RHOMAİKA’NIN 69. KİTABI ÖZETİ’NİN ÇEVİRİSİ I A TRANSLATION OF RHOMAIKA’S EPITOME OF BOOK 69

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 7, 298 - 310, 30.12.2019

Çevirmen: Ahmet Akşar

Öz

Öz
Cassius Dio Cocceianus, MS 163/164 yılında Bithynia-Pontos Eyaleti’nin kentlerinden olan Nikaia’da doğdu. Babası Roma senatus sınıfına girmiş ve Kilikia, Dalmatia ve Lykia-Pamphylia eyaletlerinde valilik yapmıştır. Cassius Dio, babasının yolunu takip ederek quaestor, praetor ve consul olarak Roma İmparatorluğu’nda devlet hizmetlerinde bulunmuştur. Severuslar çağında imparatorların consiliumlarında bulunmuş olan Dio, zamanının saygın senatörlerinden biri olmuştur.
Cassius Dio, Aeneas’ın İtalya’ya gelişinden MS 229 yılına kadarki olayları anlatan ve 80 kitaptan oluşan bir Roma Tarihi yazmıştır. Onun tarih yazmaya karar vermesi rüyasında tanrıların emretmesiyle olmuştur. Bu sebeple hayatının on yılını kaynak toplamaya ve sonraki on iki yılını da topladığı kaynakları değerlendirme ve yazmaya adamıştır. Dio, eserini içinde bulunduğu sınıfın dili olan Latince değil, Polybios’u takip ederek Yunanca kaleme almıştır. Yazma üslubu olarak Yunan tarih yazıcılığına yeni bir boyut getiren Thukydides’i benimsemiştir. Dio’nun imparatorluk dönemini kaleme alırken kitaplarını imparatorların iktidar yıllarına bölmesi onun bazı araştırmacılar tarafından son annal yazarı olarak kabul edilmesine sebep olmuştur.
Cassius Dio’nun yazdığı Rhomaika’nın bazı kitapları tam olarak korunmuş, bazıları da fragmanlar halinde günümüze kadar ulaşmıştır. Tam olarak veya fragmanlar halinde korunanların dışında Rhomaika, Ksiphilinus ve Zonaras’ın çıkardığı özetlerden tamamlanmaktadır. Çalışmamızda çevirisini vereceğimiz 69. kitap da Ksiphilinus’un çıkardığı özetten günümüze gelebilmiştir. Çeviride Loeb serisinin Dio’s Roman History metni esas alınmıştır.
Anahtar Kelimeler: Cassius Dio, Rhomaika, Roma Tarihi, Roma İmparatorluğu, Hadrianus

Anahtar Kelimeler

Cassius Dio, Rhomaika, Roma Tarihi, Roma İmparatorluğu, Hadrianus

Kaynakça

• Aurelius V. 1994, Liber de Caesaribus, (Tran. H.W. Bird), Liverpool University Press, Liverpool.
• Barmann, B. C. 1971, “The Mount Athos Epitome of Cassius Dio's Roman History”, Phoenix, Vol. 25, No. 1 (Spring, 1971), 58-67.
• Barnes, T. D. 1984, “The Composition of Cassius Dio’s ‘Roman History’”, Phoenix, Vol 38/3, 240-255
• Birley, A. R. 1998, Hadrian The Restless Emperor, Routledge, New York
• Cassius Dio Cocceianus, Rhomaika, Dio’s Roman History, I-IX, (Tran. Earnest Cary), 1914-1955, (Loeb)
• Cassius Dio, http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Cassius_Dio/69*.html
• CIL, Corpus Inscriptionum Latinarum
• Eisman, M. M. 1977, “Dio and Josephus: Parallel Analyses”, Latomus, Vol. 36, No.3, Summer 1977, 657-673
• Eutropius, 2007, Breviarum Historiae Romanae, Roma Tarihinin Özeti, (Çev. Çiğdem Menzilcioğlu), Kabalcı Yay., İstanbul.
• Scriptores Historiae Augustae, (HA), Hadrianus, De Vita Hadriani, (Çev. Recai Tekoğlu), Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 2011
• Hieronymus, Chronicon, (Şurada: http://www.tertullian.org/fathers/jerome_chronicle_03_part 2.htm), (25.06.2012’de alınmıştır.)
• IGR, Inscriptiones Graecae ad Res Romanas Pertinentes
• Kemezis, Adam M. 2014, Greek Narratives of the Roman Empire Under the Severans; Cassius Dio, Philostratus and Herodian, Cambridge University Press, Cambridge
• Millar, F. 1964, A Study of Cassius Dio, Oxford University Press, London
• Philostratus, Bion Sophiston, Life of The Sophists, (Tran. Wilmer Wright), London, 1998. (Loeb)
• Swan, P. M. 2004, The Augustan Succession: An Historical Commentary on Cassius Dio’s Roman History Books 55–56 (9 BC-AD 14), Oxford University Press, New York