TARIM SEKTÖRÜNDE UZMANLAŞMA ve DIŞ TİCARET: MINT ÜLKELERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 4, 261 - 282, 24.12.2018

Ahmet Aydın Güçgeldi Bashimov

https://doi.org/10.30913/alinterisosbil.373574

Cited By: 1

Öz

Tarım sektörü MINT ekonomilerinin en önemli sektörünü
oluşturmakta ve bu sektör MINT ülkelerinin dış ticaretinde ve ekonomik
kalkınmasında önemli rol oynamaktadır. Son 15 yıllık dönemde tarımsal gıda
ürünleri ihracatı 3 kattan fazla bir artış göstermiştir. Bugün, MINT ülkeleri
birçok tarımsal gıda ürünlerin üreticisi ve aynı zamanda ihracatçısıdır. Bu
çalışmada MINT ülkelerinin (Meksika, Endonezya, Nijerya ve Türkiye) tarım
ürünlerinin karşılaştırmalı üstünlüğü ve uzmanlaşma düzeyi analiz edilmiştir. Çalışmada Balassa ve Lafay indekslerinden
yararlanılmıştır. Çalışmada Armonize Mal Tanım ve Kodlama sistemi
kullanılmıştır. Analiz aşamasında 2002-2015 dönemine ait Uluslararası Ticaret
Merkezi’nin verileri kullanılmıştır. Araştırma bulguları
Endonezya’nın hayvansal ve bitkisel yağlarda daha yüksek karşılaştırmalı
üstünlüğe sahip olduğunu, Meksika ve Nijerya’nın ise yaş sebzeler ve kakao ve
kakao müstahzarlarında yüksek karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğunu
göstermektedir. Türkiye’nin yüksek karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğu
ürünler ise yaş meyveler ve değirmencilik ürünleridir. 

Anahtar Kelimeler

Karşılaştırmalı Üstünlük, MINT Ülkeleri, Tarım Ürünleri, Uzmanlaşma

Specialization and Foreign Trade in Agriculture Sector: A Study on the MINT Countries

Öz

Agriculture sector is one of the key sectors of MINT economies. It is plays an important role in MINT’s foreign trade and economic development. In the last 15 years, the export of agricultural food products has grown more than 3 times. Today, MINT countries are major producer and exporter of many agricultural food products. In this study examined the comparative advantage and specialization level of agricultural products of MINT economies. In the study used the Balassa index and the Lafay index. Harmonized Commodity Description and Coding system is used in this study. In the study used International Trade Centre statistical data for the period 2002-2015. Results show that Indonesia has the greatest comparative advantage in animal, vegetable fats and oils while Mexico in fresh vegetables and Nigeria have a comparative advantage cocoa and cocoa preparation. Turkey has the greatest comparative advantage in milling products and fresh fruits.

Anahtar Kelimeler

Comparative Advantage, MINT Countries, Agricultural Commodities, Specialization

Kaynakça

• Alessandrini, M. ve Batuo, M.E. (2010). The trade specialization of SANE: Evidence from manufacturing industries. The European Journal of Comparative Economics, 7(1), 145-178.
• Bakhshinejad, M. ve Hassanzadeh, A. (2012). Comparative advantage of selected agriculture products in Iran: A revealed comparative advantage assessment. Agricultura Tropica et Subtropica, 45(1), 28-31.
• Bashimov, G. (2016). Rusya’nın tarım ürünlerinde karşılaştırmalı üstünlüğü. İktisadi Yenilik Dergisi, 3(2), 19-26.
• Bielik, P. ve Qineti, A. (2010). The position of Czech and Slovak agro-food trade in the European markets. Delhi Business Review, 11(2), 1-10.
• Cao, S., Li, F. ve Zhang, J. (2011). Export competitiveness of agri-products between China and Central Asian countries: a comparative analysis, Canadian Social Science, 7(5), 129-134.
• Çoban, O., Peker, A.E. ve Kubar, Y. (2010). Türk tarımının Avrupa Birliği ülkeleri karşısındaki sektörel rekabet gücü. S.Ü. İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 20, 247-266.
• Doğan, A. (2009). Yoksullar lehine büyümede tarımın rolü: Sahra-altı Afrika örneği. KMU İİBF Dergisi, 11(16), 21-38.
• Doğan, Z., Arslan, S. ve Berkman, A.N. (2015). Türkiye’de tarım sektörünün iktisadi gelişimi ve sorunları: Tarihsel bir bakış. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 29-41.
• Erkan B., Arpacı, B.B., Yaralı, F. ve Güvenç, İ. (2015). Türkiye’nin sebze ihracatında karşılaştırmalı üstünlükleri. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 18(4), 70-76.
• Eroğlu, Ö. ve Özdamar, G. (2006). Türk imalat sanayinin rekabet gücü ve beyaz eşya sektörü üzerine bir inceleme. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 11, 85-104.
• Ervani, E. (2013). Export and import performance of Indonesia’s agriculture sector. Journal of Economics and Policy, 6(1), 54-63.
• Fertö, I. ve Hubbard, L.J. (2003). Revealed comparative advantage and competitiveness in Hungarian agri-food sectors. World Economy, 26(2), 247 259.
• Gorton, M., Davidova, S. ve Ratinger, T. (2000). The competitiveness of agriculture in Bulgaria and the Czech Republic vis-à-vis the European Union (CEEC and EU agricultural competitiveness), Comparative Economic Studies, XLII(1), 59-86.
• Hinloopen, J. ve Marrewijk, C.V. (2001). On the empirical distribution of the Balassa index. Review of World Economics, 137(1), 1-35.
• Intracen. (2017). www.intracen.org. (12.09.2017)
• Ishchukova, N. ve Smutka, L. (2013). Revealed comparative advantage of Russian agricultural exports. Acta Univ. Agric. Silvic. Mendelianae Brun. 61(4), 941-952.
• Kanaka, S. ve Chinadurai, M. (2012). A study of comparative advantage of Indian agricultural exports. Journal of Management and Science, 2(3), 1-9.
• Küçükkiremitçi, O. (2006). Sanayi sektörünün dış ticaret performansının rekabet gücüne göre değerlendirilmesi (1995-2005 dönemi). Ulusal Bağımsızlık İçin Türkiye İktisat Politikaları Kurultayı.
• Mushanyuri, B.E. ve Mzumara, M. (2013). An assessment of comparative advantage of Mauritius. European Journal of Sustainable Development, 2(3), 35-42. Oelgemöller, J. (2012). Analyzing the International Competitiveness of the Industry in Portugal, Ireland, Greece and Spain using Revealed Comparative Advantages (RCA) Indicators. CAWM Discussion Paper No: 61.
• Özertan, G. (2013). Türkiye tarım sektöründe yapısal dönüşüm ve teknoloji kullanımının rolü. http://www.econ.boun.edu.tr/public_html/RePEc/pdf/201301.pdf (20.06. 2017).
• Peker, A.E. (2015). Türkiye hububat ve baklagil alt sektörünün Avrupa Birliği pazarı karşısındaki rekabet gücü. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 1-20.
• Rusali, M.A. (2013). Evaluation of the Romanian agricultural products specialization in the intra-sectoral foreign trade. Agricultural Economics and Rural Development, 10(1), 77-83.
• Saray, M.O. ve Hark, R. (2015). OECD ülkelerinin ileri-teknoloji ürünlerindeki rekabet güçlerinin değerlendirilmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 347-372.
• Sarker, R. ve Ratnasena, S. (2014). Revealed comparative advantage and half a century competitiveness of Canadian agriculture: A case study of wheat, beef and pork sectors. CATPRN Working Paper 2014-01.
• Savin, I. ve Winker, P. (2009). Forecasting Russian foreign trade comparative advantages in the context of a potential WTO accession. Central European Journal of Economic Modelling and Econometrics, 2, 111-138.
• Zaghini, A. (2005). Evolution of trade patterns in the new EU member states. Economics of Transition, 13(4), 629-658.