ÂŞIK ŞİİRİNDE YENİ ÖLÇÜ DENEMELERİ VE AZ KULLANILAN ÖLÇÜLER: ÂŞIK SADIK MİSKİNİ ÖRNEĞİ

Yıl 2017, , 59 - 73, 12.12.2017

İnan Umurbek Özkan Daşdemir

https://doi.org/10.30913/alinterisosbil.338932

Cited By: 1

Öz

Âşık
edebiyatı, Türklerin sanat anlayışını Orta Asya kültüründen günümüze taşıyan
uzun bir geçmişe sahip olan kültürel varlığımızdır. Âşık edebiyatı, günümüze
kadar birçok unsurun etkilerini de bünyesinde barındırmıştır. Başta farklı
coğrafyaları yurt edinmeleri olmak üzere yaşadığı yüzyıllar, toplumsal- siyasi
ve ekonomik birçok etken âşık edebiyatı üzerinde etkili olmuştur. Bu etki,
edebiyatta bazen olumlu bazen olumsuz yönde kendini göstermiştir. Çalışmada,
yeni ölçü denemeleri ve az kullanılan ölçülerin Âşık Sadık Miskinî özelinde
incelenmesine yer verilmiştir. Günümüzde bazı saz şairleri tarafından yeni
ölçüler ile şiirler meydana getiren şairler görülmektedir. Âşık Sadık Miskinî
de bu istisnai şairlerin arasında sayılabilir. Sadık Miskinî, âşık şiiri kapsamında
sanatını icra ederken, toplum onu her zaman farklılıklarıyla tanımıştır. Bütün
eserlerini hece ölçüsü ile oluşturmuş, yeni ölçü denemeleri ile şiirler üretmiş
ve az kullanılan kalıplara da yine şiirlerinde yer vermiştir. Sadık Miskinî,
yeni ölçüler ile şiirler meydana getirerek hem hece ölçüsünün zenginliğini hem
de âşıklık sanatındaki ustalığını göstermek istemiştir. Çalışmada, Âşık Sadık
Miskinî’den derleme yoluyla alınan eserler içerisinde yeni ölçü ve az
kullanılan kalıplar ayırt edilmiştir. Bu ayırt etme işleminden sonra yeni ölçü
ile yazılan şiirler örnekleriyle verilerek, âşık şiirine katkı sağlayacağı
düşüncesiyle çalışma oluşturulmuştur.    

Anahtar Kelimeler

Âşık şiiri, yeni ölçüler

NEW VERSE EXPERIMENTS IN MINSTREAL POETRY AND LITTLE USED VERSES: THE EXAMPLE OF ÂŞIK SADIK MİSKİNî

Öz

Minstreal
literature is our cultural heritage which has a long history of carrying the
understanding of arts by the Turks from the culture of Central Asia to the
present day. Minstreal literature also includes in its structure the influences
of many elements to this day. Socio-political, economic and many other factors,
particularly in making a homeland in different geographies throughout the
centuries, have been influential on minstreal literature. This effect has
sometimes manifested itself in the literature in a positive and sometimes in a
negative manner. In this study, new verse experiments and less used verses were
examined in the context of Âşık Sadık Miskinî. At present certain minstreal
poets are seen that bring forth poems with new verses to these poems. Âşık
Sadık Miskinî can be considered as among these exceptional poets. While
performing his art in the context of minstreal poetry, society has always
recognizes it with its differences. He created all his works with syllabic
verse, produced new verse poems and included less-used patterns in his new
poems. By creating poems from new verses, Sadık Miskinî wanted to show both the
richness of syllabic verse as well as his mastery in minstreal art. In this
study, new verses and less used patterns were separated from among the compiled
works of Âşık Sadık Miskinî. After this separation process, poems composed in
new verse were provided with examples, and a study undertaken with the thought
that it would contribute to minstreal poetry    

Anahtar Kelimeler

Minstreal poetry, new verses

Kaynakça

• ARTUN, Erman; Âşıklık Geleneği ve Âşık Edebiyatı: Edebiyat Tarihi/Metinler, Karahan Kitabevi, Adana 2015.
• ÇOBANOĞLU, Özkul; Âşık Tarzı Edebiyat Geleneği ve İstanbul, 3F Yayınları, İstanbul 2007.
• DİLÇİN, Cem; Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2016.
• DURBİLMEZ, Bayram; Âşık Edebiyatı ve Taşpınarlı Halk Şairleri, Akçağ Yayınları, Ankara 2016.
• GÜNEY, Eflatun Cem; Folklor ve Halk Edebiyatı, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1971.
• KÖPRÜLÜ, M. Fuad; Edebiyat Araştırmaları 1, Akçağ Yayınları, Ankara 2004.
• KÖPRÜLÜ, M. Fuad; Saz Şairleri, Akçağ Yayınları, Ankara 2004.
• ÖZSOY, Sami, Bekir; Başlangıcından Günümüze Örnekleriyle Türk Şiiri, Akçağ Yayınları, Ankara 2005.