvenli bir cinsel yaşamlarının olmasını, üreme
yetenekleri ve bu yeteneklerini kullanıp kullanmamalarını, ne zaman ve hangi
sıklıkta kullanacakları konusunda karar verme özgürlüklerinin olmasını ifade
etmektedir. Üreme sağlığı bütün bireyleri ilgilendirmekte, hem kadının hem de
erkeğin üremeyle ilgili gereksinimlerini içermektedir. Ancak şu ana kadar
yapılan sağlık politikaları ve bilimsel çalışmalar kadın üreme sağlığı üzerinde
odaklanırken çoğu kez ihmal edilen erkeklerin üreme sağlığı sorunları ve
gereksinimleri de dikkate alınmalıdır. Bu derleme erkeklerde sık görülen üreme
sağlığı sorunlarını, ebelik yaklaşımlarını ve çözüm önerilerini belirlemek
amacıyla Türkçe literatür taranarak yazılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ebelik, erkek, üreme sağlığı

Kaynakça

• Referans1 Taşkın L, Zeyneloğlu S. Cinsel sağlık/üreme sağlığı. In: Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği, 13. Baskı,(ed L Taşkın ): 22-23,31. Ankara, Akademisyen Tıp Kitapevi, 2016.
• Referans2 HUKSAM. Üreme Sağlığında Yaşam Boyu Yaklaşımı. Available from: http://www.huksam.hacettepe.edu.tr/Turkce/SayfaDosya/ureme_sagliginda_yasam_boyu.pdf. Accessed 20.07.2018.
• Referans3 Aydın S. Erkek üreme sağlığı. Van Tıp Dergisi. 2000; 7(3): 117-9.
• Referans4 Doğantekin E, Özcan S. Çevresel etkenler ve spermatogenez. Androloji Bülteni. 2016; 18(66): 183–7.
• Referans5 Güner Ö, Kavlak O. Kadmiyumun erkek üreme sistemi üzerine etkisi. Androloji Bülteni. 2017; 19(3):86−91.
• Referans6 Hatipoğlu H, Altındiş M. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların erkek infertilitesi ile ilişkisi. Androloji Bülteni. 2016; 18(67): 269–74.
• Referans7 Hamlacı Y, Yılmaz Y, Özerdoğan N. Çalışma hayatının erkek üreme sağlığına etkisi. Androloji Bülteni. 2017; 19(1): 16-22.
• Referans8 Koyun E. Obezitenin sperm fonksiyonlarına etkisi. Androloji Bülteni. 2013;15(54):185-9.
• Referans9 Erdemir F. Obezite ve erkek infertilitesi. Journal of Clinical and Analytical Medicine. 2013;4(1): 76-82.
• Referans10 Sezgin H, Hocaoğlu Ç. İnfertilitenin psikiyatrik yönü. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2014; 6(2):165-84.
• Referans11 Pelit ES, Katı B, Akın Y, Yeni E. Çevresel stres faktörlerinin sperm hücreleri üzerine etkisi. Androloji Bülteni. 2017; 19(2):61−4.
• Referans12 Şamlı M. Erkek infertilitesinde genetik bilgilendirme. Androloji Bülteni. 2014;16(56):44-51.
• Referans13 Karatağ T, Kendirci M. Erkek infertilitesinde antioksidan tedavinin yeri. Androloji Bülteni. 2013;15(55):263-7.
• Referans14 Taşkın L, Kukul K. Doğum ve kadın sağlığı hemşireliği. In: Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği, 13. Baskı, (ed L Taşkın):12-13. Ankara, Akademisyen Tıp Kitapevi, 2016.
• Referans15 Balkaya NA. Üreme sistemi enfeksiyonları ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar. In: Kadın Sağlığı, 1. Baskı, (eds A Şirin, O Kavlak):345,396. İstanbul, Bedray Basın Yayıncılık, 2008.
• Referans16 Bilir N. Çalışma hayatı ve üreme sağlığı. STED. 2002;11(3):86-90.
• Referans17 Akalpler Ö, Eroğlu K. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde üniversite öğrencilerinin sık görülen cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara ilişkin bilgileri ve cinsel davranışları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2015;2(2): 1–19.
• Referans18 Yücel MK. Doğum ve Kadın Sağlığı. 1. Baskı. Ankara, Palme Yayıncılık, 2015.
• Referans19 Taşkın L, Koç GI. Üreme organ enfeksiyonları. In: Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği El Kitabı, 1. Baskı, (ed AM Coşkun):475-476-488. İstanbul, Koç Üniversitesi Yayınları, 2012.
• Referans20 Görür S, Çekiç Ç. HIV enfeksiyonunun erkek fertilitesi üzerine etkileri. Androloji Bülteni. 2014;16(57):118-22.
• Referans21 İzol V, Değer M, Arıdoğan A. Erkek kontrasepsiyon yöntemleri. Androloji Bülteni. 2013;15(53):117-21.
• Referans22 Torun F, Torun SD, Özaydın NA. Erkeklerde cinsel mitlere inanma oranları ve mitlere inanmayı etkileyen faktörler. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi. 2011;24:24-31.
• Referans23 Gökçe Mİ. Ürogenital sistem gelişimi ve anomalileri. Androloji Bülteni. 2012;48:1-8.
• Referans24 Genç RE, Şenol S. Çocuklarda üriner sistem hastalıkları ve hemşirelik bakımı. In: Pediatri Hemşireliği, 1. Baskı, (eds Z Conk, Z Başbakkal, HB Yılmaz, B Bolışık): 602. Ankara, Akademisyen Tıp Kitabevi, 2013.
• Referans25 Alparslan Ö. Üriner sistem hastalıkları. In: Ebeler İçin Yenidoğan Sağlığı ve Hastalıkları, 1. Baskı, (eds RE Genç, H Özkan): 327. Elazığ, Anadolu Nobel Tıp Kitabevi, 2016.
• Referans26 İncesu C. Cinsel işlevler ve cinsel işlev bozuklukları. Klinik Psikiyatri. 2004;Ek 3:3-13.
• Referans27 Doğan S. Cinsel işlev bozuklukları, depresyon ve antidepresanlar. Journal of Mood Disorders. 2011;1(2):81-6.
• Referans28 Gereklioğlu Ç, Başhan İ, Akpınar E. Erkek cinsel işlev bozukluklarında aile hekimliği yaklaşımı. Marmara Medical Journal. 2010;23(2);308-15.
• Referans29 İncesu C. DSM-5 ve cinsel işlev bozuklukları. Nöropsikiyatri Arşivi. 2011; 48(Özel Sayı 1): 1-6.
• Referans30 HSGM Kanser Dairesi Başkanlığı. Türkiye Kanser İstatistikleri. Available from: https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kanser-db/istatistik/ANA_rapor_2013v01_2.pdf . Accessed 20.07.2018.
• Referans31 Yılmaz B, Sarıkaya D. Prostat kanseri insidansı ve risk faktörleri. Türkiye Klinikleri J Med Oncol-Special Topics. 2017;10(4):337-42.
• Referans32 Üroonkoloji Derneği. Avrupa Üroloji Derneği Prostat Kanseri Kılavuzu. Available from: http://www.uroonkoloji.org/files/eau_pca.pdf. Accessed 20.07.2018.
• Referans33 CETAD. Erkeklerde Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Açısından Sağlıklı Yaşlanma. Available from: http://www.cetad.org.tr/CetadData/Books/26/pdf-dosyasini-indirmek-icin-tiklayiniz.pdf. Accessed 20.07.2018.
• Referans34 HSGM Kanser Dairesi Başkanlığı. Kanser Türleri nelerdir? Prostat Kanseri. Available from: https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/kanser-turleri/kanser-turleri/830-prostat-kanseri.html. Accessed 20.07.2018.
• Referans35 Şen S, Usta E, Aygin D, Sert H. Yaşlılık ve cinsellik konusunda sağlık profesyonellerinin yaklaşımları. Androloji Bülteni. 2015;17(60):64-7.
• Referans36 Pabuçcu R, Kaya C. Testosteron ve andropoz: testosteron tedavisinin etkileri. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Science. 2008;28(suppl):98-101.
• Referans37 Çalım Sİ, Şirin A. Andropoz: erkek menopozu mu? TAF Preventive Medicine Bulletin. 2013;12(4):471-6.
• Referans38 Cihan FG. Andropoz. Türkiye Klinikleri Journal of Family Medicine-Special Topics. 2016;7(4):52-6.
• Referans39 Şahin S. Andropoz ve androjen tedavisi. Türkiye Klinikleri Journal of Geriatrics -Special Topics. 2015;1(1):116-20.
• Referans40 Bilen CY, Özen H. Yaşlı erkeklerde izlenen androjen düşüklüğü (PADAM). Geriatri Dergisi. 2001;4 (4): 167-73.
• Referans41 Süer E, Yaman Ö. Testosteron replasman tedavisi ve prostat kanseri. Türk Üroloji Dergisi. 2008;34 (1): 27-30.