Öz
Knowledge has existed at every stage of human life as a product of the mental activities and social interactions that human beings attempt to know themselves, to make sense of life and to control the environment. In this sense, knowledge is the result of both a need and a curiosity. Religious knowledge is probably the first kind of information that human beings resorted to in order to satisfy this need and curiosity. In fact, man's helplessness and fear in the face of natural events led him to believe in a supreme being that would free him from all his fears and instill confidence. In this article, the relationship between knowledge and religion will be examined sociologically in the historical process and the approaches of sociology of knowledge and sociology of religion by Peter L. Berger and T. Luckmann will be analyzed.
Anahtar Kelimeler
Knowledge Religion Sociology of Knowledge Sociology of Religion
Kaynakça
- Aydın, M. (2016), Bilgi Sosyolojisi. İstanbul: Açılım Kitap.
- Berger, P. L. (2002), Dini ve Toplumsal Kurumların Değişimi. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
- Berger, P. L. (2005), Kutsal Şemsiye. İstanbul: Rağbet Yayınları.
- Berger, P. L., Berger, B., ve Kellner, H. (2000), Modernleşme ve Bilinç. İstanbul: Pınar Yayınları.
- Berger, P. L., ve Luckmann, T. (1967), The Social Construction of Reality. London: SCR.
- Berger, P. L., ve Luckmann, T. (1988), Bilgi Sosyolojisi ve Din Sosyolojisi, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 30, 375-385.
- Berger, P. L., ve Luckmann, T. (2008), Gerçekliğin Sosyal İnşası: Bir Bilgi Sosyolojisi İncelemesi. İstanbul: Paradigma Yayınları.
- Berger, P. L., ve Luckmann, T. (2015), Modernite, Çoğulculuk ve Anlam Krizi –Modern İnsanın Yönelimi. Ankara: Heretik Yayınları.
- Çiftçi, A. (2009), Bilgi Sosyolojisi ve İslam Araştırmaları-Bir Sosyal Bilimler Felsefesi Çalışması. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
- Durkheim, E. (1998), Din Sosyolojisi ve Bilgi Teorisi. Din Sosyolojisi. (edt. Yasin Aktay, Memik Köktaş), Ankara: Vadi Yayınları.
- Foucault, M. (2012), Bilme istenci. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Foucault, M. (2019), Bilginin arkeolojisi. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Hamilton, P. (1974), Knowledge and Social Structure. London: Routledge Kegan Paul.
- Mannheim, K. (1992), Towards The Sociology of The Mind: An Introduction. Essays on The Sociology of Culture. Londra: Routledge and Kegan Paul.
- Mannheim, K. (2002), İdeoloji ve Ütopya. Ankara: Epos Yayınları.
- Merton, K. R. (1965), The Structure of Social Theory. New York: The Free Press.
- Mills, C. W. (2005), Bilgi, Sosyoloji ve Bilgi Sosyolojisi Üzerine. Ankara: Paragraf Yayın.
- Nietzsche, F. (2007), Ahlakın Soykütüğü Üstüne. İstanbul: Say Yayınları.
- Poloma, M. M. (1993), Çağdaş Sosyoloji Kuramları. Ankara: Gündoğan Yayınları.
- Schutz, A. (2018), Fenomenoloji ve Toplumsal İlişkiler. Ankara: Heretik Yayıncılık.
- Sorokin, P. A. (1971), Bir Bunalım Çağında Toplum Felsefeleri. İstanbul: Bilgi Yayınevi.
- Wallace, A. R., ve Wolf, A. (2004), Çağdaş Sosyoloji Kuramları: Klasik Geleneğin Geliştirilmesi. İzmir: Punto Yayınları.
Öz
Bilgi, insanın kendini tanımak, hayatı anlamlandırmak ve çevresini kontrolü altına almak üzere giriştiği zihinsel faaliyet ve toplumsal etkileşimlerinin bir ürünü olarak insanoğlunun hayatının her evresinde var olagelmiştir. Bu anlamda insan için bilgi hem bir ihtiyaç hem de bir merakın sonucudur. İnsanoğlunun bu ihtiyaç ve merakını gidermek için muhtemelen ilk başvurduğu bilgi türü de dini bilgi olmuştur. Nitekim insanın doğa olayları karşısındaki çaresizliği ve korkusu, onu, tüm korkularından kurtaracak ve güven telkin edecek bir yüce varlığa inanmaya, dolayısıyla dine yöneltmiştir. Bu makalede bilgi ve din arasındaki ilişki tarihsel süreç içerisinde sosyolojik olarak incelenecek ve Peter L. Berger ve T. Luckmann’ın bilgi sosyolojisi ve din sosyolojisi yaklaşımları analiz edilecektir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aydın, M. (2016), Bilgi Sosyolojisi. İstanbul: Açılım Kitap.
- Berger, P. L. (2002), Dini ve Toplumsal Kurumların Değişimi. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
- Berger, P. L. (2005), Kutsal Şemsiye. İstanbul: Rağbet Yayınları.
- Berger, P. L., Berger, B., ve Kellner, H. (2000), Modernleşme ve Bilinç. İstanbul: Pınar Yayınları.
- Berger, P. L., ve Luckmann, T. (1967), The Social Construction of Reality. London: SCR.
- Berger, P. L., ve Luckmann, T. (1988), Bilgi Sosyolojisi ve Din Sosyolojisi, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 30, 375-385.
- Berger, P. L., ve Luckmann, T. (2008), Gerçekliğin Sosyal İnşası: Bir Bilgi Sosyolojisi İncelemesi. İstanbul: Paradigma Yayınları.
- Berger, P. L., ve Luckmann, T. (2015), Modernite, Çoğulculuk ve Anlam Krizi –Modern İnsanın Yönelimi. Ankara: Heretik Yayınları.
- Çiftçi, A. (2009), Bilgi Sosyolojisi ve İslam Araştırmaları-Bir Sosyal Bilimler Felsefesi Çalışması. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
- Durkheim, E. (1998), Din Sosyolojisi ve Bilgi Teorisi. Din Sosyolojisi. (edt. Yasin Aktay, Memik Köktaş), Ankara: Vadi Yayınları.
- Foucault, M. (2012), Bilme istenci. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Foucault, M. (2019), Bilginin arkeolojisi. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Hamilton, P. (1974), Knowledge and Social Structure. London: Routledge Kegan Paul.
- Mannheim, K. (1992), Towards The Sociology of The Mind: An Introduction. Essays on The Sociology of Culture. Londra: Routledge and Kegan Paul.
- Mannheim, K. (2002), İdeoloji ve Ütopya. Ankara: Epos Yayınları.
- Merton, K. R. (1965), The Structure of Social Theory. New York: The Free Press.
- Mills, C. W. (2005), Bilgi, Sosyoloji ve Bilgi Sosyolojisi Üzerine. Ankara: Paragraf Yayın.
- Nietzsche, F. (2007), Ahlakın Soykütüğü Üstüne. İstanbul: Say Yayınları.
- Poloma, M. M. (1993), Çağdaş Sosyoloji Kuramları. Ankara: Gündoğan Yayınları.
- Schutz, A. (2018), Fenomenoloji ve Toplumsal İlişkiler. Ankara: Heretik Yayıncılık.
- Sorokin, P. A. (1971), Bir Bunalım Çağında Toplum Felsefeleri. İstanbul: Bilgi Yayınevi.
- Wallace, A. R., ve Wolf, A. (2004), Çağdaş Sosyoloji Kuramları: Klasik Geleneğin Geliştirilmesi. İzmir: Punto Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sosyoloji |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Aralık 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |