Kazakistan'ın Çok Yönlü Enerji Politikası ve Hazar Denizi

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 3, 1 - 21, 26.07.2018

Yerkinay Ongarova

https://doi.org/10.30913/alinterisosbil.306038

Cited By: 2

Öz

Kazakistan için öncelikli ilk ve en
önemlisi hidrokarbonların üretimi ve ihracatı dâhil olmak üzere yakıt ve enerji
kompleksinin geliştirilmesi yer almaktadır. Bazı tahminlere
göre, kanıtlanmış hidrokarbon rezervlerinin varlığı ile Cumhuriyet dünyada
13. sırada yer almaktadır. Dünyanın kanıtlanmış rezervleri arasında payı:
petrol %3.2 (yaklaşık 5 milyar dolar ton), gaz %1.5 (yaklaşık 2 trilyon
metreküp). Hidrokarbon potansiyeli faktörü Kazakistan’ın sadece ekonomik
gelişmesinde değil aynı anda  diplomatik yetenekleri ve uluslararası
arenada konumu genişletme sırasında da önemli bir rol oynamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hazar Denizi, Kazakistan, enerji, petrol

Kaynakça

• ABILOV, Shamkhal (2013), Hazar’ın Hukuki Statüsü, Hazar Raporu, Elma Basım, Yaz, Sayı:04, İstanbul
• ACAR, Necmettin (2013), Enerjinin Jeopolitik Önemi ve 20.Yüzyılda Petrolde Aracılık Gülbenkyan Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
• AKYENER, Oğuzhan (2016), Hazar Coğrafyası Raporu, Türkiye Enerji Stratejileri & Politikaları Araştırma Merkezi, TESPAM Aylık Ülke/Bölge Raporları, Mayıs
• ASKAROV, Sabir (2014), Orta Asya Güvenliğinde Bölge Dişi Güçler ve Rusya, Yüksek Lisans Tezi, T.C Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararasi İlişkiler Anabilim Dali, Ankara
• ARAS, Osman Nuri, Ekonomik Neden ve Sonuçları Bakımından Hazar’in Guvenlik Sorunu, 5. Uluslararası Turk-Asya Kongresi, TASAM, 2012
• BALGINBAYEV, Nurlan (1996), Nefti Gaz Kazakhstana, Kazakhstan i Vsemirnoye Soobshestvo, Almatı (БАЛГЫНБАЕВ, Нурлан (1996), Нефть и Газ Казахстана, Казахстан и Всемирное Сообщество, Алматы)
• BAYCAUNOVA, Saule (2000) “Kazakistan Petrol ve Gazının Türk ve Rus Dış politikasındaki Yeri”, Avrasya Dosyası: ABD Özel, Cilt: 6, Sayı: 2, Yaz, Türkiye
• KİREÇCİ, M.Akif (2011) ABD’nin Orta Asya Politikaları, SFN Televizyon Tanıtım Tasarım Yayıncılık Ltd. Şti., Ankara. BP Statistical Review Of World Energy Statistical Review Of World Energy, 2011
• DERMAN, Giray Saynur. ve ONGAROVA, Yerkinay. (2014), Kazakistan’ın Enerji Politikası, TURAN Stratejik Araştırmalar Merkezi, Cilt: 6/ Sayı: 22, İlkbahar
• DİKKAYA, Mehmet (1999/2000) “Türk Cumhuriyetleri Enerji Kaynakları: Yeni Büyük Oyunun Temel Dinamikleri”, Akademik Araştırmalar Dergisi, Yıl:1, Sayı:3, Kasım-Aralık-Ocak
• İSMAİLOV, Elnur (2015), Bağımsızlık Sonrası Kazakistan’ın Enerji Politikası, BİLGESAM Analiz, No:1189, 13 Şubat
• HEKİMOĞLU, Asem (2012), Uluslararası Dengeler Bağlamında Orta Asya’daki Enerji Politikaları, Bölgesel ve Küresel Politikalarda Orta Asya / editör: M. Savaş Kafkasyalı, Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi, SFN Televizyon Tanıtım Yayıncılık, Türkistan
• KAMALOV, İlyas (2011) Rusya’nın Orta Asya Politikaları, SFN Televizyon Tanıtım Tasarım Yayıncılık Ltd. Şti., Ankara.
• KARAGÜL Erdal Tanas, KİZİLKAYA Mehmet, KAYA Salihe (2016), Statü Sorunu İkileminde Hazar’da Enerji Denklemi, Analiz, Nisan, Sayi: 155, Seta Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı, Ankara, Türkiye
• NAUSHABAYEVA, Assem (1999), Azerbaycan ve Kazakistan Petrolleri ve Bölgesel Politikaya Etkisi, Ankara, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, Master Tezi
• NOGAYEVA, Aynur (2011), Orta Asya’da ABD, Rusya ve Çin: Stratejik Denge Arayışları, Ankara, USAK yayınları
• ONGAROVA, Yerkinay (2015) Kazakistan Dış Politikasında Hazar Enerji Kaynaklarının Rolü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler, Doktora Tezi
• ÖZDEMİR, Yavuz (2007), Kazakistan, Azerbaycan, Türkmenistan ve Özbekistan’ın Enerji Potansiyelleri ve Politikaları, Ankara, Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi
• PARKHOMCHİK, Lidiya (15.03.2016-21.03.2016), Kazakistan’in Aktau Uluslararasi Deniz Ticareti Limanini Kuzeye Doğru Genişletme Projesi, Avrasya Araştırma Enstitüsü, Kazakistan, No: 59
• SAMEDOV, Parviz (2002), Hazar Denizi ve Hukuki Statüsü, Ankara Üniversitesi Yayınları
• SÖNMEZOĞLU, Faruk (2005), Dış Politika Analizi, İstanbul: Küre Yayınları
• SULTANOV, B (2012), Tsentralnaya Aziya Kaspiskogo Regiyona: Risk, Vizovi, Ugrozi, KİSİ, Almatı
• SULTANOV, B (2013), Kaspiski Regyon: Aktualnoye Problemi Razvitiya, KİSİ, Amatı
• ULUER, Mahmud Esad (2016), Hazar Bölgesi Enerji Görünümü, Dünya Enerji Görünümü, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Enerjı İşleri Genel Müdürlüğü, Sayı:161, Haziran
• YALÇINKAYA, Alaeddin (2006), Kafkasya’da Siyasi Gelişmeler Etnik Düğünden Küresel Kördüğüme, Lalezar Kitabevi, Ankara YAZAR, Yusuf (2011) Enerji İlişkileri Bağlamında Türkiye ve Orta Asya Ülkeleri, Ankara, SFN Televizyon Tanıtım Tasarım Yayıncılık Ltd. Şti.
• 3.’ncü Uluslararası Strateji ve Güvenlik Çalışmaları Sempozyum Bildirileri, Beykent Üniversitesi Yayınları, (2010) İstanbul
• ЧЕБОТАРЕВ, Андрей (2013), Политика Казахстана в Каспийском регионе: стратегические приоритеты и современные тенденции, Казахстан в глобальных процессах, № 2
• http://www.tasam.org/Files/Icerik/File/ekonomik_neden_ve_sonuclari_bakimindan_hazarin_guvenlik_sorunu_b5385c20-72c0-4f31-9931-d19c764fb789.pdf, 14.10.2012
• http://haberciniz.biz/iran-hazarda-avantaj-arayisinda-3127100h.htm, 27.08.2014
• www.akorda.kz, 14.10.2012