NİKEA'DAN ERKEK BAŞI

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 8, 1 - 6, 27.06.2020

Yaşar Arlı

Öz

Nikea’dan ele geçtiği düşünülen; fakat mimari yapı kompleksi ve yontulma nedeni bilinmeyen portre başa, saç stili ve üslup özelliklerinden yola çıkılarak kimlik ve dönem önerisi getirilmiştir. Erkek başındaki hacimli ve kısa saç buklelerinin alın merkezinin yakınlarında çatal oluşturması ve bu çatalın hemen sağ kısmındaki kerpeten ağzı şeklindeki saç perçemi ile yüzdeki idealize etkiler, Nikea eserini, Iulius - Cladiuslar dönemine vermemi sağlayan stilistik özelliklerdir. Prima Porta tipindeki Augustus portreleriyle karşılaştırarak tarihlendirdiğim portre baş, kendine has fizyonomik özellikleriyle de özel bir portre olarak nitelendirilmiştir. Çalışmamda da günümüze kadar yayımlanmamış erkek başının, Anadolu’nun Roma İmparatorluk dönemi portre sanatı literatürüne kazandırılması gayretiyle sırasıyla durum, tanım ve tarihlendirilmesi gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Nikea, Erkek Başı

Teşekkür

İznik Müze Müdürlüğü'ne sonsuz teşekkürlerimi sunarım.

Kaynakça

• Boschung, D. 1993, Die Bildnisse des Augustus, Berlin: Gebr. Mann Verlag. Doppelfeld, O. 1966, Das Neuge Augustus-Porträt aus Glas im Kölner Musem, Zwei Kaiserporträts aus Glas in Köln, Ed: O. Doppelfeld ve J. Bracker, Berlin: Verlag Gebr. Mann, 7-11. Erkoç, S. 2012, Anadolu’da Iulius-Cladiuslar Dönemi Portre Sanatı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Arkeoloji ABD. Fittschen, K. ve Zanker, P. 1985, Katalog der römischen Porträts in den Capitolinischen Museen und den anderen kommunalen Sammlungen der Stadt Rom: Band I-Text, West Germany: Philipp von Zabern, Mainz am Rhein. Fittschen, K. ve Zanker, P. 1985, Katalog der römischen Porträts in den Capitolinischen Museen und den anderen kommunalen Sammlungen der Stadt Rom: Band I-Tafeln, West Germany: Philipp von Zabern, Mainz am Rhein. Grimm, G. 1989, Die Porträts der Triumvirn C. Octavius, M. Antonius und M. Aemilius Lepidus: Überlegungen zur Entstehung und Abfolge der Bildnistypen des Kaiser Augustus, Mitteilungen des Deutschen Archaeologischen Instituts Roemische Abteilung Band 96, 347-364. İnan, J. 1980, Ein Männlicher Porträtkopf im Museum von Bursa, EIKONES: Studien zum Griechischen und Römischen Bildnis: Hans Jucker zum Sechzigsten Geburtstag Gewidmet, Ed: R. A. Stucky ve I. Jucker, Bern: Francke Verlag,143-144 Lev. 48. İnan, J. ve Rosenbaum, E. 1966, Roman and Early Byzantine Portrait Sculpture in Asia Minor, Londra: The Oxford University Press. İnan, J. ve Rosenbaum, E. A. 1979, Römische und Frühbyzantinische Porträtplastik aus der Türkei-Text, West Germany: Philipp von Zabern, Mainz am Rhein. İnan, J. ve Rosenbaum, E. A. 1979, Römische und Frühbyzantinische Porträtplastik aus der Türkei-Tafeln, West Germany: Philipp von Zabern, Mainz am Rhein. Jucker, H. 1981, Iulius-Claudische Kaiser-und Prinzenporträts als ‘Palimpeste”, Jahrbuch des Deutschen Archäologischen Institus Band 96, 236-316. Özgan, R. 2013a, Roma Portre Sanatı I. İstanbul, Ege Yayınları. Özgan, R. 2013b, Roma Portre Sanatı II. İstanbul: Ege Yayınları. Özgan, R. 2015, Roma Portre Sanatı III. İstanbul: Ege Yayınları. Rose, C. B. 1997, Dynastic Commemoration and Imperial Portraiture in the Julio-Cladian Period, ABD: Cambridge University Press. West, R. 1933, Römische Porträt-Plastik, Münih, F. Bruckmann K. G.