Bir Kur’ân Mütercimi Olarak Prof. Dr. Hüseyin Peker: Hayatı, Eserleri, Hocaları ve Öğrencileri

Yıl 2018, Sayı: 11, 313 - 341, 27.12.2018

Mustafa Kara

https://doi.org/10.18498/amauifd.503994

Cited By: 1

Öz

Türkiye’de cumhuriyetin
ilanından günümüze kadar, Kur’ân meâli çalışmaları konusunda oldukça bereketli
bir birikim söz konusudur. Bu çalışmalardan birisi de Prof. Dr. Hüseyin Peker
tarafından kaleme alınan “Kur’an Meâli” adlı eserdir. 

Bu makalede, bir Kur’ân
mütercimi olan Hüseyin Peker’in hayatı konu edilmektedir. Araştırmanın amacı,
Peker’in hayatı, eserleri, hocaları ve yetiştirdiği Doktora ve Yüksek Lisans
öğrencileri hakkında bilgi vermektir. Araştırmanın kapsamı, Peker’in hayatı,
eserleri, hocaları ve öğrencileriyle sınırlı tutulmuştur. Araştırmanın yöntemi,
Hüseyin Peker Hoca ile yapılan röportaja ve literatür taramasına dayanmaktadır.
Araştırma, biyografi çalışması niteliğindedir.

Araştırma, dört aşamadan
oluşmaktadır. Birinci aşamada, müellifin hayatı hakkında bilgi verilmekte, bu
kapsamda, Peker’in doğumu, çocukluk yılları, eğitim hayatı ve resmi görevleri
ele alınmaktadır. Bu konular, Peker Hoca ile yapılan röportaj çerçevesinde
işlenmektedir. İkinci aşamada, Hüseyin Peker’in eserleri incelenmektedir. Bu
bağlamda, Hoca’nın özellikle “Son İlahi Mesaj Kur’an ve Açıklamalı Meâli” ve “Kur’an
Meâli” adlı eserleri, Tefsir İlmi açısından önem arz etmektedir. Üçüncü
aşamada, Peker’in bir Din Psikolojisi uzmanı ve Kur’ân mütercimi olarak
yetişmesinde önemli katkıları olan hocaları tanıtılmaktadır. Dördüncü aşamada
ise, Peker Hoca’nın yetiştirdiği Doktora ve Yüksek Lisans öğrencileri ve söz
konusu öğrencilerin bugünkü görevleriyle ilgili bilgiler verilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Tefsir, Kur’ân, Meâl, Mütercim, Hüseyin Peker

As a Qur’anic Translator, Prof. Dr. Hüseyin Peker: His Life, Works, Prelectors and Students

Öz

There
has been accumulation on Qur’an translation studies from the republic day of
Turkey until now.  One of these studies is
the book entitled “Kur’an Meâli” which has been written out by Prof. Dr.
Hüseyin Peker.

In
this article, the topic of the research is the life of Hüseyin Peker who has
been a translator of the Quran. The aim of the research is to give information
about Peker’s life, works, prelectors, graduate and postgraduate students who
have been educated by him. The scope of the research is confined to Peker’s
life, works, prelectors and students. The method of research is considered as a
biography which depends on an interview made with teacher Hüseyin Peker and
literature review.

The
research consists of four stages. The information is provided about author
during the first stage. Within this scope, Peker’s birth, childhood years,
educational background and official duties are discussed. These mentioned
issues are taken into account as part of the interview made. In the second
stage, works which have been belong to Hüseyin Peker are analyzed. In this
sense, books which are especially in the names of “Son İlahi Mesaj Kur’an ve
Açıklamalı Meâli” and “Kur’an Meâli” have importance with regard to exegetics.
In the third stage, prelectors who contributed to Peker in order to be an
expert in the psychology of religion and a translator of the Quran are
introduced. In the fourth stage, teacher Hüseyin Peker’s graduate and postgraduate
students who have been educated by him, and what their professions are
introduced. 

Anahtar Kelimeler

Commentary, Qur’an, The Meaning of Qur’an, Translator, Hüseyin Peker

Kaynakça

• Abant İzzet Baysal Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. http://akademik.yok.gov.tr/AkademikArama/view/view Author.jsp.
• Abant İzzet Baysal Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. http://ilahiyat.ibu.edu.tr/index.php/yonetim/dekan-yardimcilari.
• Altuntaş, Halil - Şahin, Muzaffer. Kur’an-ı Kerim Meâli. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2011.
• Amasya Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. https://ilahiyat.amasya.edu.tr/personel/akademik-personel?id= 1774.
• Amasya Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. https://ilahiyat.amasya.edu.tr/personel/akademik-personel?id= 1947.
• Amasya Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. https://ilahiyat.amasya.edu.tr/yonetim/dekanlik.
• Atay, Hüseyin - Kutluay, Yaşar. Kur’ân-ı Kerîm ve Türkçe Anlamı (Meâl). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1987.
• Ateş, Süleyman. Kur’ân-ı Kerîm ve Yüce Meâli. İstanbul: Yeni Ufuklar Neşriyat, ts.
• Bartın Üniversitesi. “İslami İlimler Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017.
• https://ubys.bartin.edu.tr/ABPDS/AcademicInformation/BilgiGoruntuleme/Index?pId=F3NfYpSAsRXoyitBVaXJlg==.
• Bayraklı, Bayraktar. Yeni Bir Anlayışın Işığında Kur’an Meâli. İstanbul: Bayraklı Yayınları, 2007.
• Bilmen, Ömer Nasuhi. Kur’ân-ı Kerîm ve Türkçe Meâli. Sad. Sadreddin Gümüş - Yakup Çiçek - Muhsin Demirci. İstanbul: İpek Yayınları, 2000.
• Bursevî, İsmail Hakkı. Açıklamalı Kur’ân-ı Kerîm ve Türkçe Meâli. Haz. Nedim Yılmaz. İstanbul: Damla Yayınları, 2001.
• Cerrahoğlu, İsmail. Tefsir Usûlü. Ankara: TDV Yayınları, 2012.
• Cumhuriyet Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. http://ilahiyat.cumhuriyet.edu.tr/acv.php?pid=31091).
• Çakır, Mehmet. Kur’an-ı Kerîm’in Türkçesi. İzmir: y.y., 2010.
• Çantay, Hasan Basri. Kur’ân-ı Hakîm ve Meâl-i Kerîm. 3 Cilt. İstanbul: Milsan Basın Sanayi A. Ş., 1985.
• Çantay, Hasan Basri. Kur’ân-ı Hakîm ve Meâli Kerîm. Konya: Balıkesir Üniversitesi Vakfı Yayınları, 2014.
• Diyanet İşleri Başkanlığı. “Samsun İl Müftülüğü”. erişim: 14 Ekim 2017. http://samsun.diyanet.gov.tr/Sayfalar/ContentDetail.aspx? MenuCategory=Kurumsal2&ContentId =personelimiz.
• Diyanet İşleri Başkanlığı. “Samsun İl Müftülüğü”. erişim: 14 Ekim 2017. http://samsun.diyanet.gov.tr/Sayfalar/ContentDetail.aspx? MenuCategory=Kurumsal2&ContentId =personelimiz.
• Diyanet İşleri Başkanlığı. “Samsun İl Müftülüğü”. erişim: 14 Ekim 2017. http://samsun.diyanet.gov.tr/Sayfalar/ContentDetail.aspx? MenuCategory=Kurumsal2&ContentId =personelimiz.
• Doğrul, Ömer Rıza. Kur’an-ı Kerim’in Tercüme ve Tefsir-i Şerifi Tanrı Buyruğu. 2 Cilt. İstanbul: Ahmet Halit Kitabevi, 1947.
• Dumlu, Ömer - Elmalı, Hüseyin. Kur’ân-ı Kerîm’in Türkçe Anlamı (Meâl). İzmir: İzmir İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 2001.
• Ersoy, Mehmed Âkif. Kur’an Meali. Haz. Recep Şentürk - Âsım Cüneyd Köksal. İstanbul: Mahya Yayınları, 2012.
• Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. http://aves.erzincan.edu.tr/otastekin/.
• Esed, Muhammed. Kur’an Mesajı -Meal-Tefsir-. Çev. Cahit Koytak - Ahmet Ertürk. 3 Cilt. İstanbul: İşaret Yayınları, 1999.
• Feyizli, Hasan Tahsin. Feyzü’l-Furkân Kur’ân-ı Kerîm Meali. İstanbul: Server İletişim Yayınları, 2006.
• Hitit Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. http://web.hitit.edu.tr/muammercengil.
• İbn Manzûr, Ebu’l-Fadl Cemalüddîn Muhammed b. Mükerrem el-İfrîkî el-Mısrî. “Evl”. Lisânü’l-‘Arab. 1: 193-198. 15 Cilt. Beyrut: Dâr Sâdır, 2003.
• İnönü Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. https://cms.inonu.edu.tr/tr/cms/hasan.arslan.
• Karaman, Hayrettin - Çağrıcı, Mustafa - Dönmez, İbrahim Kafi - Gümüş, Sadrettin. Kur’ân-ı Kerîm ve Açıklamalı Meâli. Ankara: TDV Yayınları, 2012.
• Kastamonu Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. http://abis.kastamonu.edu.tr/?psno=10714.
• Kırca, Celal - Atik, Kemal - Toksarı, Ali - Polat, Selahattin - Bardakoğlu, Ali. İslâmi Kavramlar. Ankara: Sema Yazar Gençlik Vakfı Yayınları, 1997.
• Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi. “İslam Bilimleri Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. http://manas.edu.kg/index.php/dekan dan-ilah.
• Kilis 7 Aralık Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017.
• http://ilahiyat.kilis.edu.tr/CV/Karaco%C5%9Fkun%20%C3%96zge%C3%A7mi%C5%9F.pdf.
• Kilis 7 Aralık Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. http://www.kilis.edu.tr/icerik_akd.php?menu=akd/akd_rektor.
• Koçyiğit, Talat. Kur’ân-ı Kerîm ve Türkçe Meâli. Ankara: Kılıç Kitabevi, 1997.
• Muş Alparslan Üniversitesi. “Eğitim Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. http://www.alparslan.edu.tr/person.xhtml?person=370.
• Ondokuz Mayıs Üniversitesi. “Fen Edebiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. https://personel.omu.edu.tr/tr/zeliha.camur.
• Ondokuz Mayıs Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. https://personel.omu.edu.tr/tr/araydin.
• Ondokuz Mayıs Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. https://personel.omu.edu.tr/tr/hasan.dam.
• Ondokuz Mayıs Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. https://personel.omu.edu.tr/tr/mkoylu.
• Ondokuz Mayıs Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. https://personel.omu.edu.tr/tr/tugba.tasdemir.
• Öztürk, Mustafa. Kur’an-ı Kerim Meali -Anlam ve Yorum Merkezli Çeviri-. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2015.
• Peker, Hüseyin. Kur’an Meâli -Sade ve Akıcı Bir Üslup-. Ankara: Gece Kitaplığı Yayınları, 2015.
• Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi. “İlahiyat Fakültesi”. erişim: 14 Ekim 2017. http://aves.erdogan.edu.tr/ali.akdogan/.
• Sadak, Bekir. Kur’ân-ı Kerim ve Türkçe Anlatımı. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 2009.
• Yavuz, Yusuf Şevki. “Elmalılı Muhammed Hamdi”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 11: 57-62. İstanbul: TDV Yayınları, 1995.
• Yazıcı, Gülgün. “Hasan Basri Çantay’dan Yaşar Nuri Öztürk’e Kur’ân Meâllerinde Türkçenin Serüveni”. Kur’ân Meâlleri Sempozyumu -Eleştiriler ve Öneriler-. 2: 383-395. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2007.
• Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi. Hak Dini Kur’ân Dili. 10 cilt. İstanbul: Eser Kitabevi, 1935.
• Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi. Kur’ân-ı Kerîm ve Türkçe Meâli. Sad. Yakup Çiçek - Necat Kahraman. İstanbul: Temel Neşriyat, 2000.
• Yüksek Öğretim Kurumu Başkanlığı. “Ulusal Tez Merkezi”. erişim: 14 Ekim 2017. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorgu SonucYeni.jsp.